حماد بن عیسی جهنی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mohamadhaghani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
| اندازه جعبه | | اندازه جعبه = | ||
| عنوان | | عنوان = | ||
| نام | | نام = | ||
| تصویر | | تصویر = | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر = | ||
| عنوان تصویر | | عنوان تصویر = | ||
| زادروز | | زادروز = <!-- {{تولد و سن|سال(۴ رقم فارسی)|ماه(۱ یا دو رقم فارسی)|روز(۲ رقم فارسی)}} --> | ||
| زادگاه | | زادگاه = | ||
| تاریخ مرگ | | تاریخ مرگ = ۲۰۹ ق | ||
| مکان مرگ | | مکان مرگ = جحفۀ [[مدینه]] | ||
|عرض جغرافیایی محل دفن= | |عرض جغرافیایی محل دفن= | ||
|طول جغرافیایی محل دفن= | |طول جغرافیایی محل دفن= | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب--> | <!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب--> | ||
|longd=|longm=|longs=|longEW=E | |longd=|longm=|longs=|longEW=E | ||
| محل زندگی | | محل زندگی = [[کوفه]]، بصره | ||
| ملیت | | ملیت = | ||
| نژاد | | نژاد = | ||
| تابعیت | | تابعیت = | ||
| تحصیلات | | تحصیلات = | ||
| دانشگاه | | دانشگاه = | ||
| پیشه | | پیشه = | ||
| سالهای فعالیت | | سالهای فعالیت = | ||
| کارفرما | | کارفرما = | ||
| نهاد | | نهاد = | ||
| نماینده | | نماینده = | ||
| شناخته‌شده برای | | شناخته‌شده برای = | ||
| نقش‌های برجسته | | نقش‌های برجسته = [[راوی]] و [[فقیه]] | ||
| سبک | | سبک = | ||
| استادان | | استادان = [[امام صادق]]، [[امام کاظم]]، [[امام رضا]] و [[امام جواد]] علیهم السلام | ||
| شاگردان | | شاگردان = | ||
| شهر خانگی | | شهر خانگی = | ||
| تلویزیون | | تلویزیون = | ||
| لقب | | لقب = | ||
| حزب | | حزب = | ||
| جنبش | | جنبش = | ||
| مخالفان | | مخالفان = رجالیانِ [[اهل سنت]] | ||
| هیئت | | هیئت = | ||
| دین | | دین = [[اسلام]] | ||
| مذهب | | مذهب = [[شیعه]] | ||
| منصب | | منصب = | ||
| مکتب | | مکتب = | ||
| آثار | | آثار = کتاب الزکاة، کتاب الصلاة و کتاب النوادر و ... | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس = | ||
| گفتاورد | | گفتاورد = | ||
| جوایز | | جوایز = | ||
| امضا | | امضا = | ||
| اندازه امضا | | اندازه امضا = | ||
| وبگاه | | وبگاه = | ||
| پانویس | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''ابومحمد حَمّاد بن عیسی جُهَنی'''، [[محدث]] و [[فقیه]] [[امامیه]] قرن دوم | '''ابومحمد حَمّاد بن عیسی جُهَنی'''، [[محدث]] و [[فقیه]] [[امامیه]] قرن دوم که با [[امام صادق]]، [[امام کاظم]]، [[امام رضا]] و [[امام جواد]] (ع) معاصر بود. از حماد بن عیسی، در منابع حدیثی [[شیعه]]، افزون بر ۵۰۰۱ [[حدیث]] نقل شده است. | ||
عالمان رجال [[شیعه]] او را با صفاتی چون [[ثقه]] و صدوق ستوده‌اند ولی غالب رجالیون [[اهل سنت]]، او را تضعیف و گاه به افترا و وضع [[حدیث]] متهم کرده‌اند. بیشتر روایات او مربوط به احکام بوده و در [[امامت]] و [[اخلاق]] هم احادیثی را نقل کرده است. کتاب‌هایی را هم به او نسبت داده‌اند. | عالمان رجال [[شیعه]] او را با صفاتی چون [[ثقه]] و صدوق ستوده‌اند ولی غالب رجالیون [[اهل سنت]]، او را تضعیف و گاه به افترا و وضع [[حدیث]] متهم کرده‌اند. بیشتر روایات او مربوط به احکام بوده و در [[امامت]] و [[اخلاق]] هم احادیثی را نقل کرده است. کتاب‌هایی را هم به او نسبت داده‌اند. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
==زندگی نامه== | ==زندگی نامه== | ||
{{اصحاب اجماع}} | {{اصحاب اجماع}} | ||
