پرش به محتوا

توقیع: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ ژوئن ۲۰۲۱
جز
خط ۷: خط ۷:


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
توقیع در فرهنگ شیعه به نوشته‌ها، نامه‎‌ها و در مواردی به پیام‌های شفاهی [[امامان شیعه]] اشاره دارد.<ref> محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۴، ص۱۱۵.</ref> توقیع در اصطلاح نوشته‌ای بر حاشیه و پشت شکایات به خط [[خلیفه]] یا سلطان یا برخی از فرمانروایان بود که بر رسیدگی به شکایات تأکید می‌کرد.<ref> زَبیدی، تاج‌العروس، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۵۲۵، ذیل «وقع».</ref>
توقیع در فرهنگ شیعه به نوشته‌ها، نامه‎‌ها و در مواردی به پیام‌های شفاهی [[امامان شیعه]] اشاره دارد.<ref> محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۴، ص۱۱۵.</ref> توقیع در اصل به نوشته‌ای در حاشیه و پشت شکایات، به خط [[خلیفه]] یا سلطان یا برخی از فرمانروایان گفته می‌شد که بر رسیدگی به شکایات تأکید می‌کرد.<ref> زَبیدی، تاج‌العروس، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۵۲۵، ذیل «وقع».</ref>


===سیر تطور توقیع===
===سیر تطور توقیع===
چنانکه در کتاب [[دانشنامه امام مهدی(ع)]] آمده نخستین نوشته از [[امامان شیعه]] که توقیع نامیده شد دست‌خط [[امام کاظم(ع)]] در پاسخ دایی [[حسن بن علی وشاء]] بود که از وی درخواست کرده بود برای پسردار شدنش دعا کند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۴، ص۱۱۵-۱۱۶.</ref> متن توقیع مذکور در کتاب [[قرب الاسناد (کتاب)|قرب الاسناد]] آمده است.<ref>حمیری، قرب الاسناد، ۱۴۱۳ق، ص۳۳۲.</ref> پس از آن تعبیر توقیع درباره برخی از نوشته‌های [[امام رضا(ع)]] نیز به کار رفته است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۵.</ref> در دوره [[امامین عسکریین]] با گسترده‌تر شدن جامعه شیعه و حصر [[امام هادی(ع)]] و [[امام عسکری(ع)]]، صدور توقیع از این دو امام نسبت به امامان پیشین بیشتر شد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۴، ص۱۱۶.</ref>  
چنان‌که در کتاب [[دانشنامه امام مهدی(ع)]] آمده نخستین نوشته از [[امامان شیعه]] که توقیع نامیده شد، دست‌خط [[امام کاظم(ع)]] در پاسخ دایی [[حسن بن علی وشاء]] بود که از وی درخواست کرده بود برای پسردار شدنش دعا کند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۴، ص۱۱۵-۱۱۶.</ref> متن توقیع مذکور در کتاب [[قرب الاسناد (کتاب)|قرب‌الَاسناد]] آمده است.<ref>حمیری، قرب‌الاسناد، ۱۴۱۳ق، ص۳۳۲.</ref> پس از آن، تعبیر توقیع درباره برخی از نوشته‌های [[امام رضا(ع)]] نیز به کار رفته است.<ref> برای نمونه، نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۵.</ref> در دوره [[امامین عسکریین]] با گسترده‌تر شدن جامعه شیعه و حصر [[امام هادی(ع)]] و [[امام عسکری(ع)]]، صدور توقیع از این دو امام نسبت به امامان پیشین بیشتر شد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۴، ص۱۱۶.</ref>  


توقیع در دوران حضور ائمه فقط به پاسخ‌های مکتوبی که امامان در پاسخ به شیعیان صادر می‌کردند گفته می‌شد. اما درباره حضرت مهدی همه نوشته‌های او هرچند که در پاسخ به درخواست و یا پرسشی نبوده را نیز شامل می‌شود. همچنین توقیع درباره احادیث غیرمکتوب حضرت مهدی نیز به کار رفته است.<ref>شبیری، «توقیع»، ص۵۷۷.</ref>
توقیع در دوران حضور ائمه فقط به پاسخ‌های مکتوبی که امامان در پاسخ به شیعیان صادر می‌کردند گفته می‌شد. اما درباره حضرت مهدی همه نوشته‌های او ذا شامل می‌شود، هرچند در پاسخ به درخواست یا پرسشی نبوده باشد. همچنین توقیع درباره احادیث غیرمکتوب حضرت مهدی نیز به کار رفته است.<ref>شبیری، «توقیع»، ص۵۷۷.</ref>


==خط توقیعات==
==خط توقیعات==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش