Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸
ویرایش
محل دفن حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'
جز (جایگزینی متن - '== پانویس ==↵{{پانویس|۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
نظر مشهور در میان عالمان شیعه را، دفن فاطمه(س) در خانه او دانسته‌اند.<ref>حسینی شیرازی، الدعاء و الزیارة، ۱۴۱۴ق، ص۵۸۸؛ انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، دلیلنا، ج۱۶، ص۱۱۳، به نقل از التاریخ و السیر (مخطوط)، ص۳۰.</ref> [[شیخ صدوق]]،<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۲.</ref> [[ابن ادریس حلی]]،<ref>ابن ادریس حلی، االسرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۶۵۲.</ref> [[سید ابن طاووس|ابن طاووس]]،<ref>ابن طاووس، الاقبال، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۱۶۳.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]<ref>علامه مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> و [[سید محسن امین]]<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲۲.</ref> نیز، این احتمال را قوی‌تر از دیگر احتمالات شمرده‌اند. استناد آنها به روایتی<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۲۶۸.</ref> از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] است که بر اساس آن حضرت فاطمه(س) در خانه‌اش دفن شد و در توسعه‌ای که [[بنی‌امیه]] در [[مسجدالنبی]] ایجاد کردند، داخل مسجد قرار گرفت.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۲.</ref> | نظر مشهور در میان عالمان شیعه را، دفن فاطمه(س) در خانه او دانسته‌اند.<ref>حسینی شیرازی، الدعاء و الزیارة، ۱۴۱۴ق، ص۵۸۸؛ انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، دلیلنا، ج۱۶، ص۱۱۳، به نقل از التاریخ و السیر (مخطوط)، ص۳۰.</ref> [[شیخ صدوق]]،<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۲.</ref> [[ابن ادریس حلی]]،<ref>ابن ادریس حلی، االسرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۶۵۲.</ref> [[سید ابن طاووس|ابن طاووس]]،<ref>ابن طاووس، الاقبال، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۱۶۳.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]<ref>علامه مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> و [[سید محسن امین]]<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲۲.</ref> نیز، این احتمال را قوی‌تر از دیگر احتمالات شمرده‌اند. استناد آنها به روایتی<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۲۶۸.</ref> از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] است که بر اساس آن حضرت فاطمه(س) در خانه‌اش دفن شد و در توسعه‌ای که [[بنی‌امیه]] در [[مسجدالنبی]] ایجاد کردند، داخل مسجد قرار گرفت.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۲.</ref> | ||
به باور برخی عالمان شیعه، روایتی که در آن امام علی(ع) فاطمه(س) را «دفن شده در جوار پیامبر(ص)» معرفی کرده،<ref>نهج‌البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه۲۰۲، ص۳۱۹؛ ابن شهر آشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۶۴.</ref> احتمال دفن‌شدن در خانه را تأیید می‌کند؛ زیرا نزدیک‌ترین محل نسبت به محل دفن پیامبر، خانه فاطمه(س) بود.{{ | به باور برخی عالمان شیعه، روایتی که در آن امام علی(ع) فاطمه(س) را «دفن شده در جوار پیامبر(ص)» معرفی کرده،<ref>نهج‌البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه۲۰۲، ص۳۱۹؛ ابن شهر آشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۶۴.</ref> احتمال دفن‌شدن در خانه را تأیید می‌کند؛ زیرا نزدیک‌ترین محل نسبت به محل دفن پیامبر، خانه فاطمه(س) بود.{{یاد|خانه فاطمه کنار خانه پیامبر(ص) قرار داشت (امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۱۳.) و پیامبر(ص) در خانه خود دفن شد. (مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۴ش، ج۷، ص۲۰۸.)}}<ref>برای نمونه نگاه کنید به مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۴ش، ج۷، ص۲۰۸؛ حسن‌زاده آملی، هزار و یک نکته، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۴۴۶.</ref> افتخارْ شمردنِ تدفین کنار قبر پیامبر(ص)، تأیید دیگری برای این احتمال دانسته شده است، همان‌طور که [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] نیز وصیت کرد در صورت امکان کنار قبر پیامبر(ص) دفن شود.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۲۲.</ref> | ||
