Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۷۶
ویرایش
مسجد جامع اصفهان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تاریخچه
جز (←تکنگاری) |
جز (←تاریخچه) |
||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
با گسترش اصفهان در زمان [[خلافت]] [[معتصم عباسی]] در [[سال ۲۲۶ هجری قمری]]، محور مسجـد جـامع اصفهان بـه‌سوی [[قبله]] اصلاح و بـا وسعتی چندیـن برابر تجدید بنا شد و در زمان [[مقتدر عباسی]] نیز وسعت یافت.<ref>مافروخی، محاسن اصفهان، تهران، ص۸۴؛ ابونعیم اصفهانی، ذکر اخبار اصفهان، ۱۹۳۴م، ج۱، ص۱۷.</ref> طبق کاوش‌های انجام شده، آثار مسجد اولیه در زیر شبستان جنوبی مسجد فعلی کشف شده که مسجدی مستطیل شکل به‌عرض ۵۲ تا ۵۵ متر بوده است.<ref>لاله، «اصفهان، مسجد جامع»، ص۲۰۳-۲۰۴.</ref> در زمان [[آل‌بویه]]، با وجود ساخته شدن [[مسجد جامع صغیر اصفهان|مسجد جامع صغیر]] با نام جورجیر توسط [[صاحب بن عباد]]<ref>مافروخی، محاسن اصفهان، تهران، ص۸۵-۸۶.</ref> برای فعالیت‌های [[شیعیان]] و [[معتزلیان]]، باز الحاقاتی در مسجد جامع عتیق در جهت بهبود معماری آن انجام شد.<ref>جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۳۱؛ لاله، «اصفهان، مسجد جامع»، ص۲۰۵.</ref> | با گسترش اصفهان در زمان [[خلافت]] [[معتصم عباسی]] در [[سال ۲۲۶ هجری قمری]]، محور مسجـد جـامع اصفهان بـه‌سوی [[قبله]] اصلاح و بـا وسعتی چندیـن برابر تجدید بنا شد و در زمان [[مقتدر عباسی]] نیز وسعت یافت.<ref>مافروخی، محاسن اصفهان، تهران، ص۸۴؛ ابونعیم اصفهانی، ذکر اخبار اصفهان، ۱۹۳۴م، ج۱، ص۱۷.</ref> طبق کاوش‌های انجام شده، آثار مسجد اولیه در زیر شبستان جنوبی مسجد فعلی کشف شده که مسجدی مستطیل شکل به‌عرض ۵۲ تا ۵۵ متر بوده است.<ref>لاله، «اصفهان، مسجد جامع»، ص۲۰۳-۲۰۴.</ref> در زمان [[آل‌بویه]]، با وجود ساخته شدن [[مسجد جامع صغیر اصفهان|مسجد جامع صغیر]] با نام جورجیر توسط [[صاحب بن عباد]]<ref>مافروخی، محاسن اصفهان، تهران، ص۸۵-۸۶.</ref> برای فعالیت‌های [[شیعیان]] و [[معتزلیان]]، باز الحاقاتی در مسجد جامع عتیق در جهت بهبود معماری آن انجام شد.<ref>جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۳۱؛ لاله، «اصفهان، مسجد جامع»، ص۲۰۵.</ref> | ||
[[پرونده:نقشه مسجد جامع اصفهان (2).png|بندانگشتی|نقشه مسجد جامع اصفهان]] | |||
===الگوی مساجد چهار ایوانی=== | ===الگوی مساجد چهار ایوانی=== | ||
بیشترین و مهمترین تغییرات در مسجد جامع اصفهان مربوط به دوران سلجوقیان است. در این دوره با ساختن گنبد نظام‌الملک در جنوب و گنبد تاج‌الملک در شمال و ایجاد چهار ایوان بر محورهای اصلی صحن مسجد و ایجاد رواق‌های سرپوشیده و همچنین تزئینات جدید، معماری قبلی آن از حالت مسجد شبستانی خارج شد.<ref>جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۴۴۳-۴۴؛ لاله، «اصفهان، مسجد جامع»، ص۲۰۵-۲۰۷.</ref> با اقدامات دوره سلجوقی در این مسجد، این بنا منحصربه‌فرد شد و به اولین الگو برای ساخت دیگر مساجد چهار ایوانی در جهان اسلام تبدیل یافت.<ref>جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۳۸.</ref> | بیشترین و مهمترین تغییرات در مسجد جامع اصفهان مربوط به دوران سلجوقیان است. در این دوره با ساختن گنبد نظام‌الملک در جنوب و گنبد تاج‌الملک در شمال و ایجاد چهار ایوان بر محورهای اصلی صحن مسجد و ایجاد رواق‌های سرپوشیده و همچنین تزئینات جدید، معماری قبلی آن از حالت مسجد شبستانی خارج شد.<ref>جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۴۴۳-۴۴؛ لاله، «اصفهان، مسجد جامع»، ص۲۰۵-۲۰۷.</ref> با اقدامات دوره سلجوقی در این مسجد، این بنا منحصربه‌فرد شد و به اولین الگو برای ساخت دیگر مساجد چهار ایوانی در جهان اسلام تبدیل یافت.<ref>جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۳۸.</ref> | ||
===الحاقات و مرمت‌ها=== | ===الحاقات و مرمت‌ها=== | ||
الحاقات متعددی در دوره‌های گوناگون تاریخی به مسجد جامع اصفهان اضافه شد که از جمله آنها می‌توان به مدرسه مظفری، محراب اولجایتو، مسجد مصلی، شبستان زمستانی، شبستان عباسی و دو طبقه شدن نمای رو به صحن اشاره کرد. همچنین در تمام طول تاریخ این مسجد تا زمان حاضر، اقدامات مرمتی و تزئیناتی نیز انجام شده است.<ref>گالدیری، مسجد جامع اصفهان، ۱۳۷۰ش، ص۴۹؛ جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۴۴-۵۶.</ref> | الحاقات متعددی در دوره‌های گوناگون تاریخی به مسجد جامع اصفهان اضافه شد که از جمله آنها می‌توان به مدرسه مظفری، محراب اولجایتو، مسجد مصلی، شبستان زمستانی، شبستان عباسی و دو طبقه شدن نمای رو به صحن اشاره کرد. همچنین در تمام طول تاریخ این مسجد تا زمان حاضر، اقدامات مرمتی و تزئیناتی نیز انجام شده است.<ref>گالدیری، مسجد جامع اصفهان، ۱۳۷۰ش، ص۴۹؛ جبل‌عاملی، «تاریخ تحولات مسجد جامع اصفهان»، ص۴۴-۵۶.</ref> | ||