پرش به محتوا

مدرسه فیضیه (قم): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۸: خط ۳۸:
مدرسه فیضیه از مدارس علمیه شهر قم است که در دوره [[صفویه]] تأسیس شد و به واسطه مجاورت با [[حرم حضرت معصومه]]، مزیت خاصی یافته است.{{مدرک}} برخی از دیدارهای امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران با طلاب و روحانیان در این مدرسه برگزار شده است.{{مدرک}}
مدرسه فیضیه از مدارس علمیه شهر قم است که در دوره [[صفویه]] تأسیس شد و به واسطه مجاورت با [[حرم حضرت معصومه]]، مزیت خاصی یافته است.{{مدرک}} برخی از دیدارهای امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران با طلاب و روحانیان در این مدرسه برگزار شده است.{{مدرک}}


این مدرسه در کنار [[مسجد اعظم قم|مسجد اعظم]] و [[مدرسه دارالشفاء قم|مدرسه دارالشفاء]] واقع شده است و برخی از درس‌های حوزه علمیه قم و نیز اجتماعات حوزوی در این مدرسه برقرار می‌شود.
این مدرسه در کنار [[مسجد اعظم قم|مسجد اعظم]] و [[مدرسه دارالشفاء قم|مدرسه دارالشفاء]] واقع شده است و برخی از درس‌های حوزه علمیه قم و نیز اجتماعات حوزوی در این مدرسه برگزار می‌شود.


مدرسه فیضیه در ۹ بهمن ۱۳۸۶ با شماره ۲۰۷۱۵ در آثار ملی ایران ثبت شده است. همچنین عالمان بسیاری در این مدرسه سکونت داشته‌اند. یکی از حجره‌های این مدرسه به دلیل سکونت امام خمینی در آن به حُجره امام خمینی شناخته می‌شود.
مدرسه فیضیه در ۹ بهمن ۱۳۸۶ با شماره ۲۰۷۱۵ در آثار ملی ایران ثبت شده است. همچنین عالمان بسیاری در این مدرسه سکونت داشته‌اند. یکی از حجره‌های این مدرسه به دلیل سکونت امام خمینی در آن به حُجره امام خمینی شناخته می‌شود.
خط ۴۶: خط ۴۶:
بنای فعلی مدرسه، مربوط به دوره [[فتحعلی شاه]] است که در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق احداث شده است. این بنا، ۷۵ ذرع(هر ذرع معادل ۱۰۴ سانتی‌متر است) طول و ۵۰ ذرع عرض داشته و دارای چهل اتاق در طبقه پائین و چهار ایوان بلند و دوازده غرفه سپهرنشان و حوض مربع به اندازه دوازده ذرع در دوازده ذرع بوده است.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref>
بنای فعلی مدرسه، مربوط به دوره [[فتحعلی شاه]] است که در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق احداث شده است. این بنا، ۷۵ ذرع(هر ذرع معادل ۱۰۴ سانتی‌متر است) طول و ۵۰ ذرع عرض داشته و دارای چهل اتاق در طبقه پائین و چهار ایوان بلند و دوازده غرفه سپهرنشان و حوض مربع به اندازه دوازده ذرع در دوازده ذرع بوده است.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref>


مدرسه در سال ۱۲۵۵ق توسط حاجی علی‌محمد، عموی میرزا علی‌اکبر فیض مؤلف تاریخ قم مرمت شد. در زمان این تعمیر، حجره‌ها و صحن مدرسه یک طبقه بود و تنها در دو طرف هر یک از سه ایوان شرقی، غربی، و شمالی، چهار حجره در طبقۀ دوم وجود داشت. پس از آن توسط [[میرزا محمد فیض]] در طبقۀ دوم قسمت‌های شمالی و شرقی مدرسه حجره‌سازی شد و در سال ۱۳۰۱ش [[عبدالکریم حائری]] حجره‌های دیگر قسمت‌ها را کامل کرد. در پشت ایوان غربی، شاه‌نشینی قرار داشت که محل قرار گرفتن و جلوس پادشاهان [[قاجاریه|قاجار]] بود.
مدرسه در سال ۱۲۵۵ق توسط حاجی علی‌محمد، عموی میرزا علی‌اکبر فیض مؤلف تاریخ قم مرمت شد. در زمان این تعمیر، حجره‌ها و صحن مدرسه یک طبقه بود و تنها در دو طرف هر یک از سه ایوان شرقی، غربی، و شمالی، چهار حجره در طبقۀ دوم وجود داشت. پس از آن توسط [[میرزا محمد فیض]] در طبقۀ دوم قسمت‌های شمالی و شرقی مدرسه حجره‌سازی شد و در سال ۱۳۰۱ش [[عبدالکریم حائری]] حجره‌های دیگر قسمت‌ها را کامل کرد.
 
