محمد ارباب قمی: تفاوت میان نسخه‌ها

میرزا محمد ارباب در سال ۱۲۷۳ق در [[قم]] به دنیا آمد. او خودش را میرزا محمد قمی معرفی کرده است.<ref>ارباب قمی، الاربعین الحسینیه، ۱۳۷۹ش٬ ص ۳۳۷ </ref>  

پدرش «محمدتقی بیگ ارباب»، معروف به ارباب جان بابا، از ادیبان شهر قم در دوره [[ناصرالدین شاه]] بود<ref>ارباب قمی، الاربعین الحسینیه، ۱۳۷۹ش، ص۶و۷.</ref> و قول و تصديق او در نزد تمام استادان اين فنون، برهان قاطع به شمار مى‏‌رفت‏.<ref>مستوفی، شرح زندگانى من، ۱۳۸۴ش٬ ‏ج۱، ص۵۱۷ </ref> از نوشته‌های او دو کتاب در دست است؛ مقتل منظوم امام حسين(ع) و تاريخ دارالايمان قم.<ref>ارباب قمی، الاربعین الحسینیه،۱۳۷۹ش، ص۶.</ref> مرقدش در صحن عتيق [[حرم حضرت معصومه(س)]] واقع است.<ref>جواهر کلام، تربت پاكان قم، ۱۴۲۴ق٬ ج۳، ص۱۴۵۵</ref>

میرزا محمد ارباب قمی داماد شیخ حسین قمی کوچه‌حرمی از شاگردان شیخ انصاری بود.<ref>جواهر کلام٬ تربت پاكان قم، ۱۴۲۴ق٬ ج‏۱، ص۶۱۴ </ref> ارباب قمی شش فرزندِ پسر دارد:

*محمدتقی اشراقی مدفون در مسجد بالاسر [[حرم حضرت معصومه(س)]]؛ او اجتهاد داشت و اربعين حديث، تقريرات مكاسب آيت الله حايرى را نگاشته است.<ref>مشار، مؤلفين كتب چاپى فارسى و عربى، ۱۳۴۰ش٬ ج‏۲، ص۲۴۶.</ref>

*سعید اشراقی از واعظان قم.<ref>نجوم امت ۱۳(آیةالله میرزا محمد قمی معروف به ارباب)، ۱۳۶۵ش، ص۸۷و۸۸.</ref>

میرزا محمد ارباب در [[جمادی‌الاولی]] سال ۱۳۴۱ق در ۶۸ سالگی درگذشت و در [[قبرستان شیخان قم]]، [[دفن]] شد.<ref>ارباب قمی، الاربعین الحسینیه، ۱۳۷۹ش، ص۹.</ref> او را اشراقی واعظ قمی نیز خوانده‌اند.<ref>مشار، فهرست كتابهاى چاپى فارسى، ج‏۱، ص۱۳۹۰</ref>

[[میرزا حسین نوری]] دیگر استاد ارباب قمی بود که به او [[اجازه نقل روایت]] داد و کار مقابله و تصحیح کتاب بزرگ [[بحار الانوار]] را به او سپرد.<ref>نجوم امت ۱۳(آیةالله میرزا محمد قمی معروف به ارباب)، ۱۳۶۵ش، ص۸۴.</ref>

ارباب قمی به قم بازگشت و در زادگاه خویش، کرسی درس و بحث حوزه را برپا داشت. توان علمی‌اش به او ریاست عام و شهرت بخشید و فقاهتش زبانزد گردید.<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، ۱۳۶۹ش٬ ج۴، ص۴۸۹.</ref>

تألیف کتاب، اقامه [[نماز جماعت]] و حل و فصل دعاوی از دیگر دل‌مشغولی‌های ارباب بود.<ref>ارباب قمی، الاربعین الحسینیه،، ۱۳۷۹ش، ص۹.</ref> <ref>[http://hadith.net/post/67739/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%85-%D8%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A8-%D9%82%D9%85%DB%8C/ میرزا محمّد ارباب قمی]، پایگاه اطلاع‌رسانی حدیث شیعه.</ref> <ref>[http://varesoon.ir/shiite-scholars-biographies/hzrat-revelations-110/1238-1390-07-07-13-50-52.html حضرت آیت‌الله میرزا محمد ارباب]، سایت وارثون.</ref>

هنوز [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] به‌دست [[عبدالکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائری]] تاسیس نشده بود که ارباب قمی در آن شهر، مرجعيت دينى داشت و در امور دنیوی و اخروی مردم نقش ویژه‌ای ایفا می کرد.<ref>روزشمار تاريخ معاصر ايران، ج‏۲، ص۶۱۴.</ref> همه بزرگان نامش را به احترام می‌بردند و مقبولیتی عظیم داشت<ref>آقابزرگ تهرانى، الذريعة، ۱۴۰۳ق٬ ج۱٬ ص۴۲۵.</ref> تاآنجا که گفته‌اند از ترس او، کارگزاران دولتی جر‌أت نداشتند قیمت آرد گندم را افزایش دهند.<ref>مصاحبه با حجة الاسلام والمسلمين دكترسيد مصطفى محقق داماد، ۱۳۸۳ش، ص۲</ref>

وقتی شيخ عبدالكريم حائرى به قم آمد در تقویت جایگاه او بسیار کوشید حتی روزی به شاگردانش گفت: برخیزید و سر درس حاج شیخ بروید.<ref>نجوم امت ۱۳(آیةالله میرزا محمد قمی معروف به ارباب)، ۱۳۶۵ش، ص۸۸.</ref>

* ناصرالدین قمی (درگذشت:۱۳۶۳ق).<ref>نجوم امت ۱۳(آیةالله میرزا محمد قمی معروف به ارباب)، ۱۳۶۵ش، ص۸۳و۸۴.</ref>

میرزا ارباب قمی بیش از صد کتاب را تصحیح و مقابله نمود تا دسترسی آیندگان را به آنها تسهیل گرداند.<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذّریعة، ۱۴۰۳ق، ج۲۴، ص۴۵.</ref> او کتابخانه بزرگی داشت که حاوی کتاب‌های نفیس خطی و چاپی بود و خودش بر بسیاری از آنها تعلیق نوشت.<ref>حسینی، تراجم الرجال٬ ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۵۵۰.</ref>