ما فی الذمه: تفاوت میان نسخهها
جز
اصلاح ارقام، اصلاح نویسههای عربی
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح ارقام، اصلاح نویسههای عربی) |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
==کاربرد در عبادات== | ==کاربرد در عبادات== | ||
اصطلاح ما فی الذمه در عبادات -همچون [[نماز]] و [[روزه]]- بیانگر وجود [[تکلیف|تکلیفی]] [[عبادت|عبادی]] بر عهده انسان است و این تکلیف شامل [[وجوب]]، [[استحباب]]، [[اداء]] و [[قضاء]] میشود.<ref>مرعی، القاموس الفقهی، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۵.</ref> مثلا [[فقیهان]] میگویند: کسی که میداند یک نماز چهار رکعتی بر عهده دارد، امّا نمیداند قضای نماز ظهر بوده یا عصر یا عشاء، اگر یک نماز چهار رکعتی به نیت ما فی الذّمّه (یعنی | اصطلاح ما فی الذمه در عبادات -همچون [[نماز]] و [[روزه]]- بیانگر وجود [[تکلیف|تکلیفی]] [[عبادت|عبادی]] بر عهده انسان است و این تکلیف شامل [[وجوب]]، [[استحباب]]، [[اداء]] و [[قضاء]] میشود.<ref>مرعی، القاموس الفقهی، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۵.</ref> مثلا [[فقیهان]] میگویند: کسی که میداند یک نماز چهار رکعتی بر عهده دارد، امّا نمیداند قضای نماز ظهر بوده یا عصر یا عشاء، اگر یک نماز چهار رکعتی به نیت ما فی الذّمّه (یعنی آنچه بر عهدۀ اوست) بخواند، کافی است.<ref>مکارم شیرازی، رساله توضیح المسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۶، م ۱۲۰۱؛ خمینی، توضیح المسائل (محشّٰی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۷۵۷.</ref> همچنین درباره اوقات نماز گفتهاند: آخر وقت [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]] [[نیمه شب شرعی]] است، ولی کسی که آنها را تا نیمه شب نخواند، بنابر [[احتیاط واجب]] باید تا قبل از [[اذان صبح]] به قصد «ما فی الذمه» (نه نیت [[ادا]] و نه [[قضاء|قضا]]) بجا آورد و پس از آن به نیت قضا خوانده میشود.<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ج۱، مؤسسه دار العلم، ج۱، ص۱۳۸.</ref> | ||
==کاربرد در حقوق و معاملات== | ==کاربرد در حقوق و معاملات== | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
* امامی، سید حسن، حقوق مدنی، تهران، انتشارات اسلامیه، بیتا. | * امامی، سید حسن، حقوق مدنی، تهران، انتشارات اسلامیه، بیتا. | ||
* جلالی زاده، جلال، مبادی و اصطلاحات علم فقه، تهران، نشر احسان، چاپ اول، ۱۳۸۷ش. | * جلالی زاده، جلال، مبادی و اصطلاحات علم فقه، تهران، نشر احسان، چاپ اول، ۱۳۸۷ش. | ||
* خمینی، سید روح الله، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، قم، چاپ اول، بیتا. | |||
* خمینی، سید روحاللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق. | * خمینی، سید روحاللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق. | ||
* مرعی، حسین عبدالله، القاموس الفقهی، | * مرعی، حسین عبدالله، القاموس الفقهی، بیروت، دار المجتبی، ۱۴۱۳ق. | ||
* مروج، حسین، اصطلاحات فقهی، قم، نشر بخشایش، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | * مروج، حسین، اصطلاحات فقهی، قم، نشر بخشایش، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب(ع)، چاپ پنجاه و دوم، ۱۴۲۹ق. | * مکارم شیرازی، ناصر، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب(ع)، چاپ پنجاه و دوم، ۱۴۲۹ق. |