برخی حماد را مولی<ref>برقی، رجال البرقی، ص۲۱، ۴۸؛ نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۴۲</ref> و برخی اصل او را عرب<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۴۲</ref> و | برخی حماد را مولی<ref>برقی، رجال البرقی، ص۲۱، ۴۸؛ نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۴۲</ref> و برخی اصل او را عرب<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۴۲</ref> و از کوفه<ref>کشّی، اختیار معرفة الرجال، ص۳۱۷؛ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۸۷</ref> دانسته‌اند که بعدها در [[بصره]] ساکن شده<ref>برقی، رجال البرقی، ص۲۱</ref> و بدین سبب بصری خوانده شده است.<ref>کشّی، اختیار معرفة الرجال، ص۳۱۶</ref> مؤید این نظر، شهرت حماد به جُهنی است که از انتساب وی به [[قبیله جهنیه|قبیله جُهَینه]]، شاخه‌ای از عربهای قُضاعه که ساکن [[کوفه]] شدند، <ref>سمعانی، ج۲، ص۱۳۴</ref> حکایت دارد.<ref>کشّی، اختیار معرفة الرجال، ص۳۱۷</ref> | ||
جد حمّاد، [[عبیدة بن صیفی جهنی]]، از اصحاب [[محمد(ص) |پیامبر]] بوده و حماد به واسطه پدرش از او حدیث نقل کرده است.<ref>ابن ماکولا، الاکمال فی رفع الارتیاب، ج۶، ص۴۷ـ۴۸؛ ابن اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج۳، ص۳۵۶</ref> | جد حمّاد، [[عبیدة بن صیفی جهنی]]، از اصحاب [[محمد(ص) |پیامبر]] بوده و حماد به واسطه پدرش از او حدیث نقل کرده است.<ref>ابن ماکولا، الاکمال فی رفع الارتیاب، ج۶، ص۴۷ـ۴۸؛ ابن اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج۳، ص۳۵۶</ref> | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
==امامان معاصر با حماد== | ==امامان معاصر با حماد== | ||
حماد با [[امام صادق]]، [[امام کاظم]]، [[امام رضا]] و [[امام جواد]] علیهم السلام معاصر بوده است.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۴۲، بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۴۱۸ـ۴۱۹، ج۳، ص۱۵۷</ref> با توجه به سنّش در هنگام وفات، احتمالا بین سالهای ۱۱۰ تا ۱۲۰ متولد شده و در نتیجه با امام صادق علیه‌السلام (متوفی ۱۴۸) هم عصر بوده است. برخی گفته‌اند که او تا زمان امام رضا علیه‌السلام (متوفی ۲۰۳) زنده بوده است.<ref>الاختصاص، منسوب به شیخ مفید، ص۲۰۵</ref> البته [[ بهاءالدين اربلى|بهاءالدین اربلی]]<ref>اربلی، | حماد با [[امام صادق]]، [[امام کاظم]]، [[امام رضا]] و [[امام جواد]] علیهم السلام معاصر بوده است.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ص۱۴۲، بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۴۱۸ـ۴۱۹، ج۳، ص۱۵۷</ref> با توجه به سنّش در هنگام وفات، احتمالا بین سالهای ۱۱۰ تا ۱۲۰ متولد شده و در نتیجه با امام صادق علیه‌السلام (متوفی ۱۴۸) هم عصر بوده است. برخی گفته‌اند که او تا زمان امام رضا علیه‌السلام (متوفی ۲۰۳) زنده بوده است.<ref>الاختصاص، منسوب به شیخ مفید، ص۲۰۵</ref> البته [[ بهاءالدين اربلى|بهاءالدین اربلی]]<ref>اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج ۳، ص۱۵۷</ref> از دیدار وی با امام جواد علیه‌السلام سخن گفته است. حماد از اصحاب مشترک امام صادق، امام کاظم و امام رضا علیهم السلام شمرده شده، <ref>برقی، رجال البرقی، ص۲۱، ۴۸، ۵۳؛ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۸۷، ۳۳۴</ref> هر چند از او روایتی از امام رضا و امام جواد علیهماالسلام باقی نمانده است. | ||
==خصوصیات== | ==خصوصیات== | ||
