پرش به محتوا

برهان صدیقین: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۳۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ آوریل ۲۰۲۱
درج الگوی درجه بندی
جز (افزودن ناوبری فلسفه اسلامی)
(درج الگوی درجه بندی)
خط ۱۲: خط ۱۲:
از دیدگاه [[ابن سینا]]، دو روش کلى براى اثبات [[خدا]] وجود دارد: یک روش این است که وجود افعال و مخلوقات واجب (مانند حرکت اشیا، نظم عالم و وجود ممکنات) را حد وسط برهان قرار دهیم و با کمک آنها وجود خداوند را اثبات کنیم.<ref>مروارید، تأملی در برهان صدیقین علامه طباطبائی، ص۴۶.</ref> روش دیگر که به باور ابن سینا مطمئن‌تر و برتر از سایر براهین است، اثبات وجود خدا با تأمل در خود وجود است، بدون آن که نیازى به وساطه قراردادن افعال و مخلوقات باشد.<ref>ابن سینا، الاشارات و التنبیهات، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۶۶.</ref>
از دیدگاه [[ابن سینا]]، دو روش کلى براى اثبات [[خدا]] وجود دارد: یک روش این است که وجود افعال و مخلوقات واجب (مانند حرکت اشیا، نظم عالم و وجود ممکنات) را حد وسط برهان قرار دهیم و با کمک آنها وجود خداوند را اثبات کنیم.<ref>مروارید، تأملی در برهان صدیقین علامه طباطبائی، ص۴۶.</ref> روش دیگر که به باور ابن سینا مطمئن‌تر و برتر از سایر براهین است، اثبات وجود خدا با تأمل در خود وجود است، بدون آن که نیازى به وساطه قراردادن افعال و مخلوقات باشد.<ref>ابن سینا، الاشارات و التنبیهات، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۶۶.</ref>


ابن سینا، موجود را به [[واجب الوجود]] و [[ممکن الوجود]] تقسیم می‌کند. او سپس در تقریر برهان می‌گوید: موجودی که حقیقتش امکان باشد، وجودش نمی‌تواند از جانب خودش باشد؛ بلکه از ناحیه موجود دیگری موجود شده است. حال این موجود دیگر، یا خودش ممکن است یا واجب؛ اگر واجب باشد که مطلوب (اثبات واجب الوجود) ثابت است و اگر ممکن باشد، دوباره همان سؤال پیش می‌آید و باید در نهایت به واجب برسد، و گرنه یا [[دور]] پیش می‌آید د و یا [[تسلسل]] و در نتیجه مجموعه ممکنات باید تا بی‌نهایت ادامه داشته باشد. از آنجا که دور و تسلسل محال است، سلسله مممکن الوجودها ناگزیر باید به واجب الوجود منتهی شود.<ref> نگاه کنید:الاشارات والتنبیهات، ج ۳، ص۱۸-۲۸</ref>
ابن سینا، موجود را به [[واجب الوجود]] و [[ممکن الوجود]] تقسیم می‌کند. او سپس در تقریر برهان می‌گوید: موجودی که حقیقتش امکان باشد، وجودش نمی‌تواند از جانب خودش باشد؛ بلکه از ناحیه موجود دیگری موجود شده است. حال این موجود دیگر، یا خودش ممکن است یا واجب؛ اگر واجب باشد که مطلوب (اثبات واجب الوجود) ثابت است و اگر ممکن باشد، دوباره همان سؤال پیش می‌آید و باید در نهایت به واجب برسد، و گرنه یا [[دور]] پیش می‌آید و یا [[تسلسل]] و در نتیجه مجموعه ممکنات باید تا بی‌نهایت ادامه داشته باشد. از آنجا که دور و تسلسل محال است، سلسله ممکن الوجودها ناگزیر باید به واجب الوجود منتهی شود.<ref> نگاه کنید:الاشارات والتنبیهات، ج ۳، ص۱۸-۲۸</ref>


ملاصدرا معتقد است که برهان ابن سینا، برهان صدیقین نیست؛ زیرا در برهان صدیقین، نظر به حقیقت وجود می‌شود، حال آن‌که در برهان ابن سینا، نظر به مفهوم وجود شده است.<ref>صدرالدین شیرازی، اسفار، ۱۳۸۶ق، ج۶، ص۲۶.</ref> ولی به نظر می‌رسد ابن سینا فقط از صرف مفهوم وجود به خدا نمی‌رسد، بلکه از مفهوم وجود، از آن نظر که حاکی از حقیقت وجود است، شروع می‌کند.<ref>محمدرضایی، الهیات فلسفی، ۱۳۹۱ش، ص۲۱۶.</ref>
ملاصدرا معتقد است که برهان ابن سینا، برهان صدیقین نیست؛ زیرا در برهان صدیقین، نظر به حقیقت وجود می‌شود، حال آن‌که در برهان ابن سینا، نظر به مفهوم وجود شده است.<ref>صدرالدین شیرازی، اسفار، ۱۳۸۶ق، ج۶، ص۲۶.</ref> ولی به نظر می‌رسد ابن سینا فقط از صرف مفهوم وجود به خدا نمی‌رسد، بلکه از مفهوم وجود، از آن نظر که حاکی از حقیقت وجود است، شروع می‌کند.<ref>محمدرضایی، الهیات فلسفی، ۱۳۹۱ش، ص۲۱۶.</ref>
خط ۹۰: خط ۹۰:
{{خداشناسی}}
{{خداشناسی}}
{{فلسفه اسلامی}}
{{فلسفه اسلامی}}
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->ندارد
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| توضیحات =
}}</onlyinclude>
[[ar: برهان الصديقين]]
[[ar: برهان الصديقين]]
[[en:Burhan al-Sidiqin]]
[[en:Burhan al-Sidiqin]]
۶٬۴۶۰

ویرایش