برخی محققان شیعه، احتمال دفن‌شدن در خانه را با روایاتی که امام علی(ع) پیکر فاطمه(س) را برای تشییع از خانه خارج کرد ناسازگار شمرده‌اند.<ref>حمود، أبهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۵۴۷.</ref> در پاسخ، احتمال داده شده تشییع جنازه واقعی نبوده، بلکه صورتِ جنازه تشییع شده است،<ref>حسینی شیرازی، الدعاء و الزیارة، ۱۴۱۴ق، ص۵۸۸.</ref> یا مراسم تشییع برای ساختن صورتِ قبرها و شناسایی نشدن محل قبر اصلی انجام شده است.<ref>ترابی، «جستاری در چگونگی و مکان دفن حضرت فاطمه زهرا(س) در منابع نخستین»، ص۱۳۱.</ref> یکی از محققان شیعه معتقد است تشییع از خانه دیگر علی(ع) و فاطمه(س) که در نزدیکی [[بقیع]] قرار داشت به سمت خانه دیگر فاطمه(س) صورت گرفت.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۶۶.</ref> به باور او، حوادث پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] از جمله [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)|هجوم به خانه فاطمه(س)]] در خانه نزدیک به بقیع صورت گرفت.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۶۳.</ref> | برخی محققان شیعه، احتمال دفن‌شدن در خانه را با روایاتی که امام علی(ع) پیکر فاطمه(س) را برای تشییع از خانه خارج کرد ناسازگار شمرده‌اند.<ref>حمود، أبهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۵۴۷.</ref> در پاسخ، احتمال داده شده تشییع جنازه واقعی نبوده، بلکه صورتِ جنازه تشییع شده است،<ref>حسینی شیرازی، الدعاء و الزیارة، ۱۴۱۴ق، ص۵۸۸.</ref> یا مراسم تشییع برای ساختن صورتِ قبرها و شناسایی نشدن محل قبر اصلی انجام شده است.<ref>ترابی، «جستاری در چگونگی و مکان دفن حضرت فاطمه زهرا(س) در منابع نخستین»، ص۱۳۱.</ref> یکی از محققان شیعه معتقد است تشییع از خانه دیگر علی(ع) و فاطمه(س) که در نزدیکی [[بقیع]] قرار داشت به سمت خانه دیگر فاطمه(س) صورت گرفت.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۶۶.</ref> به باور او، حوادث پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] از جمله [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)|هجوم به خانه فاطمه(س)]] در خانه نزدیک به بقیع صورت گرفت.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۶۳.</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
{{همچنین ببینید|وصیت‌های حضرت فاطمه(س)|تشییع و تدفین حضرت فاطمه(س)}} | {{همچنین ببینید|وصیت‌های حضرت فاطمه(س)|تشییع و تدفین حضرت فاطمه(س)}} | ||
[[پرونده:قطعه خوشنویسی درباره حضرت فاطمه.jpg|بندانگشتی|شعری از [[حسین وحید خراسانی]] مرجع تقلید، با مضمون قبر مخفی حضرت فاطمه(س)؛ خط از محمد جوادزاده، تذهیب از رامین مرآتی.]] | [[پرونده:قطعه خوشنویسی درباره حضرت فاطمه.jpg|بندانگشتی|شعری از [[حسین وحید خراسانی]] مرجع تقلید، با مضمون قبر مخفی حضرت فاطمه(س)؛ خط از محمد جوادزاده، تذهیب از رامین مرآتی.]] | ||
عالمان شیعه دلیل پنهان بودن قبر فاطمه(س) را مخفیانه دفن شدن او، به [[وصیت‌های حضرت فاطمه(س)|وصیت خود او]] دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طبرسی، تاج الموالید، ۱۴۲۲ق، ص۸۰؛ ناجی جزائری، مرقد سیدة النساء فاطمة الشهیدة الزهراء(س) فی ای مکان؟!، ۱۳۹۵ش، ص۱۶.</ref> بر اساس منابع شیعه، فاطمه دلیل این وصیت را [[غصب خلافت]] از علی(ع)، [[ماجرای فدک|غصب فدک]] و یاری نکردن مسلمانان دانست.<ref>خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۷۸؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۱۵۱.</ref> به گفته [[شیخ مفید]]<ref>شیخ مفید، الامالی، ۱۴۱۳ق، ص۲۸۱.</ref> و نویسنده کتاب [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامه]]،<ref>طبری آملی صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۳.</ref> حضرت فاطمه(س) وصیت کرد قبر او مخفی باشد.{{ | عالمان شیعه دلیل پنهان بودن قبر فاطمه(س) را مخفیانه دفن شدن او، به [[وصیت‌های حضرت فاطمه(س)|وصیت خود او]] دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طبرسی، تاج الموالید، ۱۴۲۲ق، ص۸۰؛ ناجی جزائری، مرقد سیدة النساء فاطمة الشهیدة الزهراء(س) فی ای مکان؟!، ۱۳۹۵ش، ص۱۶.</ref> بر اساس منابع شیعه، فاطمه دلیل این وصیت را [[غصب خلافت]] از علی(ع)، [[ماجرای فدک|غصب فدک]] و یاری نکردن مسلمانان دانست.<ref>خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۷۸؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۱۵۱.</ref> به گفته [[شیخ مفید]]<ref>شیخ مفید، الامالی، ۱۴۱۳ق، ص۲۸۱.</ref> و نویسنده کتاب [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامه]]،<ref>طبری آملی صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۳.</ref> حضرت فاطمه(س) وصیت کرد قبر او مخفی باشد.{{یاد| از حکمت‌های مخفی بودن قبر که در وصیت فاطمه زهرا(س) بدان تصریح شده استمرار نارضایتی حضرت در طول تاریخ از حکومت وقت و باقی ماندن این سؤال است که چرا باید قبر تنها دختر پیامبر(ص) مخفی باشد و به همین جهت است که مراجع با تعیین قبری به عنوان قبر حضرت فاطمه(س) از سوی حاکمان عربستان موافقت نکردند. [[سید محمد رضا گلپایگانی]] از مراجع بزرگ و مشهور شیعه | ||
