حرمین شریفین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حَرمَیْن شَریفَیْن''' به دو مکان مقدس نزد [[مسلمانان]] یعنی [[حرم مکی]] و [[حرم مدنی]] اشاره دارد.<ref>پاکتچی،«حرم»، ۱۳۹۱ش، ص۳۵۵. </ref> حرم مکی که از آن با تعابیری چون حرم‌الله و حرم مکه نیز یاد می‌شود، به‌دلیل وجود [[کعبه]] و [[مسجدالحرام]] در آن، گفته شده بیشترین اهمیت را نزد مسلمانان دارد. حرم مدنی نیز که با نام‌هایی چون حرم‌الرسول، حرم نبوی و حرم پیامبر شناخته می‌شود، به‌خاطر مدفن [[پیامبر اسلام]] و [[مسجدالنبی]] در جایگاه بعدی اهمیت قرار داده شده است.<ref>حسینی آهق، «حرم»، ۱۳۸۸ش، ص۵۷.</ref> با اینکه تعبیر حرمین شریفین در مورد دو حرم [[نجف]] و [[کربلا]] و یا دو حرم [[بیت‌المقدس]] و الخلیل نیز کاربرد دارد؛<ref>حسینی آهق، «حرم»، ۱۳۸۸ش، ص۵۷</ref> اما مشهورترین و برجسته‌ترین مصداق آن را [[مکه]] و [[مدینه]] دانسته‌اند.<ref>قائدان، «توسعه حرمین شریفین»، ۱۳۸۸ش، ص۹۳.</ref>

استفاده از اصطلاح حرمین شریفین در مورد مکه و مدینه، به‌لحاظ مفهومی به دو صورت محدود و وسیع صورت گرفته است؛ در مفهوم خاص ناظر به خود [[مسجد الحرام]] در [[مکه]] و [[مسجدالنبی]] در [[مدینه]] است؛<ref>«السیرة الذاتیة لخادم الحرمین الشریفین الملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود»، وکالة الانباء السعودیه.</ref> اما در مفهوم وسیع آن، اشاره به شهرهای مکه و مدینه دارد.<ref>قائدان، «توسعه حرمین شریفین»، ۱۳۸۸ش، ص۹۳.</ref> به‌عنوان مثال تعبیر خادم الحرمین الشریفین، به‌عنوان یکی از القاب احترام‌آمیز برای پادشاهان [[عربستان سعودی]]،<ref>«السیرة الذاتیة لخادم الحرمین الشریفین الملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود»، وکالة الانباء السعودیه.</ref> اشاره به معنای خاص دارد و منظور از آن خادم، کلیددار و محافظ دو مسجد مقدس است. در مقابل، تعابیری مثل قاموس الحرمین الشریفین،<ref>«قاموس الحرمین الشریفین»، کتابخوان قائمیه.</ref> «[[دانشنامه حج و حرمین شریفین (کتاب)|دانشنامه حج و حرمین شریفین]]»<ref>«دانشنامه حج و حرمین شریفین»، نورمگز.</ref> و یا طرح توسعه حرمین شریفین، اشاره به شهرهای مکه و مدینه داشته و منظور معنای مُوّسَع آن است.<ref>قائدان، «توسعه حرمین شریفین»، ۱۳۸۸ش، ص۹۳.</ref>  

به‌گفته حسن البَشّاء از تاریخ‌پژوهان، لقب خادم الحرمین الشریفین را سلسله‌های مختلف پادشاهان اسلامی استفاده می‌کردند. به گفته او، [[صلاح‌الدین ایوبی]] نخستین فردی بود که این عنوان را به خاطر تَقرّب به خدا برای خود برگزید.<ref>Arab news: «Story behind the king’s title».</ref> مَلُوک سلطان الاشرف، در دوره ملوک مصر دومین سلطانی بود که از این عنوان استفاده کرد و در بین [[خلافت عثمانی|سلاطین عثمانی]]، سلیم اول برای نخستین بار این لقب را برگزید.<ref>Arab news: «Story behind the king’s title»</ref> در عربستان سعودی مَلِک فیصل برای اولین بار از عنوان خادم الحرمین الشریفین استفاده کرد؛ اما پس از او ملک خالد به این عنوان یاد نمی‌شد. ملک فهد بن عبدالعزیز در سال ۱۹۸۲م که به قدرت رسید، لقب خادم الحرمین الشریفین را به‌جای «والا حضرت» برگزید و جانشینان وی ملک عبدالله و ملک سلمان نیز از این عنوان استفاده کردند.<ref>Arab news: «Story behind the king’s title»</ref>