پرش به محتوا

قائم آل محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
==مصادیق تاریخی==
==مصادیق تاریخی==
در عصر حضور امامان(ع) عده‌ای از شیعیان، عنوان قائم را بر برخی امامان یا فرزندان آنها تطبیق کرده‌اند:
در عصر حضور امامان(ع) عده‌ای از شیعیان، عنوان قائم را بر برخی امامان یا فرزندان آنها تطبیق کرده‌اند:
===قائم دانستن امامان===
*پس از وفات [[امام باقر(ع)]] عده‌ای با اعتقاد به این که ایشان همان قائم منتظر است، در امامت آن حضرت توقف کردند. بغدادی می‌گوید: پس از درگذشت امام باقر(ع) گروهی از اصحابش قایل به [[مهدویت]] وی شدند<ref>عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، (بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۸)، ص۵۹.</ref> و شهرستانی تأکید کرده که آنان بر امامت حضرت باقر(ع) توقف کرده و قایل به رجعت وی شدند.<ref>محمد بن عبدالکریم شهرستانی، کتاب الملل والنحل، (قاهره، مکتبه انجلوا، ۱۹۵۶)، ص‏۱۴۷.</ref>
*پس از وفات [[امام باقر(ع)]] عده‌ای با اعتقاد به این که ایشان همان قائم منتظر است، در امامت آن حضرت توقف کردند. بغدادی می‌گوید: پس از درگذشت امام باقر(ع) گروهی از اصحابش قایل به [[مهدویت]] وی شدند<ref>عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، (بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۸)، ص۵۹.</ref> و شهرستانی تأکید کرده که آنان بر امامت حضرت باقر(ع) توقف کرده و قایل به رجعت وی شدند.<ref>محمد بن عبدالکریم شهرستانی، کتاب الملل والنحل، (قاهره، مکتبه انجلوا، ۱۹۵۶)، ص‏۱۴۷.</ref>


*در طول حیات [[امام کاظم(ع)]] مردم انتظار داشتند که ایشان به عنوان قائم آل محمد، بنیان‌گذار دولت حقی باشد که سال‌ها جامعه در انتظار آن بود.
*در طول حیات [[امام کاظم(ع)]] مردم انتظار داشتند که ایشان به عنوان قائم آل محمد، بنیان‌گذار دولت حقی باشد که سال‌ها جامعه در انتظار آن بود. پس از شهادت امام کاظم گروهی از برجسته‌ترین یاران آن حضرت و وکلای ایشان در نقاط مختلف به این نظریه گراییدند که امام زنده است و از نظرها پنهان گردیده و به زودی به عنوان قائم آل محمد ظاهر خواهد شد و حکومت عدل الهی را پایه¬گذاری خواهد کرد.<ref> مدرسی طباطبایی، مکتب در فرایند تکامل، ص۱۲۳-۱۲۶</ref>  این گروه «واقفه» نام گرفتند چون در امامت امام کاظم علیه السلام توقف کردند.
 
پس از شهادت امام کاظم در سال 183 گروهی از برجسته‌ترین یاران آن حضرت و وکلای ایشان در نقاط مختلف به این نظریه گراییدند که امام زنده است و از نظرها پنهان گردیده و به زودی به عنوان قائم آل محمد ظاهر خواهد شد و حکومت عدل الهی را پایه¬گذاری خواهد کرد.<ref> مدرسی طباطبایی، مکتب در فرایند تکامل، ص۱۲۳-۱۲۶</ref>  این گروه «واقفه» نام گرفتند چون در امامت امام کاظم علیه السلام توقف کردند.


*پس از شهادت [[امام عسکری(ع)]] عده‌ای قائل به مهدویت ایشان شدند. [[شیخ صدوق]] می‌گوید: «‌توقف کنندگان بر حسن بن علی بن محمد ادعا می‌‏کردند که غیبتی بر او واقع شده و معتقد بود که وی همان مهدی قائم است.»<ref>صدوق، کمال الدین، ص۴۰.</ref>
*پس از شهادت [[امام عسکری(ع)]] عده‌ای قائل به مهدویت ایشان شدند. [[شیخ صدوق]] می‌گوید: «‌توقف کنندگان بر حسن بن علی بن محمد ادعا می‌‏کردند که غیبتی بر او واقع شده و معتقد بود که وی همان مهدی قائم است.»<ref>صدوق، کمال الدین، ص۴۰.</ref>
 
