Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۰۴۹
ویرایش
شورای نگهبان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←مبنای فقهی
imported>Fayaz جز (←اهمیت) |
جز (←مبنای فقهی) |
||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==مبنای فقهی== | ==مبنای فقهی== | ||
مشروعیت شورای نگهبان را به دلیل انتساب به [[ولایت فقیه]] دانسته‌اند.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۲.</ref> افزون بر آن، برای نشان دادن مشروعیت فقهی شورای نگهبان به دلایلی همچون [[آیه]] ۷۱ [[سوره توبه]] که دلالت بر [[ولایت]] برخی بر بعضی دیگر دارد، روایت [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] مبنی بر نظارت سلطان بر [[اسلام|مسلمانان]]، ادله و مبانی فقهی مشورت و نظارت، ادله نظارت در [[وقف]] و [[وصیت]]، سنت [[پیامبران]]، ادله «اوفوا بالعقود» و «المؤمنون عند شروطهم» استناد شده است.<ref>نگاه کنید به ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۸۶-۱۹۰.</ref> | |||
درباره اینکه نظارت این شورا از چه باب است، سه دیدگاه مطرح است: | |||
* '''قاضی منصوب از سوی رهبر''': به این معنا که رهبری، فقهای شورای نگهبان را به عنوان قضاتی منصوب کرده است که در انطباق یا عدم انطباق قوانین با احکام اسلامی حکم کنند. گفته شده این دیدگاه صحیح نیست و کسی از آن طرفداری نکرده است.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۲.</ref> | * '''قاضی منصوب از سوی رهبر''': به این معنا که رهبری، فقهای شورای نگهبان را به عنوان قضاتی منصوب کرده است که در انطباق یا عدم انطباق قوانین با احکام اسلامی حکم کنند. گفته شده این دیدگاه صحیح نیست و کسی از آن طرفداری نکرده است.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۲.</ref> | ||
* '''وکیل و نایب منصوب از سوی رهبر''': طبق این دیدگاه، قانون‌گذاری حق حاکم اسلامی است و قوانین با تنفیذ و نظارت او مشروعیت می‌یابند؛ اما او با توجه به گستردگی وظایف و اختیاراتش، شورای نگهبان را به عنوان وکیل و نایب خود منصوب می‌کند.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۲.</ref> | * '''وکیل و نایب منصوب از سوی رهبر''': طبق این دیدگاه، قانون‌گذاری حق حاکم اسلامی است و قوانین با تنفیذ و نظارت او مشروعیت می‌یابند؛ اما او با توجه به گستردگی وظایف و اختیاراتش، شورای نگهبان را به عنوان وکیل و نایب خود منصوب می‌کند.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۲.</ref> | ||
* '''کارشناس و خبره منصوب از سوی رهبر''': براساس این دیدگاه، نظارت شورای نگهبان، استقلالی است نه نیابتی.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۳.</ref> شرایط فقاهت و آگاهی از مقتضیات زمان و مسائل روز از جمله شواهد درستی این دیدگاه شمرده شده است.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۳.</ref> | * '''کارشناس و خبره منصوب از سوی رهبر''': براساس این دیدگاه، نظارت شورای نگهبان، استقلالی است نه نیابتی.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۳.</ref> شرایط فقاهت و آگاهی از مقتضیات زمان و مسائل روز از جمله شواهد درستی این دیدگاه شمرده شده است.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۳.</ref> | ||
براساس دو دیدگاه نخست، در صورت بروز اختلاف میان [[مجتهد|فقها]] در یک مسئله، فتوای رهبری معیار خواهد بود و طبق دیدگاه سوم، نظر کارشناسی فقهای شورا به عنوان خبرگان فقهی مقدم خواهد شد.<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۲.</ref> | |||
==وظایف== | ==وظایف== | ||