حمیده همسر امام صادق(ع): تفاوت میان نسخهها
اصلاح متن و ویکیسازی
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (اصلاح متن و ویکیسازی) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (اصلاح متن و ویکیسازی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
| اندازه جعبه | | اندازه جعبه = | ||
|عرض | |عرض = | ||
| عنوان | | عنوان =حمیده همسر امام صادق | ||
| نام | | نام = | ||
| تصویر | | تصویر = | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر = | ||
| عنوان تصویر | | عنوان تصویر = | ||
| زادروز | | زادروز = <!-- {{تولد و سن|سال(۴ رقم فارسی)|ماه(۱ یا دو رقم فارسی)|روز(۲ رقم فارسی)}} --> | ||
| زادگاه | | زادگاه = | ||
| تاریخ مرگ | | تاریخ مرگ = <!-- {{مرگ و سن|سال|ماه|روز|سال|ماه|روز}} (تاریخ مرگ سپس تولد) --> | ||
| مکان مرگ | | مکان مرگ = | ||
| محل زندگی | | محل زندگی = | ||
| ملیت | | ملیت =بربر | ||
| تابعیت | | تابعیت = | ||
| تحصیلات | | تحصیلات = | ||
| دانشگاه | | دانشگاه = | ||
| پیشه | | پیشه = | ||
| سالهای فعالیت | | سالهای فعالیت = | ||
| نهاد | | نهاد = | ||
| نماینده | | نماینده = | ||
| شناختهشده برای | | شناختهشده برای = | ||
| نقشهای برجسته | | نقشهای برجسته = | ||
| سبک | | سبک = | ||
| استادان | | استادان = | ||
| شاگردان | | شاگردان = | ||
| شهر خانگی | | شهر خانگی = | ||
| تلویزیون | | تلویزیون = | ||
| لقب | | لقب = | ||
| کنیه | | کنیه = | ||
| حزب | | حزب = | ||
| جنبش | | جنبش = | ||
| مخالفان | | مخالفان = | ||
| هیئت | | هیئت = | ||
| دین | | دین =[[اسلام]] | ||
| مذهب | | مذهب =[[شیعه]] | ||
| منصب | | منصب = | ||
| مکتب | | مکتب = | ||
| آثار | | آثار = | ||
| خویشاوندان سرشناس =[[امام صادق(ع)]] و [[امام کاظم(ع)]] | | خویشاوندان سرشناس =[[امام صادق(ع)]] و [[امام کاظم(ع)]] | ||
| گفتاورد | | گفتاورد = | ||
| جوایز | | جوایز = | ||
| وبگاه | | وبگاه = | ||
| پانویس | | پانویس = | ||
}}''' | }}'''حُمَیدَه''' مشهور به '''حمیدة المُصَفّاة'''، '''حمیده بربریه''' و '''حمیده اُنْدُلُسیه'''، همسر [[امام صادق(ع)]] و مادر [[امام کاظم(ع)]] از [[امامان شیعه]] است. او را [[مجتهد|فقیه]] دانستهاند که امام صادق(ع)، زنان را برای آگاهی از [[احکام شرعی]] به او ارجاع میداد. به واسطه او روایاتی نیز نقل شده است. | ||
حمیده، همچنین کنیزی به نام [[نجمه مادر امام رضا|نجمه]] به امام کاظم(ع) بخشید که [[امام رضا علیه السلام|امام رضا(ع)]]، هشتمین [[امام]] شیعیان، فرزند اوست. | حمیده، همچنین کنیزی به نام [[نجمه مادر امام رضا|نجمه]] به امام کاظم(ع) بخشید که [[امام رضا علیه السلام|امام رضا(ع)]]، هشتمین [[امام]] شیعیان، فرزند اوست. | ||
== نسب و زندگینامه== | == نسب و زندگینامه== | ||
حُمَیدَه، مادر امام کاظم(ع) است<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳؛ درباره ضبط نام وی نگاه کنید به: طیبی، «بانو حمیده مصفا مادر امام کاظم(ع)»، ص۱۲۲.</ref> و از تاریخ تولد و درگذشت او اطلاعی در دست نیست.{{مدرک}} پدرش «صاعد بربر» و یا «صالح» نام داشته است.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲،۴۳.</ref> درباره نژاد حمیده، اختلافنظر وجود دارد؛<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲،۴۳.</ref> منابع تاریخی، او را با عناوینی از جمله حمیده بربریه، حمیده اندلسیه<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۶۱.</ref> و حمیده مغربیه<ref>ابن عنبه، عمدة الطالب، ۱۴۱۷ق، ص۱۷۷.</ref> یاد کردهاند. | |||
