آیه حد سرقت: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان         =آیه حد سرقت

| تصویر         =آیه حد سرقت۲.jpg

| توضیح تصویر   =

| اندازه تصویر   =

| نام آیه       =حد سرقت

| واقع در سوره   =[[سوره مائده|مائده]]

| شماره آیه     =۳۸

| جزء           =ششم

| شأن نزول       =دزدی زره توسط طعمة بن‌ابیرق

| مکان نزول     =[[مدینه]]

| موضوع     =   فقهی  

| سایر           =

بر اساس آن‌چه در تفاسیر نقل شده است این آیه در مورد دزدی [[طعمة بن أبیرق]]، یکی از [[منافق|منافقین مدینه]] از عمویش نازل شده است.<ref name=":0">طبرانی، التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم، ۲۰۰۸م، ج۲، ص۳۹۱؛ سمرقندی، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۸۸؛ ماتریدی، تأویلات أهل السنة، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۵۱۸؛ شبستری، اعلام القرآنِ، ۱۳۷۹ش،‌ ص۵۳۳-۵۳۴.</ref> بر اساس نقل‌های صورت گرفته، وی دو عدد زره و مقداری غذا از عمویش قتادة بن نعمان دزدید و نزد زید بن‌سمیر یهودی پنهان نموده و دزدی آن‌ها را انکار کرد.<ref>شبستری، اعلام القرآن، ۱۳۷۹ش،‌ ص۵۳۴.</ref> هنگامی که قتادة مطلع شد زره‌های او نزد زید یهودی است زره‌ها را از او طلب کرد و وی اظهار نمود که طعمة‌ آن‌ها را نزد او گذاشته است.<ref>شبستری، اعلام القرآن، ۱۳۷۹ش،‌ ص۵۳۴.</ref> قتادة طعمة را به جهت دادرسی نزد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] برد که در این هنگام چندین آیه از [[سوره نساء]] و آیه ۳۸ سوره مائده نازل شد.<ref>شبستری، اعلام القرآن، ۱۳۷۹ش،‌ ص۵۳۴.</ref> مفسرین با وجود نزول این آیات در مورد دزدی طعمة، آن را حکم کلی و مربوط به همه دزدی‌ها می‌دانند.<ref>طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۲، ص۳۹۱؛ سمرقندی، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۸۸؛ ماتریدی، تأویلات أهل السنة، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۵۱۸.</ref> برخی از مفسرین احتمال مشارکت یک زن در دزدی طعمة‌ را مطرح کرده‌اند.<ref>جرجانی، درج الدرر، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۵۶۵.</ref>[[ابومنصور ماتریدی]] تعمیم حکم دزدی با استفاده از این آیه را دلیل بر درستی [[قیاس]] به عنوان یکی از راه‌های استنباط حکم می‌داند.<ref>ماتریدی، تأویلات أهل السنة، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۵۱۸.</ref>  

فقها از این آیه شریفه [[حدّ سرقت|حدّ و مجازات عمل سرقت]] را استنباط می‌کنند.<ref>سید مرتضی، الانتصار، ۱۴۱۵ق، ص۵۲۸-۵۲۹؛ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ص۱۹؛‌ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۴۵۲؛ علامه حلی، مختلف الشیعة،‌ ۱۳۷۴ش، ج۹، ص۲۴۹.</ref> فقها برای اجرای این حد، شرایطی را از جهت نوع سرقت، ویژگی‌های مال مسروقه و نحوه اثبات سرقت بیان کرده‌اند که [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|شهاب الدین مرعشی نجفی]] در کتاب «[[أحکام السرقة علی ضوء القرآن و السنة (کتاب)|أحکام السرقة علی ضوء القرآن و السنة]]» به بررسی آن‌ها پرداخته است.<ref>مرعشی نجفی، أحکام السرقة، ۱۳۸۲ش، ص۳۵-۱۴۵.</ref>

* طباطبایی،‌ سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن،‌ موسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۲ق.

* طبرانی، سلیمان ابن‌احمد، التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم، اردن،‌دار الکتاب الثقافی، ۲۰۰۸م.

* طوسی، محمد بن حسن، الخلاف،‌ جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، موسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۷ق.  

* عبادی، مهدی و سیدمحمد مرتضوی و محمدابراهیم روشن ضمیر، [https://qd.razavi.ac.ir/article_241_2dc5c19dd43f63540a3d3d074ede75e9.pdf «واکاوی تفسیر آیۀ حدّ سرقت به آیۀ أنّ المساجد لله (به عنوان یکی از مستندات روایی روش تفسیری قرآن به قرآن)»]، فصلنامه آموزه‌های قرآنی، دوره ۱۵، شماره ۲۷،‌ خرداد ۱۳۹۷ش.

* علامه حلی، حسن بن یوسف، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة،‌ جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، موسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۳۷۴ش.