واجب الوجود: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[فلسفه اسلامی]] استدلال‌های فراوانی برای اثبات واجب الوجود یا خداوند مطرح شده است<ref>طباطبایی، نهایة الحکمه، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۰۴۱.</ref> و برخی  [[برهان صدیقین]] را محکم‌ترین دلیل بر وجود واجب الوجود می‌دانند؛<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۸۴ش، ص۵۸؛ طباطبایی، نهایة الحکمه، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۰۴۱.</ref> البته این برهان به صورت‌های مختلف و با استدلال‌های متعدد بیان شده است.<ref>طباطبایی، نهایة الحکمه، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۰۴۲.</ref> استدلا‌ل‌هایی که [[ابن سینا]]، [[ملاصدرا]]، [[ملاهادی سبزواری]] و [[علامه طباطبایی]] مطرح کرده‌اند، از جملهٔ آنها هستند.<ref>ر.ک: طباطبایی، نهایة الحکمه، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۰۴۲-۱۰۵۴.</ref>{{یادداشت|فیلسوفان مسلمان در خصوص اینکه کدام‌یک از این استدلال‌ها قوی‌تر است اختلاف‌نظر دارند. به باور برخی، ساده‌ترین و محکم‌ترین برهان بر اثبات واجب الوجود، [[برهان امکان و وجوب]] ابن سینا است که به هیچ مقدمه حسی و تجربی وابسته نیست.(مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۸۴ش، ص۵۸.) برخی دیگر تقریر علامه طباطبایی از برهان صدیقین  را قوی‌تر دانسته و گفته‌اند: این استدلال افزون بر آنکه مقدمه حسی و تجربی ندارد، از اصول فلسفی نیز بی‌نیاز است.(جوادی آملی، تبیین براهین اثبات خدا، ۱۳۷۸ش، ص۲۱۶.)}}

*'''ماهیت‌ نداشتن''': واجب الوجود ماهیت ندارد.{{یادداشت| ماهیت از نظر  فلاسفه دو اصطلاح د ارد ۱- ماهیت به معنای اعم که بیانگر حقیقت هر چیزی است. ماهیت در این اصطلاح «مابه الشئ هو هو» است. بنابر این اصطلاح واجب نیز ماهیت دارد یعنی چیزی که حقیقت او را تشکیل می دهد چنان‌چه [[ملا هادی سبزواری]] نیز در[[شرح المنظومه (کتاب)| منظومه‌اش]] گفته: «الحق ماهیته اِنّیته» ملاهادی سبزواری، منظومه، ج۲، ص۹۶ ۲- ماهیت به معنای اخص  که بیانگر حد تام (تعریف کامل) یک چیزاست که همان جنس وفصل یک موجود است. ماهیت در این اصطلاح «مایقال فی جواب ماهو» است.خداوند متعال حقیقتش  همان وجود واجبی اوست که با ویژگی‌هایش  باعث می‌شود  از سایر موجودات جدا شود؛ این حقیقت همان ماهیت اوست. در نتیجه خداوند دارای ماهیت بر طبق اصطلاح اول است. و چون هیچگونه محدودیتی در وجود(ویا حد عدمی) ندارد  دارای ماهیت بر طبق اصطلاح دوم نیست. طباطبایی، نهایة الحکمه، ج۴، ص۱۱۰۳ و  مطهری، مرتضی، مجموعه آثار،۱۳۹۰ش،  ج۸، ص۱۴۷.}}