===قائم خواندن فرزندان امامان===
 
 
گذشته از توقف کنندگان بر [[ائمه(ع)]] فرقه‌های دیگری نیز بودند که به نوعی بر امامت یکی از فرزندان ایشان توقف کردند:
گذشته از توقف کنندگان بر [[ائمه(ع)]] فرقه‌های دیگری نیز بودند که به نوعی بر امامت یکی از فرزندان ایشان توقف کردند:
*نخستین گروه از این واقفیان، [[کیسانیه]] بودند که قایل به امامت [[محمد بن حنفیه]] و [[مهدویت]] و قائمیت او شدند. گروهی از ایشان پس از درگذشت او بر این باور بودند که او غائب گشته و به زودی خروج خواهد کرد.<ref>نوبختی، پیشین، ص۲۸؛ سعد بن عبداللَّه اشعری، پیشین، ص۲۶.</ref>
*نخستین گروه از این واقفیان، [[کیسانیه]] بودند که قایل به امامت [[محمد بن حنفیه]] و [[مهدویت]] و قائمیت او شدند. گروهی از ایشان پس از درگذشت او بر این باور بودند که او غائب گشته و به زودی خروج خواهد کرد.<ref>نوبختی، پیشین، ص۲۸؛ سعد بن عبداللَّه اشعری، پیشین، ص۲۶.</ref>


*گروهی از [[زیدیه]] بودند که بر امامت [[نفس زکیه|محمد بن عبداللَّه بن حسن]] معروف به نفس زکیه توقف کردند و او را امام زنده و غایب می‌‏دانستند.<ref>نوبختی، پیشین، ص۶۲.</ref> علاوه بر این‏ها گروهی از شیعیان نیز پس از درگذشت [[امام باقر(ع)]] به این عقیده گرویدند، از آن جمله اصحاب مغیرة بن سعید بودند که قایل به امامت محمد نفس زکیه شدند و چون او کشته شد بر امامتش توقف کردند.<ref>همان، ص۶۱ - ۶۲.</ref>
*گروهی از [[زیدیه]] بر امامت [[نفس زکیه|محمد بن عبداللَّه بن حسن]] معروف به نفس زکیه توقف کردند و او را امام زنده و غایب می‌‏دانستند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۶۲.</ref> پیش از [[قیام نفس زکیه]] نیز گروهی از [[بنی هاشم]] با او به عنوان مهدی بیعت کرده بودند.<ref>مقاتل الطالبیین، ص۱۸۵-۱۸۶</ref>
 
*فرقه [[اسماعیلیه]]، که پس از شهادت [[امام صادق(ع)]] شکل گرفت، به دو گروه تقسیم شدند: گروهی امامت محمد پسر اسماعیل را پذیرفتند امّا گروه دیگر بر امامت [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل]] توقف کرده و قایل به مهدویت او شدند. آنها عقیده داشتند اسماعیل نمرده بود بلکه پدرش امام صادق(ع) وی را از دیدگان مردم غایب ساخت تا گزندی به وی نرسد. و او زنده خواهد ماند تا روزی که بر همه زمین تسلط یابد. این گروه اسماعیلیه خالصه هستند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۶۷ - ۶۸.</ref> اما از پیروان محمد بن اسماعیل نیز گروهی قایل به مهدویت وی شدند و بر امامت او توقف کردند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۷۳.</ref>
 
*[[اسماعیلیان]] نخستین نیز فوت هفتمین امام خود محمد بن اسماعیل را انکار می‌کردند و در انتظار ظهور وی به عنوان قائم و مهدی موعود بودند،
 
 
[[اسماعیلیه]]، فرقه‏‌ای که قایل به امامت [[اسماعیل بن جعفر الصادق|اسماعیل پسر امام صادق‏(ع)]] بودند به دو گروه تقسیم شدند: گروهی امامت محمد پسر اسماعیل را پذیرفتند امّا گروه دیگر بر امامت اسماعیل توقف کرده و قایل به مهدویت او شدند. آنها عقیده داشتند اسماعیل نمرده بود بلکه پدرش امام صادق(ع) وی را از دیدگان مردم غایب ساخت تا گزندی به وی نرسد. و او زنده خواهد ماند تا روزی که بر همه زمین تسلط یابد. این گروه اسماعیلیه خالصه هستند.<ref>همان، ص۶۷ - ۶۸.</ref> اما از پیروان محمد بن اسماعیل نیز گروهی قایل به مهدویت وی شدند و بر امامت او توقف کردند.<ref>همان، ص۷۳.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
confirmed، protected، templateeditor
۲۳۰

ویرایش