خشوع: تفاوت میان نسخه‌ها

خشوع به معنای فروتنی، تواضع و افتادگی،<ref>دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> چشم به زمین دوختن و صدا را پایین آوردن است.<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۷۱ (ذیل ماده خشع).</ref> وقتی گفته می‌شود فلانی در نماز خشوع دارد یعنی با قلبش متوجه [[نماز]] است که حالتی است در بدن، چشم و صدا.<ref>الطریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص ۳۲۱ (ذیل ماده خشع).</ref>

یا «چشم فرو بستن و خفض جناح و تواضع است».<ref>الجامع لأحکام القرآن‌ن، قرطبی، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۲۱۴.</ref> یا تأثیری است که مقهور از قاهر به خود می‌گیرد به طوری که او را از هر چه غیر اوست منقطع می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج‏۱۵، ص۷.</ref> نیز گفته‌اند خشوع تذلل و خود را کوچک کردن است.<ref>رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰، ق، ج۲۷، ص۵۶۷.</ref>

برخی گفته‌اند خشوع در نماز به معنای نگاه به محل [[سجده]] می‌باشد. در شأن نزول آیه {{متن قرآن|«الَّذِینَ هُمْ فِی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ»|سوره=مومنون|آیه=۲}} گفته شده [[پیامبر اکرم]](ص) در نماز به آسمان نگاه می‌کرد و چون این آیه نازل شد، سرش را پائین می‌انداخت و به محل سجده نگاه می‌فرمود.<ref>الطریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص ۳۲۱ (ذیل ماده خشع)؛ طباطبایی، ترجمه المیزان، ج‏۱۵، ص۱۴.</ref>

* '''خشوع چهره‌ها''': {{متن قرآن|«وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ‏»|سوره=[[سوره غاشیه|غاشیه]]|آیه=۲}}: چهره‌هایی که در این روز ذلیل و سر شکسته است، یعنی به واسطه عذاب و شدایدی که آنها را فرا می‌گیرد، ذلیل و خوارند.<ref>طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص ۷۲۶.</ref>

هنگام ورود به مسجد، حرم مكّه، شهر مكّه، [[مسجدالحرام]]، [[كعبه]]،<ref>عاملى،الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۸۶.</ref>[[مشاهد مشرفه]] معصومان(ع) و هنگام زيارت ايشان؛ هنگام [[تلاوت قرآن]] و گفتن ذكر و خواندن دعا؛ هنگام بيرون رفتن به صحرا براى نماز [[استسقا]]<ref>جمعى از پژوهشگران، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام‌، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص ۳۹۰.</ref>، وقت ورود نمازگزار به مصلاى خود؛ در نماز، به ويژه در حال قيام كه با حالت خضوع به محل سجده‌اش نگاه كند،<ref>حلّى، منتهى المطلب في تحقيق المذهب‌، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۲۱۲.</ref> در [[طواف]]<ref>كابلى، مناسك حج‌، ۱۴۲۶ق، ص۱۵۶.</ref> و اعتکاف.<ref>لنكرانى، اعتكاف و احكام آن، ۱۴۲۷ق، ص۶۴.</ref>