پرش به محتوا

تصویب در اجتهاد: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۴۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
جز
خط ۵: خط ۵:


=== پیامدهای نظریه تصویب ===
=== پیامدهای نظریه تصویب ===
محقق داماد معتقد است ثمره بحث [[اشاعره]] و [[معتزله]] بر سر تصویب، در واقع اختلاف در بحث گستره دین و شریعت است. اشاعره با گرایش به نظریه تصویب، به این نکته گرایش پیدا کردند که دین را منحصر در نصوص کنند و در دایره‌ای که نص قطعی وجود ندارد، آزادی انتخاب انسان‌ها را به رسمیت بشناسند؛<ref>محقق داماد، تخطئه و تصویب از نظر غزالی و اصولیین امامی، ص۱۲۲.</ref> در حالی که معتزله با گسترده دانستن دین معتقد شدند که هیچ موضوعی نیست که [[قاعده عدم خلو واقعه از حکم|خالی از حکم دینی]] باشد و فقط روش رسیدن به حکم است که گاهی نقلی و گاهی عقلی است.<ref>محقق داماد، تخطئه و تصویب از نظر غزالی و اصولیین امامی، ص۱۲۲.</ref>
یکی از ثمرات پذیرش نظریه تصویب، در بحث [[اجزاء]] خود را نشان می‌دهد. اگر کسی پس از رسیدن به یک فتوا و عمل به آن اگر با تحقیق دوباره به این نتیجه برسد که اجتهادش اشتباه بوده یا اماره‌ای که بر آن تکیه کرده خطا بوده است بر اساس نظریه تصویب عمل پیشین او صحیح است ولی بر اساس نظریه تخطئه باید آن عمل را بر اساس اجتهاد جدید تکرار کرد.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۳۰۸-۳۱۰.</ref>
 
[[سید مصطفی محقق داماد|محقق داماد]] فقیه و حقوق‌دان شیعه معتقد است ثمره بحث [[اشاعره]] و [[معتزله]] بر سر تصویب، در واقع اختلاف در بحث گستره دین و شریعت است. اشاعره با گرایش به نظریه تصویب، به این نکته گرایش پیدا کردند که دین را منحصر در نصوص کنند و در دایره‌ای که نص قطعی وجود ندارد، آزادی انتخاب انسان‌ها را به رسمیت بشناسند؛<ref>محقق داماد، تخطئه و تصویب از نظر غزالی و اصولیین امامی، ص۱۲۲.</ref> در حالی که معتزله با گسترده دانستن دین معتقد شدند که هیچ موضوعی نیست که [[قاعده عدم خلو واقعه از حکم|خالی از حکم دینی]] باشد و فقط روش رسیدن به حکم است که گاهی نقلی و گاهی عقلی است.<ref>محقق داماد، تخطئه و تصویب از نظر غزالی و اصولیین امامی، ص۱۲۲.</ref>


نویسنده دیگری بر این باور است که پذیرش تصویب در عمل موجب همدلی و رواداری بیشتری بین فقیهان و پیروان ایشان شده است<ref>امیدی، امام محمد غزالی و نظریه تصویب در اجتهاد، ص۴۶.</ref> و نویسنده‌ای دیگر نیز پذیرش تصویب را زمینه‌ساز التقاط دین با نظریات عرفی و به عبارت دیگر [[عرفی‌شدن دین]] می‌داند.<ref>حقانی‌فضل، آرایه‌های عرفی بر آیه‌های قدسی، ۱۳۹۲، ص۱۲۶.</ref>
نویسنده دیگری بر این باور است که پذیرش تصویب در عمل موجب همدلی و رواداری بیشتری بین فقیهان و پیروان ایشان شده است<ref>امیدی، امام محمد غزالی و نظریه تصویب در اجتهاد، ص۴۶.</ref> و نویسنده‌ای دیگر نیز پذیرش تصویب را زمینه‌ساز التقاط دین با نظریات عرفی و به عبارت دیگر [[عرفی‌شدن دین]] می‌داند.<ref>حقانی‌فضل، آرایه‌های عرفی بر آیه‌های قدسی، ۱۳۹۲، ص۱۲۶.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۷۶

ویرایش