حدیث قدسی: تفاوت میان نسخه‌ها

حدیث قدسی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۸ سپتامبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۱:۴۸

۳۸۵ بایت حذف‌شده ، ‏۸ سپتامبر ۲۰۱۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Mahboobi

@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 ==وحیانى بودن==
-مهم‌ترین بحث و اختلاف‌نظر درباره احادیث قدسى، ناظر به وحیانى بودن یا نبودن الفاظ آنهاست. شمارى از محققان (رجوع کنید به صالح، ص 124؛ابوشهبه، ص 218)، الفاظ این‌گونه احادیث را چونان دیگر احادیث، از خود پیامبر اكرم دانسته‌اند (براى نمونه رجوع کنید به جرجانى، ص113؛قارى، ص314؛ابوالبقاء، قسم 4، ص37؛قاسمى، ص 66ـ67؛طحان، ص 127). از این دیدگاه، تفاوت احادیث قدسى با قرآن بسیار روشن است، ولى تفاوت آنها با دیگر احادیث، تنها از حیث تأكید و تصریح بر انتساب آنها به ذات مقدّس الهى است (رجوع کنید به كرمانى، ج 9، ص 79؛صالح، ص122). در عین حال، بسیارى از عالمان الفاظ احادیث قدسى را، چونان قرآن، از خداوند دانسته‌اند (رجوع کنید به ابوشهبه، ص216؛نیز رجوع کنید به بلوشى، ص 8). این ادعا به برخى از علماى سلف نیز منسوب است (رجوع کنید به بلوشى، ص 13ـ14) و سخن میبدى (ج 1، ص 50) هم مبنى بر اینكه این‌گونه احادیث از حیث مخلوق نبودن (با توجه به عقیده مشهور اهل‌سنّت در باب مخلوق نبودن قرآن) با قرآن یكسان‌اند و نسبت دادن این قول به «اهل‌سنّت و جماعت» مؤید آن است، هر چند اثبات این مدعا به دلایل و شواهد قوی‌ترى نیاز دارد. بر طبق این قول، این نوع حدیث از دیگر انواع حدیث كاملا ممتاز است، اما تفاوت آن با قرآن به سبب ویژگیهاى دیگر آن است.
+مهم‌ترین بحث و اختلاف‌نظر درباره احادیث قدسى، ناظر به وحیانى بودن یا نبودن الفاظ آنهاست. شمارى از محققان<ref>صالح، ص 124؛ابوشهبه، ص 218</ref>، الفاظ این‌گونه احادیث را چونان دیگر احادیث، از خود پیامبر اكرم دانسته‌اند<ref>جرجانى، ص113؛قارى، ص314؛ابوالبقاء، قسم 4، ص37؛قاسمى، ص 66ـ67؛طحان، ص 127</ref>. از این دیدگاه، تفاوت احادیث قدسى با قرآن بسیار روشن است، ولى تفاوت آنها با دیگر احادیث، تنها از حیث تأكید و تصریح بر انتساب آنها به ذات مقدّس الهى است<ref>كرمانى، ج 9، ص 79؛صالح، ص122</ref>. در عین حال، بسیارى از عالمان الفاظ احادیث قدسى را، چونان قرآن، از خداوند دانسته‌اند<ref>كرمانى، ج 9، ص 79؛صالح، ص122</ref>. این ادعا به برخى از علماى سلف نیز منسوب است<ref>بلوشى، ص 13ـ14</ref> و سخن میبدى<ref>ج 1، ص 50</ref> هم مبنى بر اینكه این‌گونه احادیث از حیث مخلوق نبودن (با توجه به عقیده مشهور اهل‌سنّت در باب مخلوق نبودن قرآن) با قرآن یكسان‌اند و نسبت دادن این قول به «اهل‌سنّت و جماعت» مؤید آن است، هر چند اثبات این مدعا به دلایل و شواهد قوی‌ترى نیاز دارد. بر طبق این قول، این نوع حدیث از دیگر انواع حدیث كاملا ممتاز است، اما تفاوت آن با قرآن به سبب ویژگیهاى دیگر آن است.
-پیامبر چگونه احادیث قدسی را از خدا دریافت می کرد؟