بنا بر روایتی، [[امام باقر(ع)]]، حمیده را از بردهفروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> بنا بر نقل [[علامه مجلسی]]، او مادر [[موسی بن جعفر(ع)]]، [[اسحاق بن جعفر الصادق|اسحاق]] و فاطمه از فرزندان امام صادق بوده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲۴۱.</ref> | بنا بر روایتی، [[امام باقر(ع)]]، حمیده را از بردهفروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> بنا بر نقل [[علامه مجلسی]]، او مادر [[موسی بن جعفر(ع)]]، [[اسحاق بن جعفر الصادق|اسحاق]] و فاطمه از فرزندان امام صادق بوده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲۴۱.</ref> | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
== جایگاه== | == جایگاه== | ||
بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع)، پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به حمیده، همسرش ارجاع داده و از او خواسته تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.</ref> امام صادق همچنین حمیده و [[ام فروه دختر امام صادق|امّ فَروة]]، دخترش را برای ادای حقوق اهل مدینه میفرستاد.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۷۸.</ref> همچنین حمیده، یکی از پنج نفری بوده است که [[امام صادق(ع)]]، آنها را به عنوان وصی خود معرفی کرد.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵-۴۱۶.</ref> | |||
[[امام باقر(ع)]] حمیده را پسندیده در دنیا و ستایششده در [[آخرت]] | [[امام باقر(ع)]] حمیده را پسندیده در دنیا و ستایششده در [[آخرت]] خوانده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> امام صادق(ع) او را پاکیزه از پلیدیها و مانند شِمش طلا توصیف کرده که [[فرشته|ملائکه]]، همواره از وی مراقبت میکردند.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> از این رو به حمیده مصفاة ملقب شده است.{{مدرک}} همچنین لؤلؤة،<ref>حسون و مشکور، اعلام النساء المؤمنات، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱.</ref> مهذّبة،<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۰.</ref> سیدة الإماء (سرور کنیزان)<ref>طبری، دلائل الامامه، ۱۴۰۸ق، ص۳۰۸. </ref> و امّ حمیده<ref>صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۴۸۴.</ref>را از دیگر القاب وی دانستهاند. | ||
از حمیده دو [[حدیث|روایت]] درباره [[حج]] کودکان<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۲۰۷.</ref> و دیگری درباره [[شهادت]] امام جعفر صادق(ع)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲.</ref> در منابع روایی آمده است. همچنین از او نقل شده که امام کاظم هنگام تولد، دو دستش را بر زمین گذاشت و سرش را به سوی آسمان بلند کرد، امام صادق این کار را نشانه رسول خدا و وصی او دانسته است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۳۸۵.</ref> | از حمیده دو [[حدیث|روایت]] درباره [[حج]] کودکان<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۲۰۷.</ref> و دیگری درباره [[شهادت]] امام جعفر صادق(ع)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲.</ref> در منابع روایی آمده است. همچنین از او نقل شده که امام کاظم هنگام تولد، دو دستش را بر زمین گذاشت و سرش را به سوی آسمان بلند کرد، امام صادق این کار را نشانه رسول خدا و وصی او دانسته است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۳۸۵.</ref> |