۱۷٬۲۷۸
ویرایش
مدرسه فیضیه (قم): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
افزایش تصویر
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش تصویر) |
|||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| کاربری = [[آموزشی]] | | کاربری = [[آموزشی]] | ||
| کاربری کنونی = [[مدرسه]] | | کاربری کنونی = [[مدرسه]] | ||
| دیرینگی = [[دوره | | دیرینگی = [[دوره صفویه]] | ||
| شماره ثبت = ۲۰۷۱۵ | | شماره ثبت = ۲۰۷۱۵ | ||
| تاریخ ثبت ملی = {{جلالی حروف|۰۹|۱۱|۱۳۸۶|پیوند=نه}} | | تاریخ ثبت ملی = {{جلالی حروف|۰۹|۱۱|۱۳۸۶|پیوند=نه}} | ||
| دوره ساخت اثر = [[دوره | | دوره ساخت اثر = [[دوره صفویه]] | ||
| بانی اثر = | | بانی اثر = | ||
| مالک اثر = | | مالک اثر = | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
==سیر تحول بنای جدید== | ==سیر تحول بنای جدید== | ||
[[پرونده:250 RIALS-IRI.jpg|بندانگشتی|سکه ۲۵۰ ریالی با طرح مدرسه فیضیه سال ۱۳۸۷]] | |||
بنای اولیه مدرسه مربوط به دوران صفوی است. در این زمان مدرسه از صحن عتیق آستانه حضرت معصومه (س) جدا بود و یک گذر بین آنها وجود داشت که در نقشه‌های جهانگردان آن عصر مانند شاردن و اولئاریوس دیده می‌شود. در زمان حکومت فتحعلی شاه قسمت‌های مختلف مدرسه بازسازی شد و توسعه یافت. در این زمان ابتدا سدی بر رودخانۀ مجاور مدرسه احداث گردید و قسمتی از زمین‌های به دست آمده از این طریق به مدرسه و بقیه به سه ساختمان شاهی تخصیص داده شد. در این توسعه، صحن تا ورودی صحن عتیق آستانۀ حضرت معصومه (س) گسترش یافت و سردر ورودی آن به صورت ایوان جنوبی مدرسه درآمد. این سردر توسط سیدتاج الدین الشرف موسوی در سال ۹۳۹ق بنا شده بود. | بنای اولیه مدرسه مربوط به دوران صفوی است. در این زمان مدرسه از صحن عتیق آستانه حضرت معصومه (س) جدا بود و یک گذر بین آنها وجود داشت که در نقشه‌های جهانگردان آن عصر مانند شاردن و اولئاریوس دیده می‌شود. در زمان حکومت فتحعلی شاه قسمت‌های مختلف مدرسه بازسازی شد و توسعه یافت. در این زمان ابتدا سدی بر رودخانۀ مجاور مدرسه احداث گردید و قسمتی از زمین‌های به دست آمده از این طریق به مدرسه و بقیه به سه ساختمان شاهی تخصیص داده شد. در این توسعه، صحن تا ورودی صحن عتیق آستانۀ حضرت معصومه (س) گسترش یافت و سردر ورودی آن به صورت ایوان جنوبی مدرسه درآمد. این سردر توسط سیدتاج الدین الشرف موسوی در سال ۹۳۹ق بنا شده بود. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۲: | ||
در سال ۱۳۷۰ق آیت الله [[حسین بروجردی|بروجردی]] در کمرگاه ایوان غربی یک طبقۀ دوم ایجاد کرد که به مخزن کتابخانه اختصاص داده شد و دو سالن بزرگ مطالعه به جای آشپزخانه شاهی ایجاد شد. <ref>گنجینۀ آثار قم، نقل از دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر، مدخل مدرسه فیضیه</ref> | در سال ۱۳۷۰ق آیت الله [[حسین بروجردی|بروجردی]] در کمرگاه ایوان غربی یک طبقۀ دوم ایجاد کرد که به مخزن کتابخانه اختصاص داده شد و دو سالن بزرگ مطالعه به جای آشپزخانه شاهی ایجاد شد. <ref>گنجینۀ آثار قم، نقل از دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر، مدخل مدرسه فیضیه</ref> | ||
==علت نام‌گذاری== | ==علت نام‌گذاری== | ||
گفته شده نام‌گذاری این مدرسه به نام فیضیه به جهت این بوده که [[فیض کاشانی]] که از علمای بزرگ دوره [[صفویه]] و داماد [[ملا صدرا|ملاصدرای شیرازی]] بود <ref>خوانساری، ص۱۸</ref> مدتی در این مدرسه تدریس می‌کرده و این مدرسه، محل تدریس یا محل اقامت دائمی وی در مدت اقامتش در شهر قم بوده است. به همین جهت، این مدرسه در بین مردم به نام مدرسه فیض معروف شد. | گفته شده نام‌گذاری این مدرسه به نام فیضیه به جهت این بوده که [[فیض کاشانی]] که از علمای بزرگ دوره [[صفویه]] و داماد [[ملا صدرا|ملاصدرای شیرازی]] بود <ref> خوانساری، ص۱۸</ref> مدتی در این مدرسه تدریس می‌کرده و این مدرسه، محل تدریس یا محل اقامت دائمی وی در مدت اقامتش در شهر قم بوده است. به همین جهت، این مدرسه در بین مردم به نام مدرسه فیض معروف شد. | ||
برخی نیز معتقدند که این نام از زمان تجدید بنای مدرسه در دوره [[قاجار]] و به پیشنهاد علمای این دوره رایج شد. این احتمال با توجه به اینکه خاندان فیض در دوره قاجار ریاست شرعی شهر قم را برعهده داشتند؛ <ref>احمد باقری، م ص۲۲ ـ ۱۳؛ محمد شریف رازی، ج۱، ص۳۹</ref> برجسته‌تر می‌شود. | برخی نیز معتقدند که این نام از زمان تجدید بنای مدرسه در دوره [[قاجار]] و به پیشنهاد علمای این دوره رایج شد. این احتمال با توجه به اینکه خاندان فیض در دوره قاجار ریاست شرعی شهر قم را برعهده داشتند؛ <ref>احمد باقری، م ص۲۲ ـ ۱۳؛ محمد شریف رازی، ج۱، ص۳۹</ref> برجسته‌تر می‌شود. | ||
==ثبت در آثار ملی== | ==ثبت در آثار ملی== | ||
[[پرونده:فهرست نسخ خطی مدرسه فیضیه قم.jpg|150px|بندانگشتی|فهرست نسخ خطی مدرسه فیضیه قم]] | |||
این اثر در [[۹ بهمن]] ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۷۱۵ به عنوان یکی از آثار ملی [[ایران]] به ثبت رسیده است. <ref>سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران</ref> | این اثر در [[۹ بهمن]] ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۷۱۵ به عنوان یکی از آثار ملی [[ایران]] به ثبت رسیده است. <ref>سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران</ref> | ||
== کتابخانه مدرسه فیضیه== | == کتابخانه مدرسه فیضیه== | ||
{{اصلی|کتابخانه آیت الله حائری}} | {{اصلی|کتابخانه آیت الله حائری}} | ||