-درباره اینكه پیامبر اكرم این‌گونه احادیث را چگونه از جانب خدا دریافت می‌كرده است نیز اختلاف‌نظر وجود دارد. براساس یك دیدگاه، پیامبراكرم تنها قرآن را از طریق جبرئیل دریافت كرده و در دریافت حدیث قدسى لزوماً این واسطه وجود نداشته است (رجوع کنید به كرمانى، همانجا؛تهانوى، ج 1، ص 630؛ابوشهبه، همانجا؛مامقانى، ج5،ص46)، هرچند برخى عالمان، انتقال‌حدیث قدسى به واسطه جبرئیل را هم ممكن دانسته‌اند (براى نمونه رجوع کنید به قارى، ص 313). راههاى انتقال احادیث قدسى عمدتاً خواب، الهام و امثال آنها تلقى شده‌اند (رجوع کنید به جرجانى؛ابوالبقاء، همانجاها؛قاسمى، ص 66). ماهیت احادیث قدسى گاه به كلى غیر وحى تلقى شده (رجوع کنید به صالح، ص 122) و گاه در مقابل قرآن، كه وحى جلى است، وحى غیرجلى نام گرفته‌است (رجوع کنید به ابوشهبه، همانجا).
+==دریافت پیامبر از خدا==
+درباره اینكه پیامبر اكرم این‌گونه احادیث را چگونه از جانب خدا دریافت می‌كرده است نیز اختلاف‌نظر وجود دارد. براساس یك دیدگاه، پیامبراكرم تنها قرآن را از طریق جبرئیل دریافت كرده و در دریافت حدیث قدسى لزوماً این واسطه وجود نداشته است<ref>تهانوى، ج 1، ص 630؛مامقانى، ج5،ص46</ref>، هرچند برخى عالمان، انتقال‌حدیث قدسى به واسطه جبرئیل را هم ممكن دانسته‌اند<ref>قارى، ص 313</ref>. راههاى انتقال احادیث قدسى عمدتاً خواب، الهام و امثال آنها تلقى شده‌اند<ref>قاسمى، ص 66</ref>. ماهیت احادیث قدسى گاه به كلى غیر وحى تلقى شده<ref>صالح، ص 122</ref> و گاه در مقابل قرآن، كه وحى جلى است، وحى غیرجلى نام گرفته‌است<ref>ابوشهبه، ص216</ref>.
 ==قالب محتواى==
-درباره قالبى كه محتواى احادیث قدسى در آن بیان شده، تهانوى (همانجا) از دو قالب یاد كرده است: یكى قالبى كه از آن به شیوه سلف تعبیر كرده و آن عبارت است از: «قال رسول‌اللّه(ع)فیما یروى عن ربه»، دیگرى قالبى كه از آن به شیوه متأخران تعبیر كرده و آن چنین است: «قال‌اللّه تعالى فیما رواه عنه(ع) ». پس‌از تهانوى، دیگر كسانى كه به این بحث پرداخته‌اند همین دو قالب را ذكر كرده‌اند (براى نمونه رجوع کنید به طحان، ص128). در واقع، آنچه در این دو تعبیر مورد توجه قرار گرفته تصریح به این است كه حضرت رسول آن را از خدا نقل كرده است تا با تعبیرِ به كار رفته در نقل قرآن اشتباه نشود (رجوع کنید به د. اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه). اما تتبع در متون حدیثى، تقید به این دو قالب را در همه‌جا تأیید نمی‌كند.
+درباره قالبى كه محتواى احادیث قدسى در آن بیان شده، تهانوى<ref>تهانوى، ج 1، ص 630</ref> از دو قالب یاد كرده است: یكى قالبى كه از آن به شیوه سلف تعبیر كرده و آن عبارت است از: «قال رسول‌اللّه(ع)فیما یروى عن ربه»، دیگرى قالبى كه از آن به شیوه متأخران تعبیر كرده و آن چنین است: «قال‌اللّه تعالى فیما رواه عنه(ع) ». پس‌از تهانوى، دیگر كسانى كه به این بحث پرداخته‌اند همین دو قالب را ذكر كرده‌اند<ref>طحان، ص128</ref>. در واقع، آنچه در این دو تعبیر مورد توجه قرار گرفته تصریح به این است كه حضرت رسول آن را از خدا نقل كرده است تا با تعبیرِ به كار رفته در نقل قرآن اشتباه نشود (رجوع کنید به د. اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه). اما تتبع در متون حدیثى، تقید به این دو قالب را در همه‌جا تأیید نمی‌كند.
 ==تقسیمات==