پرش به محتوا

کرامت انسانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۲
جز
خط ۱۸: خط ۱۸:
در روایاتی از [[چهارده معصوم|معصومان]] نیز درباره حفظ کرامت انسانی و احترام به افراد جامعه توجه شده است؛<ref>جعفری، پیام خرد، ۱۳۷۷ش، ص۱۱۹-۱۲۳.</ref> از جمله برخاستن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به احترام [[تشییع جنازه]] یک یهودی. پیامبر اسلام در پاسخ به سؤال [[صحابه]] در این باره، تصریح کرد که هر گاه جنازه‌ای دیدید به‌احترام آن از جا برخیزید.‏<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۸۵.</ref> [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نیز در [[فرمان مالک اشتر|نامه به مالک اشتر]]، بر‎ لزوم حفظ ‏احترام و حرمت غیرمسلمانان سفارش کرده است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، نامه ۵۳، ص۴۲۷.</ref>
در روایاتی از [[چهارده معصوم|معصومان]] نیز درباره حفظ کرامت انسانی و احترام به افراد جامعه توجه شده است؛<ref>جعفری، پیام خرد، ۱۳۷۷ش، ص۱۱۹-۱۲۳.</ref> از جمله برخاستن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به احترام [[تشییع جنازه]] یک یهودی. پیامبر اسلام در پاسخ به سؤال [[صحابه]] در این باره، تصریح کرد که هر گاه جنازه‌ای دیدید به‌احترام آن از جا برخیزید.‏<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۸۵.</ref> [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نیز در [[فرمان مالک اشتر|نامه به مالک اشتر]]، بر‎ لزوم حفظ ‏احترام و حرمت غیرمسلمانان سفارش کرده است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، نامه ۵۳، ص۴۲۷.</ref>


کرامت انسان در اصل دوم [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی ایران]]<ref>متن قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، اصل ۲، ص۲۵.</ref> {{یادداشت| اصل دوم: جمهوری اسلامی، نظامی است برپایه ایمان به  ۱-خدای یکتا....۶-کرامت وارزش والای انسان ... نظرپور، مهدی، آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،پاییز ۱۳۹۶، ص۲۴۴}}و بسیاری از کنوانسیون‌های بین‌المللی مورد اشاره قرار گرفت؛ از جمله در اعلامیه حقوق بشر (مصوب ۱۹۴۸ میلادی)، حقوق انسان و احترام به آن، فارغ از نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب و... مورد تأکید قرار گرفته<ref>سلیمی، درس‌نامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۹۴ش، ص۴۲.</ref> و در مقدمه اعلامیه اسلامی حقوق بشر (مصوب ۱۹۹۰ میلادی) نیز منشأ و مبدأ اعطای این کرامت، خداوند دانسته شده است.<ref>سلیمی، درس‌نامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۹۴ش، ص۲۵۸.</ref>
کرامت انسان در اصل دوم [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی ایران]]<ref>متن قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، اصل ۲، ص۲۵.</ref> {{یادداشت| اصل دوم: جمهوری اسلامی، نظامی است برپایه ایمان به  ۱-خدای یکتا....۶-کرامت وارزش والای انسان ... نظرپور، مهدی، آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دفتر نشر معارف، پاییز۱۳۹۶، ص۲۴۴}}و بسیاری از کنوانسیون‌های بین‌المللی مورد اشاره قرار گرفت؛ از جمله در اعلامیه حقوق بشر (مصوب ۱۹۴۸ میلادی)، حقوق انسان و احترام به آن، فارغ از نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب و... مورد تأکید قرار گرفته<ref>سلیمی، درس‌نامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۹۴ش، ص۴۲.</ref> و در مقدمه اعلامیه اسلامی حقوق بشر (مصوب ۱۹۹۰ میلادی) نیز منشأ و مبدأ اعطای این کرامت، خداوند دانسته شده است.<ref>سلیمی، درس‌نامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۹۴ش، ص۲۵۸.</ref>
===جایگاه کرامت انسانی در فقه===
===جایگاه کرامت انسانی در فقه===
پذیرش کرامت انسانی در استنباط برخی از احکام تأثیرگذار بوده است. به گفته [[محمدهادی معرفت]]، فقیه و قرآن‌پژوه معاصر، بسیاری از فتاوای فقهی با توجه مسئله کرامت انسان تبیین شده است؛ مانند شخصی که در کما است و پزشکان از او قطع امید کرده‌اند اما کرامت انسان اقتضا می‌کند او را نکشند.<ref> فروغی‌نیا و دیگران، «نگرشی به مفهوم کرامت انسانی در پرتو اندیشه‌های فقهی اسلامی»، ص۱۳۲.</ref> همچنین ناصر [[مکارم شیرازی]]، مرجع تقلید شیعه، معتقد است که از کرامت انسان می‌توان به‌عنوان قاعده‌ای برای حل مسائل جدید فقهی استفاده کرد.<ref> [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n127110/مصاحبه_با_آیة_الله_العظمی_مکارم_شیرازی «مصاحبه با آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی»]، پرتال امام خمینی.</ref> [[یوسف صانعی]]، از [[مراجع تقلید]]، نیز با پذیرش کرامت ذاتی انسان‌ها، به برابری دیه و قصاص مسلمان و غیرمسلمان و همچنین حرمت [[غیبت]] غیرمسلمانان قائل شده است.<ref> رویکردی به حقوق زنان، ۱۳۹۷ش، ص۲۱۲.</ref>
پذیرش کرامت انسانی در استنباط برخی از احکام تأثیرگذار بوده است. به گفته [[محمدهادی معرفت]]، فقیه و قرآن‌پژوه معاصر، بسیاری از فتاوای فقهی با توجه مسئله کرامت انسان تبیین شده است؛ مانند شخصی که در کما است و پزشکان از او قطع امید کرده‌اند اما کرامت انسان اقتضا می‌کند او را نکشند.<ref> فروغی‌نیا و دیگران، «نگرشی به مفهوم کرامت انسانی در پرتو اندیشه‌های فقهی اسلامی»، ص۱۳۲.</ref> همچنین ناصر [[مکارم شیرازی]]، مرجع تقلید شیعه، معتقد است که از کرامت انسان می‌توان به‌عنوان قاعده‌ای برای حل مسائل جدید فقهی استفاده کرد.<ref> [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n127110/مصاحبه_با_آیة_الله_العظمی_مکارم_شیرازی «مصاحبه با آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی»]، پرتال امام خمینی.</ref> [[یوسف صانعی]]، از [[مراجع تقلید]]، نیز با پذیرش کرامت ذاتی انسان‌ها، به برابری دیه و قصاص مسلمان و غیرمسلمان و همچنین حرمت [[غیبت]] غیرمسلمانان قائل شده است.<ref> رویکردی به حقوق زنان، ۱۳۹۷ش، ص۲۱۲.</ref>
۱۷٬۳۲۴

ویرایش