درپاسخ به در خواست عده‌ای که برای این منظور نخست نزد [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] رفته بودند و او آنها را به آیت الله گلپایگانی ارجاع داده بود گفته است: اگر تمام علمای اسلام هم با این موضوع موافقت کنند، من یکی مخالفت می‌کنم و حاضرم در راه این مخالفت جان خودم را هم بدهم. وی همچنین مخفی بودن قبر حضرت زهرا(س) را سند مظلومیت و حقانیت شیعه دانسته که اگر بنا بود آشکار شود، مثل قبر امیرالمؤمنین(ع) آشکار می‌شد.https://www.mashreghnews.ir/news/506493/ }} | درپاسخ به در خواست عده‌ای که برای این منظور نخست نزد [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] رفته بودند و او آنها را به آیت الله گلپایگانی ارجاع داده بود گفته است: اگر تمام علمای اسلام هم با این موضوع موافقت کنند، من یکی مخالفت می‌کنم و حاضرم در راه این مخالفت جان خودم را هم بدهم. وی همچنین مخفی بودن قبر حضرت زهرا(س) را سند مظلومیت و حقانیت شیعه دانسته که اگر بنا بود آشکار شود، مثل قبر امیرالمؤمنین(ع) آشکار می‌شد.https://www.mashreghnews.ir/news/506493/ }} | ||
امام علی(ع) [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] را شبانه و مخفیانه دفن کرد<ref>ابن شبة، تاریخ المدینه، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۱۰۷.</ref> و پس از دفن، آثار قبر او را از بین برد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۴۹۰.</ref> پس از آن، چهل صورتِ قبر<ref>طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۶؛ خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۷۹.</ref> و به قولی هفت صورت قبر<ref>ابن شهر آشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۶۳.</ref> ساخت تا قبر فاطمه(س) مشخص نشود. | امام علی(ع) [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] را شبانه و مخفیانه دفن کرد<ref>ابن شبة، تاریخ المدینه، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۱۰۷.</ref> و پس از دفن، آثار قبر او را از بین برد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۴۹۰.</ref> پس از آن، چهل صورتِ قبر<ref>طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۶؛ خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۷۹.</ref> و به قولی هفت صورت قبر<ref>ابن شهر آشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۶۳.</ref> ساخت تا قبر فاطمه(س) مشخص نشود. | ||
در برخی منابع شیعه آمده است [[عمر بن خطاب]]{{ | در برخی منابع شیعه آمده است [[عمر بن خطاب]]{{یاد|برخی منابع از گوینده این کلام نام نبرده و تنها با تعبیر صاحبان قدرت (وُلَاةُ الْأَمْرِ) از آن یاد کرده‌اند.(طبری آملی، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۶.)}} تصمیم گرفت صورت‌های قبر را نبش کند و بر فاطمه نماز بخواند؛ ولی پس از تهدید امام علی(ع)، از این کار منصرف شد.<ref>هلالی، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۷۱؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۸، ص۳۰۴.</ref> | ||
گفته شده تا کنون به صورت قطعی قبر مشخصی به فاطمه(س) نسبت داده نشده است.<ref>عاملی، مأساة الزهرا(س)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۲۵۲ و ۲۵۳؛ نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۱۳.</ref> [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]]<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۲۸، ص۵۳۴.</ref> و [[سید محمد حسینی شیرازی|سید محمد شیرازی]]<ref>حسینی شیرازی، فاطمة الزهراء افضل اسوة للنساء، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۱.</ref> از عالمان شیعه، زمان آشکار شدن قبر فاطمه(س) را پس از [[ظهور امام زمان|ظهور امام مهدی(ع)]] و توسط وی دانسته‌اند؛ البته برای این ادعا دلیلی ذکر نکرده‌اند. | گفته شده تا کنون به صورت قطعی قبر مشخصی به فاطمه(س) نسبت داده نشده است.<ref>عاملی، مأساة الزهرا(س)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۲۵۲ و ۲۵۳؛ نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۱۳.</ref> [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]]<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۲۸، ص۵۳۴.</ref> و [[سید محمد حسینی شیرازی|سید محمد شیرازی]]<ref>حسینی شیرازی، فاطمة الزهراء افضل اسوة للنساء، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۱.</ref> از عالمان شیعه، زمان آشکار شدن قبر فاطمه(س) را پس از [[ظهور امام زمان|ظهور امام مهدی(ع)]] و توسط وی دانسته‌اند؛ البته برای این ادعا دلیلی ذکر نکرده‌اند. | ||