پرش به محتوا

آیه حفظ: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
(←‏مسئله تحریف: اصلاح ارقام)
خط ۲۸: خط ۲۸:
|إِنّا نَحنُ نَزّلنَا الذِّكرَ و إِنّا لهُ لَحفِظون (۹)}}| ما قرآن را خود نازل کرده‌ایم و خود نگهبانش هستیم (۹) }}
|إِنّا نَحنُ نَزّلنَا الذِّكرَ و إِنّا لهُ لَحفِظون (۹)}}| ما قرآن را خود نازل کرده‌ایم و خود نگهبانش هستیم (۹) }}
== محتوا ==
== محتوا ==
آیه نهم [[سوره حجر]] معروف به «آیه حفظ» است. به عقیده مفسران [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] این آیه یکی از مهم‌ترین دلیل برای [[عدم تحریف قرآن]] بوده و منظور از کلمه «ذکر» قرآن است.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن الکریم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۴۵۳؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۶، ص۳۲۰.</ref> طبق آیه، خداوند قرآن را از تحریف و شبهات حفظ کرده و به عقیده [[مفسران]] به همین دلیل این آیه به «آیه حفظ» شهرت یافته است.<ref>خویی، البیان فی تفسیر قرآن، ۱۴۳۰ق، ص۲۰۸؛ البیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۳، ۲۰۷.</ref> به گفته برخی از مفسران از جمله [[علامه طباطبایی]] و زمخشری، حفاظت از قرآن توسط خداوند مربوط به همه زمان‌ها بوده و تا [[روز قیامت]] ادامه خواهد داشت.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ زحیلی، تفسیر الوسیط، ۱۴۲۲ق، ص۲۱۴؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۲۷.</ref>
آیه نهم [[سوره حجر]] معروف به «آیه حفظ» است. به عقیده مفسران [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] این آیه یکی از مهم‌ترین دلیل برای [[عدم تحریف قرآن]] بوده و منظور از کلمه «ذکر» قرآن است.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن الکریم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۴۵۳؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۶، ص۳۲۰.</ref> طبق آیه، خداوند قرآن را از تحریف و شبهات حفظ کرده و به عقیده [[تفسیر قرآن|مفسران]] به همین دلیل این آیه به «آیه حفظ» شهرت یافته است.<ref>خویی، البیان فی تفسیر قرآن، ۱۴۳۰ق، ص۲۰۸؛ البیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۳، ۲۰۷.</ref> به گفته برخی از مفسران از جمله [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] و [[زمخشری]]، حفاظت از قرآن توسط خداوند مربوط به همه زمان‌ها بوده و تا [[قیامت|روز قیامت]] ادامه خواهد داشت.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ زحیلی، تفسیر الوسیط، ۱۴۲۲ق، ص۲۱۴؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۲۷.</ref>


[[طبرسی]] معتقد است از این آیه نتیجه گرفته می‌شود که قرآن [[حدوث و قدم|حادث]] است. زیرا چیزی که نازل شده جز حادث نمی‌تواند باشد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فرهانی، ج۱۳، ص۱۷۲.</ref>
[[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] معتقد است از این آیه نتیجه گرفته می‌شود که قرآن [[حدوث و قدم|حادث]] است. زیرا چیزی که نازل شده جز حادث نمی‌تواند باشد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فرهانی، ج۱۳، ص۱۷۲.</ref>
== منظور از حفظ ==
== منظور از حفظ ==
مفسران مراد از حفاظت خداوند از [[قرآن]] را به چند صورت بیان کرده‌اند:
مفسران مراد از حفاظت خداوند از [[قرآن]] را به چند صورت بیان کرده‌اند:
خط ۳۶: خط ۳۶:
# به گفته گروهی از مفسران منظور از حفظ قرآن جلوگیری از فناپذیری و نابودی است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
# به گفته گروهی از مفسران منظور از حفظ قرآن جلوگیری از فناپذیری و نابودی است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
# برخی نیز منظور از حفاظت را حفظ قرآن از منطق‌های گمراه کننده دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
# برخی نیز منظور از حفاظت را حفظ قرآن از منطق‌های گمراه کننده دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
# برخی نیز با تکیه بر اینکه مرجع ضمیر «له» به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] باز می‌گردد، بر این باورند که منظور از حفظ، محافظت از حضرت محمد(ص) است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref> علامه طباطبایی و [[آیت‌الله مکارم شیرازی]] با این نظر مخالف بوده و معتقدند محتوای آیات قبل از آیه حفظ، با این نظریه همخوانی ندارد.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۷و ۱۸.</ref>
# برخی نیز با تکیه بر اینکه مرجع ضمیر «له» به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] باز می‌گردد، بر این باورند که منظور از حفظ، محافظت از حضرت محمد(ص) است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref> علامه طباطبایی و [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] با این نظر مخالف بوده و معتقدند محتوای آیات قبل از آیه حفظ، با این نظریه همخوانی ندارد.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۷و ۱۸.</ref>


