Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۹۰
ویرایش
نظریه تکامل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←واکنش‌های شیعیان
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←جایگاه و اهمیت) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←واکنش‌های شیعیان) |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==واکنش‌های شیعیان== | ==واکنش‌های شیعیان== | ||
[[پرونده:Almortafaq.isfahani.PNG|بندانگشتی|تصویری از روی جلد کتاب مُرتَفَق. یکی از نخستین نقدهای شیعیان بر نظریه داروین]] | [[پرونده:Almortafaq.isfahani.PNG|بندانگشتی|تصویری از روی جلد کتاب مُرتَفَق. یکی از نخستین نقدهای شیعیان بر نظریه داروین]] | ||
به گزارش مظفر اقبال پژوهش‌گر تاریخ علم، نظریه داروین زمانی وارد عالم اسلام شد که بسیار کشورهای اسلامی تحت فشار غربی‌ها بودند و نظریه تکامل به عنوان ره‌آورد غربی‌ها انگاشته شد و به جز تعداد کمی اکثر اندیشمندان آن‌را مخالف آموزه‌های قرآن قلمداد کردند.<ref>سعدی، رسولی‌پور و جوادی، «تکامل، خلقت و خداباوری و مواضع اندیشمندان مسلمان»، ص۱۳۸.</ref> | به گزارش مظفر اقبال پژوهش‌گر تاریخ علم، نظریه داروین زمانی وارد عالم اسلام شد که بسیار کشورهای اسلامی تحت فشار غربی‌ها بودند و نظریه تکامل به عنوان ره‌آورد غربی‌ها انگاشته شد و به جز تعداد کمی اکثر اندیشمندان آن‌را مخالف آموزه‌های قرآن قلمداد کردند.<ref>سعدی، رسولی‌پور و جوادی، «تکامل، خلقت و خداباوری و مواضع اندیشمندان مسلمان»، ص۱۳۸.</ref> و به گزارش برخی پژوهش‌گران پیمایش‌ها نشان می‌دهد که سه چهارم مسلمانان یا فرگشت را به طور کامل رد می‌کنند یا اختلاف‌نظرهای جدی با این ایده که گونه‌ها از یکدیگر فرگشت یافته‌اند –به ویژه در مورد انسان‌ها- دارند.<ref>گوسوم، «دیدگاه‌‌های مذهبی اسلامی درباره نظریه فرگشت داروینی»، پایگاه اینترنتی صدانت.</ref> فرزانه روحانی مشهدی در مقاله‌ای شش رویکرد از قرآن‌پژوهان مسلمان در مواجهه با نظریه تکامل گزارش کرده است.<ref>روحانی مشهدی، «نقد دوگانه‌انگاری خلقت و تکامل بر اساس قرآن»، ص۱۹۵.</ref> اندیشمندان مسلمان و شیعه متعددی هم‌چون [[سید محمدحسین طباطبائی|طباطبایی]]، [[مرتضی مطهری|مطهری]]، [[محمدتقی مصباح یزدی|مصباح یزدی]]، [[مهدی بازرگان|بازرگان]]، [[یدالله سحابی|سحابی]]، [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]]، [[علی‌اکبر فیض مشکینی|مشکینی]]، [[جعفر سبحانی|سبحانی]]، [[سید محمود طالقانی|طالقانی]] و دیگران درباره نظریه تکامل اظهار نظر کرده‌اند.<ref>رک:خسروپناه، کلام جدید، ۱۳۷۹ش، ص۳۹۷-۴۲۲.</ref> | ||
فرزانه روحانی مشهدی در مقاله‌ای شش رویکرد از قرآن‌پژوهان مسلمان در مواجهه با نظریه تکامل گزارش کرده است.<ref>روحانی مشهدی، «نقد دوگانه‌انگاری خلقت و تکامل بر اساس قرآن»، ص۱۹۵.</ref> | |||
اندیشمندان مسلمان و شیعه متعددی هم‌چون [[سید محمدحسین طباطبائی|طباطبایی]]، [[مرتضی مطهری|مطهری]]، [[محمدتقی مصباح یزدی|مصباح یزدی]]، [[مهدی بازرگان|بازرگان]]، [[یدالله سحابی|سحابی]]، [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]]، [[علی‌اکبر فیض مشکینی|مشکینی]]، [[جعفر سبحانی|سبحانی]]، [[سید محمود طالقانی|طالقانی]] و دیگران درباره نظریه تکامل اظهار نظر کرده‌اند.<ref>رک:خسروپناه، کلام جدید، ۱۳۷۹ش، ص۳۹۷-۴۲۲.</ref> | |||
