احمد بن محمد رازی: تفاوت میان نسخه‌ها

احمد بن محمد رازی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۴

۲۷۴ بایت حذف‌شده ، ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳

جز

←‏مذهب: تغییر ساختار و ویرایش جژئی

دیداریویکی‌متن

Mkhaghanif

Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor

۴٬۴۷۳

ویرایش

@@ خط ۳۷: / خط ۳۷: @@
 ===تولد و رشد===
 مسکویه در حدود سال ۳۲۰ ق در اطراف [[ری]] متولد شد.<ref>مسکویه، تجارب الامم، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۱۳۶و۱۳۷</ref>
-از دوران رشد ابوعلی اطلاع چندانی در دسترس نیست، اما چنین می‌نماید که زندگی آرامی نداشته است. وی روش پدر و مادرش را در تربیت خود نکوهیده است. گویا پدرش او را به خواندن وروایت اشعار جاهلی عرب وا می‌داشته و او خود در آغاز جوانی به خوشگذرانی مشغول بوده و سپس به تهذیب نفس پرداخته است. <ref>مسکویه، تهذیب الاخلاق، ۱۹۶۶م، ص۴۹و۵۰</ref>
+تاریخ درگذشت وی در سال ۴۲۰<ref>قفطی، ص۳۳۲</ref> یا ۴۲۱ق<ref>یاقوت، ادبا، ج۵، ص۵</ref> گزارش شده است. از دوران رشد ابوعلی اطلاع چندانی در دسترس نیست، اما چنین می‌نماید که زندگی آرامی نداشته است. وی روش پدر و مادرش را در تربیت خود نکوهیده است. گویا پدرش او را به خواندن وروایت اشعار جاهلی عرب وا می‌داشته و او خود در آغاز جوانی به خوشگذرانی مشغول بوده و سپس به تهذیب نفس پرداخته است. <ref>مسکویه، تهذیب الاخلاق، ۱۹۶۶م، ص۴۹و۵۰</ref>
 ===در دربار آل بویه===
@@ خط ۴۷: / خط ۴۷: @@
 یاقوت <ref>ج۵، ص۱۰</ref> مسکویه را [[مجوس|
 مجوسی]] نومسلمان خوانده است، اما با توجه به نام پدرش -محمد- بعید است که ابوعلی خود مسلمان، زاده نشده باشد. خاصه آنکه در هیچ منبع دیگری این معنی یاد نشده است <ref>نک: بدوی، ص۱۵</ref>و اینکه بسیاری از نویسندگان متأخر، ابوعلی مسکویه را بر مذهب [[شیعه]] دانسته و بر تشیع او استدلال کرده‌اند.<ref>مدرس، ج۸، ص۲۰۷/آقابزرگ، طبقات، ص۲۸</ref> هانری کربن در این باره معتقد است که همه قرینه‌ها دلالت بر تشیع وی دارند:‌ نزدیکی مسکویه با [[آل بویه|پادشاهان آل بویه]]، ستایش ویژهٔ [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیر الدین طوسی]] دربارهٔ وی و برخی مطالب در درون کتاب‌های مسکویه.<ref>کوربن، تاریخ الفلسفة الاسلامیة، ۱۹۹۸م، ص۲۶۶.</ref>
-===درگذشت===
-تاریخ درگذشت وی در سال ۴۲۰<ref>قفطی، ص۳۳۲</ref> یا ۴۲۱ق<ref>یاقوت، ادبا، ج۵، ص۵</ref> گزارش شده است.
 ==اطلاعات علمی==
-===گرایش‌های علمی و تالیفات در علوم مختلف===
-'''اندیشه‌های فلسفی'''
+=== '''اندیشه‌های فلسفی''' ===
 ابوعلی در غالب زمینه‌های [[حکمت نظری]] و [[حکمت عملی|عملی]] به ویژه در فن [[تهذیب اخلاق]] کوشیده، تا آنجا که برخی لقب معلم سوم به وی داده‌اند.<ref>امین، ج۳، ص۱۵۸</ref>
@@ خط ۶۳: / خط ۵۹: @@
 [[محمد ارکون]] از روشنفکران معاصر مسلمان، پایان‌نامه دکتری خود را در مورد انسان‌شناسی از نگاه ابن‌مسکویه و [[ابو حیان توحیدی]] قرار داده است. این کتاب بسیار مورد توجه قرار گرفت.<ref>خرازی، [https://www.khabaronline.ir/news/108794/محمد-ارکون-و-نوسازی-تفکر-دینی «محمد ارکون و نوسازی تفکر دینی»]، خبرآنلاین.</ref>
-'''پزشکی'''
+=== '''مهارت در پزشکی و کیمیا''' ===
+از دیگر علوم مورد علاقهٔ وی پزشکی بود به روایت [[یاقوت حموی]]<ref>ادبا، ج۵، ص۱۰</ref> او کتابی داشته است به نام '''الجامع''' که عزت<ref>ص۱۴۰</ref> معتقد است که ابوعلی آن را تحت تاثیر کتاب [[الجامع الکبیر]]، معروف به [[الحاوی (کتاب)| الحاوی]] [[محمد بن زکریای رازی]] نوشته است. بنابر گزارش [[ابوحیان توحیدی]]، او هم‌چنین در علم [[کیمیا]] بسیار کوشیده است. ابوعلی در پاسخ یکی از پرسش‌های ابو حیان<ref>پرسش ۱۵۰</ref> درباره ماهیت علم کیمیا و درستی یا نادرستی آن وعده نوشتن رساله‌‎ای داده است که شاید رسالة فی الکیمیا، همان رساله موعود باشد.<ref>الشوامل، ص۳۲۷</ref>
