پرش به محتوا

احمد بن محمد برقی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۵: خط ۵۵:
'''ابو جعفر احمد بن محمد بن خالد بن عبدالرحمان برقی''' (ح. ۲۰۰ - ۲۷۴ یا ۲۸۰) مشهور به '''برقی''' [[حدیث|محدث]]، مورخ و مؤلف نامی [[شیعه]] در قرن سوم هجری قمری، از اصحاب [[امام جواد]](ع) و [[امام هادی]](ع) و صاحب کتاب [[المحاسن]] است. وی در میان شیعه و اهل سنت دارای وثاقت و جایگاه والایی است. عده‌ای نیز او را به دلیل روایت از ضعفا ضعیف شمرده‌اند.
'''ابو جعفر احمد بن محمد بن خالد بن عبدالرحمان برقی''' (ح. ۲۰۰ - ۲۷۴ یا ۲۸۰) مشهور به '''برقی''' [[حدیث|محدث]]، مورخ و مؤلف نامی [[شیعه]] در قرن سوم هجری قمری، از اصحاب [[امام جواد]](ع) و [[امام هادی]](ع) و صاحب کتاب [[المحاسن]] است. وی در میان شیعه و اهل سنت دارای وثاقت و جایگاه والایی است. عده‌ای نیز او را به دلیل روایت از ضعفا ضعیف شمرده‌اند.


== ولادت و نسب ==
==زندگی‌نامه==
=== ولادت و نسب ===
درباره سال تولد وی در متون رجالی و تاریخی مطلبی به چشم نمی‌خورد، اما با توجه به تاریخ وفاتش، می‌توان گفت که در حدود سال ۲۰۰ق به دنیا آمده است. وی اصالتا [[کوفه|کوفی]] بوده و پدرش [[محمد بن خالد]] از اصحاب [[موسی بن جعفر]](ع)، [[امام رضا]](ع)، و امام جواد(ع) بود که به گفته [[نجاشی]] او شخصی ادیب و آشنا به اخبار و علوم و دارای آثار و کتب است.<ref>رجال نجاشی، ص۳۳۵.</ref>
درباره سال تولد وی در متون رجالی و تاریخی مطلبی به چشم نمی‌خورد، اما با توجه به تاریخ وفاتش، می‌توان گفت که در حدود سال ۲۰۰ق به دنیا آمده است. وی اصالتا [[کوفه|کوفی]] بوده و پدرش [[محمد بن خالد]] از اصحاب [[موسی بن جعفر]](ع)، [[امام رضا]](ع)، و امام جواد(ع) بود که به گفته [[نجاشی]] او شخصی ادیب و آشنا به اخبار و علوم و دارای آثار و کتب است.<ref>رجال نجاشی، ص۳۳۵.</ref>


== کنیه ==
=== کنیه ===
علمای رجال، کنیه او را ابو جعفر ذکر کرده‌اند.<ref>الفهرست، ص۶۲. رجال ابن غضائری، ص۳۹.</ref>
علمای رجال، کنیه او را ابو جعفر ذکر کرده‌اند.<ref>الفهرست، ص۶۲. رجال ابن غضائری، ص۳۹.</ref>


== خاندان برقی ==
=== خاندان برقی ===
این خاندان که به علت سکنا گزیدن جد اعلای احمد در منطقه برقرود [[قم]]، به '''برقی''' شهرت یافتند، <ref>معجم البلدان، ج۱، ص۳۹۰.</ref> به عنوان بیت [[فقه]] و [[حدیث]] شناخته می‌شوند. احمد و پدرش از دانشمندان و راویان مشهور این خاندان هستند. دیگر چهره‌های این خاندان عبارت ند از:
این خاندان که به علت سکنا گزیدن جد اعلای احمد در منطقه برقرود [[قم]]، به '''برقی''' شهرت یافتند، <ref>معجم البلدان، ج۱، ص۳۹۰.</ref> به عنوان بیت [[فقه]] و [[حدیث]] شناخته می‌شوند. احمد و پدرش از دانشمندان و راویان مشهور این خاندان هستند. دیگر چهره‌های این خاندان عبارت ند از:
# پسرش [[عبدالله بن احمد برقی]] در شمار راویان جای دارد و [[کلینی]] از او نقل حدیث کرده است.
# پسرش [[عبدالله بن احمد برقی]] در شمار راویان جای دارد و [[کلینی]] از او نقل حدیث کرده است.
خط ۶۹: خط ۷۰:
# عموزاده‌اش [[علی بن علاء بن فضل بن خالد]].
# عموزاده‌اش [[علی بن علاء بن فضل بن خالد]].
# نبیره‌اش [[علی بن احمد بن عبدالله بن احمد برقی]].
# نبیره‌اش [[علی بن احمد بن عبدالله بن احمد برقی]].
==از یاران ائمه اطهار(ع) ==
 
