توقیع: تفاوت میان نسخه‌ها

ردوبدل کردن توقیعات از طریق [[سازمان وکالت|شبکه وکالت]] صورت می‌گرفت. شیعیان از مناطق مختلف وجوهات، درخواست‌ها و پرسش‌های خود را از طریق وکیلان ائمه به امامان رسانده و از همین طریق پاسخ‌ها و توقیعات را دریافت می‌کردند.<ref>نگاه کنید به طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۵۴.</ref> صدر دوره [[غیبت صغری]] این وظیفه بر عهده [[نواب اربعه]] بود<ref>نگاه کنید طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۵۶.</ref> و آنان با وکلای خود در مناطق مختلف در ارتباط بودند.<ref>جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۱ش، ص۵۸۸.</ref> البته گزارش‌های روایی وجود دارد که بر اساس آنها شیعیان از راه‌های دیگری و بدون واسطه وکیلان نیز درخواست‌های خود را به امامان رسانده و یا توقیعاتی را از آنان دریافت می‌کردند. به عنوان مثال بر اساس نقل [[قطب راوندی]] محمد بن یوسف شاشی با واسطه زنی که به خانه امام مهدی رفت و آمد داشت، نامه خود را به او رسانده و توقیعی دریافت کرده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۹۵.</ref>