ما فی الذمه: تفاوت میان نسخه‌ها

اصطلاح ما فی الذمه در عبادات -همچون [[نماز]] و [[روزه]]- بیان‌گر وجود [[تکلیف|تکلیفی]] [[عبادت|عبادی]] بر عهده انسان است و این تکلیف شامل [[وجوب]]، [[استحباب]]، [[اداء]] و [[قضاء]] می‌شود.<ref>مرعی، القاموس الفقهی، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۵.</ref> مثلا [[فقیهان]] می‌گویند: کسی که می‌داند یک نماز چهار رکعتی بر عهده دارد، امّا نمی‌داند قضای نماز ظهر بوده یا عصر یا عشاء، اگر یک نماز چهار رکعتی به نیت ما فی الذّمّه (یعنی آنچه بر عهدۀ اوست) بخواند، کافی است.<ref>مکارم شیرازی، رساله توضیح المسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۶، م ۱۲۰۱؛ خمینی، توضیح المسائل (محشّٰی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۷۵۷.</ref> همچنین درباره اوقات نماز گفته‌اند: آخر وقت [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]] [[نیمه شب شرعی]] است، ولی کسی که آنها را تا نیمه شب نخواند، بنابر [[احتیاط واجب]] باید تا قبل از [[اذان صبح]] به قصد «ما فی الذمه» (نه نیت ادا و قضا) بجا آورد و پس از آن به نیت قضا خوانده می‌شود.<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ج۱، مؤسسه دار العلم، ج۱، ص۱۳۸.</ref>