گفته شده قدیمی‌ترین نقد از سوی ایرانیان نسبت به نظریه تکامل نقدهایی است که [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] در کتاب نیچریه مطرح کرده است.<ref>اخوان نبوی، دین و تکامل، ۱۳۹۸ش، ص۱۷۵.</ref> پس از آن می‌توان به نقدهای مهدی نجفی اصفهانی در کتاب «مُرتَفَق»<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۳.</ref> نوشته شده در ۱۳۱۳ق<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۵.</ref> و منتشر شده در اصفهان به سال ۱۳۴۷ق اشاره کرد.<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۷.</ref> نقد بعدی کتاب [[محمدرضا مسجدشاهی|محمدرضا مسجدشاهی اصفهانی]] <small>(درگذشته۱۳۶۲ق)</small> با نام «نقد فلسفه دارون» است<ref>ناجی اصفهانی، علامه نجفی و نقد فلسفه داروین، ص۵۴.</ref> که در ۱۳۳۱ق در بغداد منتشر شد.<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۵.</ref>و پس از آن می‌توان از رساله کوتاه «تنقید مقاله دارونیست‌ها» نوشته [[سید اسدالله خرقانی]] (درگذشته ۱۳۱۵ش) نام برد که در سال ۱۳۳۸ق منتشر شد.<ref>هاشمی، «یک مسئله، دو رویکرد»، ص۴۷.</ref> | گفته شده قدیمی‌ترین نقد از سوی ایرانیان نسبت به نظریه تکامل نقدهایی است که [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] در کتاب نیچریه مطرح کرده است.<ref>اخوان نبوی، دین و تکامل، ۱۳۹۸ش، ص۱۷۵.</ref> پس از آن می‌توان به نقدهای مهدی نجفی اصفهانی در کتاب «مُرتَفَق»<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۳.</ref> نوشته شده در ۱۳۱۳ق<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۵.</ref> و منتشر شده در اصفهان به سال ۱۳۴۷ق اشاره کرد.<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۷.</ref> نقد بعدی کتاب [[محمدرضا مسجدشاهی|محمدرضا مسجدشاهی اصفهانی]] <small>(درگذشته۱۳۶۲ق)</small> با نام «نقد فلسفه دارون» است<ref>ناجی اصفهانی، علامه نجفی و نقد فلسفه داروین، ص۵۴.</ref> که در ۱۳۳۱ق در بغداد منتشر شد.<ref>نوری، «نخستین نقدهای متکلمان شیعه بر داروینیسم«، ص۴۵.</ref>و پس از آن می‌توان از رساله کوتاه «تنقید مقاله دارونیست‌ها» نوشته [[سید اسدالله خرقانی]] (درگذشته ۱۳۱۵ش) نام برد که در سال ۱۳۳۸ق منتشر شد.<ref>هاشمی، «یک مسئله، دو رویکرد»، ص۴۷.</ref> | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۱: | ||
===ناتمامی نظریه تکامل و استناد به ظاهر آیات قرآن در خلقت=== | ===ناتمامی نظریه تکامل و استناد به ظاهر آیات قرآن در خلقت=== | ||
برخی از اندیشمندان شیعه نظریه تکامل را اثبات‌نشده و دلایل آن را ناکافی می‌دانند. و بر این باورند که شواهد ارائه‌شده در صورت درست بودن حداکثر می‌توانند تغییرات جزئی در خلقت را اثبات کنند نه نظریه عمومی تکامل را. بنابر این ظاهر آیات قرآن که دلالت بر خلقت مستقل انسان می‌کند معارض علمی ندارد.<ref>کلانتری، «تبیین موضع تعارض ظاهری نظریه تکامل و آیات آفرینش و آرای قرآن‌پژوهان در حل آن»، ص۱۷.</ref> سید محمدحسین طباطبایی مفسر قرآن، از جمله این افراد است. که معتقد به خلقت مستقل انسان است.<ref>خسروپناه، کلام جدید، ۱۳۷۹ش، ص۴۱۰.</ref> | برخی از اندیشمندان شیعه نظریه تکامل را اثبات‌نشده و دلایل آن را ناکافی می‌دانند. و بر این باورند که شواهد ارائه‌شده در صورت درست بودن حداکثر می‌توانند تغییرات جزئی در خلقت را اثبات کنند نه نظریه عمومی تکامل را. بنابر این ظاهر آیات قرآن که دلالت بر خلقت مستقل انسان می‌کند معارض علمی ندارد.<ref>کلانتری، «تبیین موضع تعارض ظاهری نظریه تکامل و آیات آفرینش و آرای قرآن‌پژوهان در حل آن»، ص۱۷.</ref> سید محمدحسین طباطبایی مفسر قرآن، از جمله این افراد است. که معتقد به خلقت مستقل انسان است.<ref>خسروپناه، کلام جدید، ۱۳۷۹ش، ص۴۱۰.</ref> محمدتقی جعفری و محمدتقی مصباح یزدی دو اندیشمند دیگر شیعه گامی فراتر رفته و ضمن ناتمام دانستن دلایل و شواهد نظریه تحول انواع دلالت صریح آیات قرآن بر خلفت مستقل انسان را نیز پذیرفته‌اند.<ref>کلانتری، «تبیین موضع تعارض ظاهری نظریه تکامل و آیات آفرینش و آرای قرآن‌پژوهان در حل آن»، ص۱۹-۲۰.</ref> | ||
محمدتقی جعفری و محمدتقی مصباح یزدی دو اندیشمند دیگر شیعه گامی فراتر رفته و ضمن ناتمام دانستن دلایل و شواهد نظریه تحول انواع دلالت صریح آیات قرآن بر خلفت مستقل انسان را نیز پذیرفته‌اند.<ref>کلانتری، «تبیین موضع تعارض ظاهری نظریه تکامل و آیات آفرینش و آرای قرآن‌پژوهان در حل آن»، ص۱۹-۲۰.</ref> | |||
==نکته مهم== | ==نکته مهم== | ||