-از دیگر علوم مورد علاقهٔ وی پزشکی بود به روایت [[یاقوت حموی]]<ref>ادبا، ج۵، ص۱۰</ref> او کتابی داشته است به نام '''الجامع''' که عزت<ref>ص۱۴۰</ref> معتقد است که ابوعلی آن را تحت تاثیر کتاب [[الجامع الکبیر]]، معروف به [[الحاوی (کتاب)| الحاوی]] [[محمد بن زکریای رازی]] نوشته است.
-'''کیمیا'''
-ابوعلی بنابر گزارش [[ابوحیان توحیدی]]، در علم [[کیمیا]] بسیار کوشیده است. ابوعلی در پاسخ یکی از پرسش‌های ابو حیان<ref>پرسش ۱۵۰</ref> درباره ماهیت علم کیمیا و درستی یا نادرستی آن وعده نوشتن رساله‌‎ای داده است که شاید رسالة فی الکیمیا، همان رساله موعود باشد.<ref>الشوامل، ص۳۲۷</ref>
-'''اخلاق'''
+=== '''اخلاق''' ===
 ابوعلی مسکویه، هم در اصول علم اخلاق کوشیده و هم در جزئیات که همان استقرا در اندرزها و اندرزنامه‌‎هاو عملکردهاست، تلاش کرده است. نمونه نخست، کتاب تهذیب الاخلاق و نمونه زمینه دوم، کتاب جاویدان خرد و برخی آثار دیگر اوست. <ref>ر.ک: امامی، ابوالقاسم، ابوعلی مسکویه، در دایرة ‏المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۳ش، ج۶، ص۵۶-۶۲.
 </ref>
@@ خط ۷۸: / خط ۶۸: @@
 ===استادان و شاگردان===
 وی از معاصران [[ابن سینا|بوعلی سینا]] بود و با [[ابوحیان توحیدی]] و [[بدیع الزمان همدانی]] مکاتبه داشت.<ref>مثالب، ص۱۸و۱۹</ref> ابوسلیمان سجستانی، مسکویه را از اعیان زمان دانسته و او را بسی ارج نهاده است.<ref>صوان الحکمه، ص۳۴۶و۳۴۷</ref>
-استادان ابوعلی به درستی شناخته نیستند. امام تعدادی از اساتید وی به شرح ذیل است:
+استادان ابوعلی به درستی شناخته نیستند. اما از [[ابن خمار|ابن خمّار]] در علوم اوایل (دانش یونان)، [[ابن کامل]] در تاریخ<ref>تجارب الامم، ج۲، ص۱۸۴</ref> و ابوالفضل بن عمید<ref>بدوی، ص۱۵و۱۶</ref> به عنوان استادان او نام برده‌اند. از شاگردان او نیز می‌توان از ابوحیان نام برد.<ref>حوفی، ج۱، ص۳۱</ref>
-*[[ابن خمار|ابن خمّار]] در علوم اوایل (دانش یونان)
-*[[ابن کامل]] در تاریخ<ref>تجارب الامم، ج۲، ص۱۸۴</ref>
-*ابوالفضل بن عمید<ref>بدوی، ص۱۵و۱۶</ref>
-از شاگردان او نیز می‌توان از ابوحیان نام برد.<ref>حوفی، ج۱، ص۳۱</ref>
-===آثار===
+== آثار ==
 آثار شناخته شده ابوعلی از این قرارند:
-==== چاپی====
 [[پرونده:تهذیب الاخلاق.jpg|200px|بندانگشتی]]
@@ خط ۹۶: / خط ۸۱: @@
 *[[فوز السعاده]]<ref>الذریعه، ج۱۶، ص۳۶۹</ref>
 *[[الهوامل و الشوامل]]، هوامل مجموعه پرسش‌های [[ابوحیان توحیدی]] و شوامل پاسخ‌های مسکویه به این پرسش‌هاست و....
+برای او هم‌چنین آثاری ذکر شده که چاپ نشده است:
-====خطی====
 *رسالة فی ذکر الحجر الاعظم، که ظاهرا در کیمیاست.<ref>مرکزی، خطی، ج۴، ص۹۸۲و۹۸۳</ref>
 * رسالة فی الکیمیا <ref>مرکزی، خطی، ج۴، ص۹۸۲و۹۸۳</ref>
@@ خط ۱۰۴: / خط ۸۸: @@
 *الکنز الکبیر درکیمیا
-==جستارهای وابسته==
+==مطالعه بیشتر==
-{{ستون-شروع}}
+مسکویه زندگی نامه، آثار و اندیشه؛ یادواره هزارمین سال درگذشت ابوعلی مسکویه، قم، [[پژوهشکده حوزه و دانشگاه]]،۱۴۲۱ق/۱۳۷۹ش.
-*[[آل بویه]]
-*[[رکن الدوله]]
-*[[تجارب الامم]]
-*[[تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق (کتاب)|تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق]]
-{{پایان}}
-== مطالعه بیشتر ==
-[[پژوهشکده حوزه و دانشگاه]]، مسکویه زندگی نامه، آثار و اندیشه؛ یادواره هزارمین سال درگذشت ابوعلی مسکویه، قم، ۱۴۲۱ق/۱۳۷۹ش.
 == پانویس ==