بنابه گفته [[علامه حلّی]]، حماد اهل دقت و احتیاط در نقل حدیث بوده است، <ref>علامه حلی، | بنابه گفته [[علامه حلّی]]، حماد اهل دقت و احتیاط در نقل حدیث بوده است، <ref>علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص ۱۲۴</ref> به همین سبب با اینکه از [[امام صادق علیه‌السلام]] هفتاد [[حدیث]] شنیده بوده، برای اطمینان، به روایت بیست حدیث بسنده کرده است.<ref>کشّی، اختیار معرفة الرجال، ص۳۱۶</ref> | ||
== دیدگاه علمای رجال== | == دیدگاه علمای رجال== | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
بررسی محتوای روایات حماد نشان می‌دهد که او بیشتر به ثبت و نقل احادیث [[احکام]] اهتمام داشته است و در این زمینه از راویان پر حدیث به شمار می‌آید. روایاتی نیز درباره [[امامت]] و [[اخلاق]] دارد.<ref>اردبیلی، جامع الرواة، ج۱، ص۲۷۳ـ۲۷۶</ref> او بیش از همه از [[امام صادق]] و [[امام کاظم]] علیهماالسلام، <ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۲۳۱، ۴۲۲ـ۴۲۴</ref> از طریق حدود پنجاه راوی و بیشتر از حریز بن عبدالله سجستانی -از جمله کتاب الصلاة حریز- روایت کرده است.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۱۸۹، ۲۳۱، ۴۲۶ـ۴۳۷</ref> | بررسی محتوای روایات حماد نشان می‌دهد که او بیشتر به ثبت و نقل احادیث [[احکام]] اهتمام داشته است و در این زمینه از راویان پر حدیث به شمار می‌آید. روایاتی نیز درباره [[امامت]] و [[اخلاق]] دارد.<ref>اردبیلی، جامع الرواة، ج۱، ص۲۷۳ـ۲۷۶</ref> او بیش از همه از [[امام صادق]] و [[امام کاظم]] علیهماالسلام، <ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۲۳۱، ۴۲۲ـ۴۲۴</ref> از طریق حدود پنجاه راوی و بیشتر از حریز بن عبدالله سجستانی -از جمله کتاب الصلاة حریز- روایت کرده است.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۱۸۹، ۲۳۱، ۴۲۶ـ۴۳۷</ref> | ||
===صحیحه حماد=== | ===صحیحه حماد=== | ||
روایتی مشهور به [[صحیحه حماد]] درباره آداب و کیفیت [[نماز]] در کتب روایی [[شیعه]] وارد شده است<ref>کلینی، الکافی، ج۳، ص۳۱۱ـ۳۱۲؛ ابن بابویه، کتاب مَن لایحضُرُه الفقیه، ج۱، ص۳۰۰؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۲، ص۸۱ـ۸۲</ref> که مقبول و مستند فقهای [[امامیه|امامیه]] بوده است.<ref>ابن شهیدثانی، منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح، | روایتی مشهور به [[صحیحه حماد]] درباره آداب و کیفیت [[نماز]] در کتب روایی [[شیعه]] وارد شده است<ref>کلینی، الکافی، ج۳، ص۳۱۱ـ۳۱۲؛ ابن بابویه، کتاب مَن لایحضُرُه الفقیه، ج۱، ص۳۰۰؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۲، ص۸۱ـ۸۲</ref> که مقبول و مستند فقهای [[امامیه|امامیه]] بوده است.<ref>ابن شهیدثانی، منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح، ج۲، ص۶۴ـ۶۵</ref> | ||
===راویان روایات حماد=== | ===راویان روایات حماد=== | ||
بیش از چهل تن نیز مستقیماً از او روایت نقل کرده‌اند<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۲۳۱ـ۲۳۲</ref> که بیش از همه، [[ابراهیم بن هاشم]] از او روایت کرده است. در بعضی اسانید، به اشتباه، ابراهیم بن هاشم راوی حماد بن عثمان ذکر شده است، در حالی که قطعاً ابراهیم بن هاشم، حماد بن عثمان را درک نکرده و احتمالا در اسناد، [[تصحیف]] یا حذفی رخ داده است.<ref>شوشتری، قاموس الرجال، ج۳، ص۶۵۲، ۶۵۹</ref> | بیش از چهل تن نیز مستقیماً از او روایت نقل کرده‌اند<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۲۳۱ـ۲۳۲</ref> که بیش از همه، [[ابراهیم بن هاشم]] از او روایت کرده است. در بعضی اسانید، به اشتباه، ابراهیم بن هاشم راوی حماد بن عثمان ذکر شده است، در حالی که قطعاً ابراهیم بن هاشم، حماد بن عثمان را درک نکرده و احتمالا در اسناد، [[تصحیف]] یا حذفی رخ داده است.<ref>شوشتری، قاموس الرجال، ج۳، ص۶۵۲، ۶۵۹</ref> | ||