پرش به محتوا

اخلاص: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
خط ۲: خط ۲:
'''اِخلاص''' انجام دادن عمل تنها برای [[خدا]] و پاک کردن [[نیت|نیّت]] از غیر خدا است. در دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله [[فقه]]، [[اخلاق]] و [[عرفان]]، اخلاص با تعابیر متفاوتی بیان شده است. در [[فقه]] در باب‌های مربوط به عبادات مانند [[نماز]] و [[روزه]]، اخلاص، رکن اصلی نیّت بیان شده است. در [[ حدیث|روایات]] اسلامی برای اخلاص ثمرات و مراتب متفاوت، و برای شناختن افراد مخلص نشانه‌هایی ذکر شده است.
'''اِخلاص''' انجام دادن عمل تنها برای [[خدا]] و پاک کردن [[نیت|نیّت]] از غیر خدا است. در دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله [[فقه]]، [[اخلاق]] و [[عرفان]]، اخلاص با تعابیر متفاوتی بیان شده است. در [[فقه]] در باب‌های مربوط به عبادات مانند [[نماز]] و [[روزه]]، اخلاص، رکن اصلی نیّت بیان شده است. در [[ حدیث|روایات]] اسلامی برای اخلاص ثمرات و مراتب متفاوت، و برای شناختن افراد مخلص نشانه‌هایی ذکر شده است.


واژگان مشتق از اخلاص در [[قرآن]] به ‌کار رفته است. همچنین قرآن با تأکید بر مفاهیمی مانند انجام طاعات و عبادات فقط برای خدا، دل بریدن از غیر او و عدم درخواست اجر از غیر خداوند به این مفهوم اشاره کرده است.
==در علوم اسلامی==
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
واژه اخلاص، مصدر باب اِفعال از ریشه خلوص و خلاص به معنای پاک شدن و سالم گشتن از آمیختگی است.<ref>ابن منظور٬ لسان العرب، ج۳، ص۱۷۳، ماده «خلص»؛ فَإِذَا ٱنسَلَخَ الأشهُرُ ٱلحُرُمُ فَاقتُلُواْ ٱلمُشرِکینَ. </ref> رسیدن، نجات یافتن، کناره‌گیری کردن از دیگران و ویژه خود گردانیدن٬ از جمله معانی خلوص هستند که در هر کدام، به نوعی معنای اصلی این ریشه یا لوازم آن وجود دارد.<ref> تاج‌ العروس، ج۷، ص۵۶۲ ؛ ابن منظور٬ لسان‌ العرب، ج۳، ص۱۷۳-۱۷۴، «خلص». </ref>
واژه اخلاص، مصدر باب اِفعال از ریشه خلوص و خلاص به معنای پاک شدن و سالم گشتن از آمیختگی است.<ref>ابن منظور٬ لسان العرب، ج۳، ص۱۷۳، ماده «خلص»؛ فَإِذَا ٱنسَلَخَ الأشهُرُ ٱلحُرُمُ فَاقتُلُواْ ٱلمُشرِکینَ. </ref> رسیدن، نجات یافتن، کناره‌گیری کردن از دیگران و ویژه خود گردانیدن٬ از جمله معانی خلوص هستند که در هر کدام، به نوعی معنای اصلی این ریشه یا لوازم آن وجود دارد.<ref> تاج‌ العروس، ج۷، ص۵۶۲ ؛ ابن منظور٬ لسان‌ العرب، ج۳، ص۱۷۳-۱۷۴، «خلص». </ref>
خط ۸: خط ۱۱:
==جایگاه و اهمیت اخلاص==
==جایگاه و اهمیت اخلاص==
اخلاص در آموزه‌های اسلامی جایگاهی رفیع دارد. چنان که خداوند اخلاص را راز خود دانسته است که در قلب بنده مومن قرار می‌دهد.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق٬ ج۱ ٬ ص۱۰۱.</ref> از این رو  
اخلاص در آموزه‌های اسلامی جایگاهی رفیع دارد. چنان که خداوند اخلاص را راز خود دانسته است که در قلب بنده مومن قرار می‌دهد.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق٬ ج۱ ٬ ص۱۰۱.</ref> از این رو  
امیرالمومنین(ع) آرزوی دیدار کسانى را می‌کند که براى خدا کار خالص انجام دهند و دل را که جایگاه نظر خداوند است٬ از هرگونه ناخالصى و گناه پاک کنند.<ref>آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۳۶۶ش٬ ص۱۵۵.</ref>
امیرالمومنین(ع) آرزوی دیدار کسانى را می‌کند که براى خدا کار خالص انجام دهند و دل را که جایگاه نظر خداوند است٬ از هرگونه ناخالصى و گناه پاک کنند.<ref>آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۳۶۶ش٬ ص۱۵۵.</ref> از منظر امام صادق(ع) هیچ نعمت و موهبتى بزرگ‌تر از آن نیست که خداوند به انسان حالتى بدهد که در اندیشه و فکرش جز خدا به هیچ‌کس نیاندیشد.<ref>ابن ابی فراس، مجموعة ورام، انتشارات مکتبة الفقیه٬ ج۲ ٬ ص۱۰۸ </ref>
 
از منظر امام صادق(ع) هیچ نعمت و موهبتى بزرگ‌تر از آن نیست که خداوند به انسان حالتى بدهد که در اندیشه و فکرش جز خدا به هیچ‌کس نیاندیشد.<ref>ابن ابی فراس، مجموعة ورام، انتشارات مکتبة الفقیه٬ ج۲ ٬ ص۱۰۸ </ref>  
==در قرآن==
==در قرآن==
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = {{سخ}}{{عربی|وَمَا أُمِرُ‌وا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّـهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ﴿٥﴾|ترجمه=و فرمان نيافته بودند جز اينكه خدا را بپرستند، و در حالى كه به توحيد گراييده‌اند، دين[خود] را براى او خالص گردانند، و نماز برپا دارند و زكات بدهند، و دين [ثابت و] پايدار همين است.}}|تاریخ بایگانی| منبع =[[سوره بینه|بینه]]، ٥.| تراز = چپ| عرض = 200px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ECFAF5| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = {{سخ}}{{عربی|وَمَا أُمِرُ‌وا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّـهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ﴿٥﴾|ترجمه=و فرمان نيافته بودند جز اينكه خدا را بپرستند، و در حالى كه به توحيد گراييده‌اند، دين[خود] را براى او خالص گردانند، و نماز برپا دارند و زكات بدهند، و دين [ثابت و] پايدار همين است.}}|تاریخ بایگانی| منبع =[[سوره بینه|بینه]]، ٥.| تراز = چپ| عرض = 200px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ECFAF5| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
confirmed، templateeditor
۳٬۳۲۴

ویرایش