در سال ۱۳۵۱ق نخستین کتابخانۀ عمومی شهر قم توسط آیت‌الله حائری در این شاه‌نشین تأسیس شد. در سال ۱۳۷۰ق [[حسین بروجردی]] در کمرگاه ایوان غربی یک طبقۀ دوم ایجاد کرد که به مخزن کتابخانه اختصاص داده شد و دو سالن بزرگ مطالعه به جای آشپزخانه شاهی ایجاد شد.<ref>گنجینۀ آثار قم، نقل از دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر، مدخل مدرسه فیضیه.</ref>


مدرسه در زمان شیخ عبدالکریم حائری، آیت‌الله صدر و آیت‌الله بروجردی به صورت اساسی تعمیر شد.<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۴۲.</ref>
در سال‌های دهه ۱۳۷۰ش، زیرزمینی در وسط این مدرسه ساخته و کتابخانه آن نیز تجدید بنا شد.   
در سال‌های دهه ۱۳۷۰ش، زیرزمینی در وسط این مدرسه ساخته و کتابخانه آن نیز تجدید بنا شد.   


خط ۵۸: خط ۵۷:


==نام‌گذاری==
==نام‌گذاری==
گفته شده نام‌گذاری این مدرسه به نام فیضیه به جهت این بوده که [[فیض کاشانی]] از علمای دوره [[صفویه]] مدتی در این مدرسه سکونت داشته است.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> ناصرالشریعه معتقد است دلیل نامگذاری این مدرسه به فضیه به دلیل همجواری آن با مزار سرکار فیض آثار (حضرت معصومه) است.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> برخی نیز معتقدند که این نام از زمان تجدید بنای مدرسه در دوره [[قاجار]] و به پیشنهاد علمای این دوره رایج شد. خاندان فیض در دوره قاجار ریاست شرعی شهر قم را برعهده داشتند.<ref> باقری، ص۲۲ـ۱۳؛ شریف‌رازی، ج۱، ص۳۹.</ref>
گفته شده نام‌گذاری این مدرسه به نام فیضیه به جهت این بوده که [[فیض کاشانی]] از علمای دوره [[صفویه]] مدتی در این مدرسه سکونت<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰.</ref> یا تدریس<ref>شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۳۹.</ref> داشته است. ناصرالشریعه معتقد است دلیل نامگذاری این مدرسه به فضیه به دلیل همجواری آن با مزار سرکار فیض آثار (حضرت معصومه) است.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۴۰؛ نگاه کنید به شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۴۰.</ref> برخی معتقدند که این نام از زمان تجدید بنای مدرسه در دوره [[قاجار]] و به پیشنهاد علمای این دوره رایج شده است. خاندان فیض در این دوره ریاست شرعی قم را بر عهده داشتند.<ref> باقری، ص۲۲ـ۱۳.</ref>


[[پرونده:فهرست نسخ خطی مدرسه فیضیه قم.jpg|150px|بندانگشتی|فهرست نسخ خطی مدرسه فیضیه قم]]
[[پرونده:فهرست نسخ خطی مدرسه فیضیه قم.jpg|150px|بندانگشتی|فهرست نسخ خطی مدرسه فیضیه قم]]
خط ۸۲: خط ۸۱:
==منابع==
==منابع==
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
*باقری، باقری، خاندان فیض در مقالات و بررسی‎‌ها، دفتر ۶۷ تهران، دانشگاه ۷۹، سال سی دوم.
*باقری، خاندان فیض در مقالات و بررسی‎‌ها، دفتر ۶۷ تهران، دانشگاه ۷۹، سال سی دوم.
*حسن زنده‌دل و دستیاران، استان قم، جاول، انتشارات جهانگردان و ایرانگردان، ۱۳۷۹.
*حسن زنده‌دل و دستیاران، استان قم، جاول، انتشارات جهانگردان و ایرانگردان، ۱۳۷۹.
*خوانساری، سید محمدباقر، روضات الجنات، قم، اسماعیلیان، ۱۳۹۰ق.
*شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، اسلامیه، ۱۳۵۲ش.
*شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، اسلامیه، ۱۳۵۲.
*غنیمه، عبدالرحیم، تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی، ترجمه کسائی، چاپ دانشگاه تهران، ۱۳۷۲.
*غنیمه، عبدالرحیم، تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی، ترجمه کسائی، چاپ دانشگاه تهران، ۱۳۷۲.
*محمدی، محمدی، زندگینامه حضرت معصومه علیها‌السلام، قم، انتشارات علامه، ۱۳۵۱.
*محمدی، محمدی، زندگینامه حضرت معصومه علیها‌السلام، قم، انتشارات علامه، ۱۳۵۱.
خط ۹۵: خط ۹۳:
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
* [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921126000286#sthash.OJCxD9IK.dpuf چرا به مدرسه دینی طلاب قم «فیضیه» می‌گویند]
* [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921126000286#sthash.OJCxD9IK.dpuf چرا به مدرسه دینی طلاب قم «فیضیه» می‌گویند]
* [http://hamshahrionline.ir/details/78022 آشنایی با مدرسه فیضیه قم]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120326151255-4019-1200.pdf پرتال جامع علوم انسانی]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120326151255-4019-1200.pdf پرتال جامع علوم انسانی]
{{پایان}}
{{پایان}}