هبوط: تفاوت میان نسخه‌ها

مفسران برای جمع بین دو دستور به خروج و هبوط و چگونگی اجازه ورود به بهشت پس از دستور به خروج، توجیهاتی را ذکر کرده‌اند.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج ۳، ص۴۶۳؛ قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۱، ص۲۵۸.</ref>افزون براین دو امر به هبوط یک بار هم امربه هبوط به صورت جمع است در آیه ۳۸ سوره بقره{{یادداشت| قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِيعًا ۖ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدًى فَمَنْ تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ}} که به باور علامه طباطبایی  <ref>العلامة الطباطبائي، الميزان في تفسير القرآن، ج۱، ص۱۳۲.</ref>  مخاطب در  امر و خطاب اهبطوا که آدم و حوا و ابليس هستند، به منزله جمع بين دو خطاب ديگر است نخست خطابى كه در آیه ۷ سوره اعراف {{یادداشت | قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَنْ تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَاخْرُجْ إِنَّكَ مِنَ الصَّاغِرِينَ}}متوجه خصوص ابليس شده است و ديگر خطابى كه در آیه ۱۲۳ سوره طه {{یادداشت| قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًا ۖ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ}}متوجه خصوص ‍ آدم و حوا شده است.  آیت الله [[عبدالله جوادی آملی]] مفسر قرآن نیز در توجیه نظر علامه گفته است که هبوط ابليس از منزلت بود، ولى هبوط آدم، با حفظ كرامت، نزول در زمين بود؛ يعنى استقرار در زمين، مشترك بين آدم و ابليس بود، اما ابليس با فقد و از دست دادن درجه پيشين وارد زمين شد و آدم عليه السلام با حفظ مرتبت قبلى در زمين مستقر شد و براى صدور خطاب مشترك «اهبطوا» در آيه محل بحث، لازم نيست منزلتى كه آدم و حوا با خطاب «اهبطا» از آن تنزل يافتند (يعنى بهشتى كه در سوره طه ، ويژگى هاى آن بيان شده :ان لك الا تجوع فيها ولا تعرى # و انك لا تظما فيها ولا تضحى همان منزلتى باشد كه ابليس پس از خطاب «فاهبط» از آن فرود آمد. وی همچنین  استنباط زمخشرى  راجع به مخاطب نبودن ابليس در امر اهبطوا و همچنين استظهار [[ ملاصدرا |صدرالمتالهين]] كه اختصاص خطاب به آدم و حوا را اولى دانستند ناتمام دانسته  است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم