سید محمدکاظم شریعتمداری: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان             = سید محمدکاظم شریعتمداری

| تصویر             =Shariatmadari.jpg

| توضیح تصویر       =

| اندازه تصویر     =300px

| نام کامل         =سید محمدکاظم حسینی شریعتمداری

| لقب               =

| نسب               =

| تاریخ تولد       =۱۵ دی [[۱۲۸۴ش]]

| شهر تولد         =[[تبریز]]

| کشور تولد         =[[ایران]]

| محل زندگی         =

| تاریخ وفات       =[[۱۴ فروردین]] [[۱۳۶۵ش]]

| شهر وفات         =تهران

| محل دفن           = [[قبرستان ابوحسین]] در [[قم]]

| استادان           = [[حائری یزدی]]، [[میرزا جواد ملکی تبریزی]]، [[آقاضیاء عراقی]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]

| شاگردان           =[[مکارم شیرازی]]، [[امام موسی صدر]]، [[جعفر سبحانی]]،[[موسوی اردبیلی]]، [[سیدموسی شبیری زنجانی]]

| محل تحصیل         =تبریز، قم، [[نجف]]

| اجازه روایت از   =

| اجازه اجتهاد از   =[[حائری یزدی]]، [[آقاضیاء عراقی]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]

| اجازه روایت به   =

| اجازه اجتهاد به   =

| تالیفات           = رساله عملیه، هدایة العباد الی طریق الرشاد، تعلیقه بر عروة الوثقی، مباحث حول قرآن.

| سایر             =

| سیاسی             =

| اجتماعی           =

| امضا             =

| وبگاه رسمی       =

'''سید محمدکاظم شریعتمداری''' ([[۱۲۸۴]]ـ[[۱۳۶۵ش]]) از [[مراجع تقلید شیعه]] در [[قرن چهاردهم هجری شمسی]] بود. او در [[قم]] در درس [[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] و در [[نجف]] در درس [[آقاضیاء عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] شرکت کرد و از هر سه مرجع حکم [[اجتهاد]] گرفت. افرادی مانند [[امام موسی صدر]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]، [[مکارم شیرازی]]، [[سید موسی شبیری زنجانی]] و [[جعفر سبحانی]] از شاگردان او بودند. شریعتمداری پس از فوت [[آیت‌الله بروجردی]] از علمای تراز اول [[حوزه علمیه قم]] به شمار می‌رفت.  

شریعتمداری معتقد بود، [[اسلام]] برای حکومت نیست و هیچ شکل به‌خصوصی در حکومت را تعیین نمی‌کند. او اعتقاد داشت باید حاکمیت ملی را پذیرفت و حاکمیت ملی یعنی حکومت مردم بر مردم و وظیفه روحانیت با حکومت و حاکمیت ملی تضاد ندارد. شریعتمداری معتقد بود اجرای [[حدود]] در جایی است که حکومت واقعاً اسلامی باشد و در مملکت، احکام اسلام و یک محیط اسلامی در تمام زندگی جاری باشد.

شریعتمداری در دوران پهلوی، موافق براندازی سلطنت نبود و بر برگزاری انتخابات و عمل به قانون اساسی در چهارچوب [[سلطنت مشروطه]] تأکید داشت. او اگرچه سرکوب مردم در [[قیام ۱۵خرداد ۱۳۴۲ش|قیام ۱۵خرداد]] را محکوم و از [[امام خمینی]] حمایت کرد؛ اما پس از موضع‌گیری درباره وقایع سال ۱۳۴۲ش، از شدت اعتراض‌های او کاسته شد و روش ملایم در برابر حکومت در پیش گرفت. شریعتمداری پیش از انقلاب با تأسیس [[دارالتبلیغ اسلامی]] و مجله [[مکتب اسلام]] بیشتر به کارهای دینی- تبلیغی می‌پرداخت.