=== وفات ===
[[نجاشی]] سال وفات برقی را ۲۷۴ می‌داند اما [[علی بن محمد ماجیلویه]] نواده و شاگرد برقی نقل می‌کند که سال ۲۸۰ بوده است.<ref>رجال نجاشی، ص۷۷.</ref> هنگام تشیع جنازه وی - [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] همان کسی که برقی را از [[قم]] اخراج کرده بود - با پای برهنه شرکت نمود.<ref>رجال علامه حلی، ص۱۴ش۷</ref> برخی این را نشانه پیشیمانی وی در برخورد با برقی دانسته‌اند.<ref>پیشگامان تشیع، ص۱۰۴</ref>
 
== مصاحبت با ائمه اطهار(ع) ==
علمای رجال، او را از اصحاب [[امام جواد]](ع) و [[امام هادی]](ع) دانسته‌اند اما در روایات وی ذکری از دو امام نیست. تنها روایتی آمده که وی در سفر به [[سامرا]]، پیکی از جانب «‌رجل‌» آمده است که قرائن نشان می‌دهد مراد از رجل، امام هادی(ع) بوده است.<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۳۱.</ref>
علمای رجال، او را از اصحاب [[امام جواد]](ع) و [[امام هادی]](ع) دانسته‌اند اما در روایات وی ذکری از دو امام نیست. تنها روایتی آمده که وی در سفر به [[سامرا]]، پیکی از جانب «‌رجل‌» آمده است که قرائن نشان می‌دهد مراد از رجل، امام هادی(ع) بوده است.<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۳۱.</ref>


== وثاقت ==
== جایگاه روایی ==
=== وثاقت ===
همه بزرگان و دانشمندان شیعه نظیر [[نجاشی]]، [[شیخ طوسی]] و [[علامه حلی]] برقی را ستوده و او را مورد وثاقت و اعتماد دانسته‌اند.<ref>رجال نجاشی، ص۷۶. الفهرست، ص۶۲. خلاصة الاقوال، ۶۳.</ref> احمد بن محمد خالد نزد [[اهل سنت]] نیز دارای جایگاه والایی است.
همه بزرگان و دانشمندان شیعه نظیر [[نجاشی]]، [[شیخ طوسی]] و [[علامه حلی]] برقی را ستوده و او را مورد وثاقت و اعتماد دانسته‌اند.<ref>رجال نجاشی، ص۷۶. الفهرست، ص۶۲. خلاصة الاقوال، ۶۳.</ref> احمد بن محمد خالد نزد [[اهل سنت]] نیز دارای جایگاه والایی است.
== روایت از ضعفا و تبعید از قم ==
=== روایت از ضعفا و تبعید از قم ===
روایت احمد از راویان ضعیف و اعتماد بر [[حدیث مرسل|احادیث مرسل]] موجب شد [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] رییس محدثان قمی، او را از [[قم]] تبعید کند اما پس از مدتی او را به قم بازگرداند و از وی پوزش خواست و حتی در مراسم [[تشییع جنازه]] برقی، پا برهنه و بدون [[عمامه]] حاضر شد تا رفتار پیشین خویش را جبران نماید.<ref>الفهرست، ص۶۲. خلاصة الاقوال، ص۶۳.</ref>
روایت احمد از راویان ضعیف و اعتماد بر [[حدیث مرسل|احادیث مرسل]] موجب شد [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] رییس محدثان قمی، او را از [[قم]] تبعید کند اما پس از مدتی او را به قم بازگرداند و از وی پوزش خواست و حتی در مراسم [[تشییع جنازه]] برقی، پا برهنه و بدون [[عمامه]] حاضر شد تا رفتار پیشین خویش را جبران نماید.<ref>الفهرست، ص۶۲. خلاصة الاقوال، ص۶۳.</ref>


