ویکی شیعه:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۲۱/۳
قِصاص بهمعنای مقابله به مثل در جنایتهای عمدی است. قصاص به دو قسم قصاص نَفْس و قصاص عضو تقسیم میشود. حکم قصاص از احکام مسلّم دین اسلام دانسته شده که آیاتی از قرآن، روایات متواتر و اجماع بر آن دلالت میکند.
تساوی در آزادبودن و بندهبودن، یکیبودن دین، بلوغ و عقل از شرایط تحقق قصاص است. اعتراف مجرم، شهادت دو مرد عادل و قسامه از راههای اثبات قصاص بر شخص جانی است. قصاص، در کنار دیه، حَدّ و تعزیر، جزء چهار مجازات اصلیِ قانون مجازات اسلامی در جمهوری اسلامی ایران است.
جلوگیری از رفتارهای انتقامجویانه بدون حد و مرز، تامین عدالت کیفری و حفظ امنیّت اجتماعی از حکمتها و دلایل تشریع حکم قصاص است. قصاصکردن برای شخصی که حق قصاص دارد، واجب نیست؛ بلکه او میتواند مجرم را ببخشد یا در ازای گرفتن چیزی، از حقش بگذرد.