== مسئله تحریف ==
== مسئله تحریف ==
اکثر متون اسلامی این آیه را به معنای حفاظت الهی از تحریف قرآن در نظر گرفته‌اند. بر اساس این دیدگاه، از نظر ادبی این آیه به صورت جمله اسمیه و با اِنّ و همراه با ضمیر منفصل «نحن» و لام تأكید بیان شده است تا تأكید كند که خود خداوند حافظ قرآن از تحریف است.<ref>جوان‌آراسته، درسنامه علوم قرآنى، ۱۳۹۷ش، ص۱۰.</ref> به گفتۀ[[محمد آصف محسنی]]، پيامبر(ص) نسبت به سرنوشت قرآن کریم نگران بود و خداوند براى تسلى خاطر او وعده داد كه قرآن را حفظ می‌كند.<ref>محسی، خصائص خاتم النبیین، ۱۳۹۶ش، ص۱۱۸.</ref> [[فخر رازی]] معتقد است، بسیاری از تلاش‌های مسلمانان در حفظ قرآن - از جمله جمع‌آوری مصحف توسط صحابه پیامبر - نشان می‌دهد که خداوند به دنبال حفظ قرآن بوده و از این طریق به وعده‌اش عمل نموده است.‌<ref>رازی، تفسیر الرازی، ۱۴۲۳ق، ج۱۹، ص۱۶۹.</ref>
اکثر متون اسلامی این آیه را به معنای حفاظت الهی از تحریف قرآن در نظر گرفته‌اند. بر اساس این دیدگاه، از نظر ادبی این آیه به صورت جمله اسمیه و با اِنّ و همراه با ضمیر منفصل «نحن» و لام تأكید بیان شده است تا تأكید كند که خود خداوند حافظ قرآن از تحریف است.<ref>جوان‌آراسته، درسنامه علوم قرآنى، ۱۳۹۷ش، ص۱۰.</ref> به گفتۀ [[محمدآصف محسنی قندهاری|محمدآصف محسنی]]، پيامبر(ص) نسبت به سرنوشت قرآن کریم نگران بود و خداوند براى تسلى خاطر او وعده داد كه قرآن را حفظ می‌كند.<ref>محسی، خصائص خاتم النبیین، ۱۳۹۶ش، ص۱۱۸.</ref> [[فخر رازی]] معتقد است، بسیاری از تلاش‌های مسلمانان در حفظ قرآن - از جمله جمع‌آوری [[مصحف]] توسط [[صحابه|صحابه پیامبر(ص)]] - نشان می‌دهد که خداوند به دنبال حفظ قرآن بوده و از این طریق به وعده‌اش عمل نموده است.‌<ref>رازی، تفسیر الرازی، ۱۴۲۳ق، ج۱۹، ص۱۶۹.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
confirmed، templateeditor
۲٬۵۵۱

ویرایش