 

شریعتمداری در ابتدای [[انقلاب اسلامی ایران]]، از آن حمایت کرد و در رفراندوم فروردین [[۱۳۵۷ش]]، به [[جمهوری اسلامی]] رأی داد؛ اما در آذر ۱۳۵۸ش در همه‌پرسی برای تأیید قانون اساسی، با [[اصل ۱۱۰ قانون اساسی|اصل ۱۱۰]] که درباره اختیارات [[ولی‌فقیه]] بود، مخالفت کرد. در سال ۱۳۶۱ش، شریعتمداری، متهم به اطلاع و حمایت مالی و سیاسی از کودتای [[صادق قطب‌زاده]] شد. پس از این ماجرا [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] حکم بر [[سلب مرجعیت]] او داد. همچنین او در خانه‌اش حصر شد و پس از چهار سال درگذشت و در [[قبرستان ابوحسین قم]]، دفن شد.

شریعتمداری معتقد بود، [[بهائیت|بهائی‌ها]] از نظر فردی حقوق یک فرد ایرانی را دارند ولی از نظر تبلیغی و تشکیل اجتماعات، برای نشر افکار و عقاید خود مجاز نیستند.<ref>«مصاحبه تلویزیون هلند با آیت‌الله العظمی آقای شریعتمداری»، ص۴۳.</ref> او اعتقاد داشت در اسلام، مسئله‌ای به نام [[مصادره اموال]] نداریم؛<ref name=":13">[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/database-1/collectedinterviews/interviews/interviews02 «مصاحبه آیت‌الله شریعتمداری با روزنامه گاردین»]</ref> مگر در مواردی که اموال، برای مردم باشد که پس از اثبات باید به دولت اسلامی منتقل شود.<ref name=":13" />{{جعبه نقل قول|تاریخ بایگانی|عنوان=|نقل‌قول=سید محمدکاظم شریعتمداری:{{-}}'''«ولایت فقیه امروز دوگونه تفسیر می‌شود که یکی با حاکمیت ملی، وفق دارد ومؤید آن است و دیگری وفق ندارد. من با آن ولایت فقیه که با حاکمیت ملی وفق دارد و آن را تأیید می‌کند موافقم.»'''<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/database-1/collectedinterviews/interviews/shnydhaymkhhdrtaytallhbawlaytfqyhmkhalfhstyd «شنیده‌ایم که حضرت آیت‌الله با ولایت فقیه مخالف هستید (مصاحبه آیت‌الله شریعتمداری با واشنگتن پست)»]، سایت مدار شریعت.</ref>|منبع=|تراز=چپ|عرض=۲۳۰px|اندازه خط=۱۴px|رنگ پس‌زمینه=#FFF9E7|گیومه نقل‌قول=|تراز منبع=چپ}}

شریعتمداری، در سفر [[محمدرضا شاه]] به تبریز پس از سقوط [[فرقه دموکرات آذربایجان]] در [[سال ۱۳۲۶ش]] در مدرسه طالبیه تبریز با وی دیدار کرد.<ref>صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۵.</ref> این دیدار در شرایطی بود که وی در زمره روحانیون درجه دوم تبریز قلمداد می‌شد و روحانیون درجه اول تبریز از ملاقات با شاه خودداری کردند.<ref>موسوی تبریزی، خاطرات آیت الله سید حسین موسوی تبریزی (دفتر اول)، ۱۳۸۷، ص۵۱.</ref> شریعتمداری در اعتراضاتش، کمتر شخص شاه را مورد حمله قرار می‌داد و بیشتر کارگزاران حکومتی مانند نخست‌وزیر، وزرا و مجلسیان، مورد انتقاد او قرار می‌گرفتند.<ref> صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۵.</ref> او در شهریور [[۱۳۴۲ش]] به استناد نبود آزادی بیان و ممنوعیت مجالس دینی و وعظ، انتخابات مجلس را تحریم کرد.<ref name=":11">صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۷.</ref> و در ماجرای [[کاپیتولاسیون]] <ref name=":11" /> و نفوذ بهائی‌ها در دستگاه‌های حکومتی، مواضعی گرفته بود.<ref name=":7">صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۷.</ref>