=== پاسخ به انتقاد روایت از ضعفا ===
==== پاسخ به انتقاد روایت از ضعفا ====
[[وحید بهبهانی]] می‌نویسد: مورد اعتماد بودن برقی قطعی است و آن چه منتقدان گفته‌اند برای ما ثابت نشده، حتی اگر او بر ضعیفان اعتماد کرده باشد می‌توان گفت روش او در نقل حدیث صحیح نبوده است.<ref>الفوائد الرجالیة، ص۴۳.</ref> [[ابن غضائری]] هم می‌گوید: طعن قمیین مربوط به کسانی است که احمد از آنها نقل حدیث می‌کرد بوده، نه شخص احمد بن خالد برقی.<ref>رجال ابن غضائری، ص۳۹.</ref>
[[وحید بهبهانی]] می‌نویسد: مورد اعتماد بودن برقی قطعی است و آن چه منتقدان گفته‌اند برای ما ثابت نشده، حتی اگر او بر ضعیفان اعتماد کرده باشد می‌توان گفت روش او در نقل حدیث صحیح نبوده است.<ref>الفوائد الرجالیة، ص۴۳.</ref> [[ابن غضائری]] هم می‌گوید: طعن قمیین مربوط به کسانی است که احمد از آنها نقل حدیث می‌کرد بوده، نه شخص احمد بن خالد برقی.<ref>رجال ابن غضائری، ص۳۹.</ref>


== مشایخ و اساتید ==
== زندگی علمی ==
=== مشایخ و اساتید ===
برقی از قریب به دویست نفر نقل [[حدیث]] و کتاب‌های بیش از صد نفر را نیز روایت کرده است<ref>سید علی آقایی، مقایسه تحلیلی سه چاب کتاب الرجال برقی.</ref> [[آیت الله خویی]] و در جای جای کتاب خویش به آنان اشاره می‌کند.<ref>معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۳۱ و ۳۲، ۲۲۶ و ۲۲۷، ۲۶۶ و ۲۶۷.</ref>
برقی از قریب به دویست نفر نقل [[حدیث]] و کتاب‌های بیش از صد نفر را نیز روایت کرده است<ref>سید علی آقایی، مقایسه تحلیلی سه چاب کتاب الرجال برقی.</ref> [[آیت الله خویی]] و در جای جای کتاب خویش به آنان اشاره می‌کند.<ref>معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۳۱ و ۳۲، ۲۲۶ و ۲۲۷، ۲۶۶ و ۲۶۷.</ref>


== شاگردان ==
=== شاگردان ===
[[آیت الله خوئی]] شاگردان و راویان برقی را این گونه نام می برد:
[[آیت الله خوئی]] شاگردان و راویان برقی را این گونه نام می برد:
{{ستون-شروع}}
{{ستون-شروع}}
خط ۱۲۵: خط ۱۳۲:
{{پایان}}
{{پایان}}


== وفات ==
[[نجاشی]] سال وفات برقی را ۲۷۴ می‌داند اما [[علی بن محمد ماجیلویه]] نواده و شاگرد برقی نقل می‌کند که سال ۲۸۰ بوده است.<ref>رجال نجاشی، ص۷۷.</ref> هنگام تشیع جنازه وی - [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] همان کسی که برقی را از [[قم]] اخراج کرده بود - با پای برهنه شرکت نمود.<ref>رجال علامه حلی، ص۱۴ش۷</ref> برخی این را نشانه پیشیمانی وی در برخورد با برقی دانسته‌اند.<ref>پیشگامان تشیع، ص۱۰۴</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
کاربر ناشناس