پرش به محتوا

امامان شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ دسامبر ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آذر]]|روز=[[۹]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Bazeli  }}
{{شیعه}}
{{شیعه}}
{{درباره ۲|معرفی امامان دوازده‌گانه|آشنایی با امامت امامان و دلایل آن،|امامت|و| امامت امامان شیعه|}}
{{درباره ۲|معرفی امامان دوازده‌گانه|آشنایی با امامت امامان و دلایل آن،|امامت|و| امامت امامان شیعه|}}
خط ۹: خط ۸:
نام امامان در [[قرآن]] ذکر نشده است؛‌ اما در روایاتی از [[پیامبر(ص)]] همچون [[حدیث جابر]] و [[حدیث دوازده خلیفه]] اسامی و شمار امامان(ع) آمده است. بنابر این روایات، امامان و جانشینان پیامبر(ص)، دوازده نفر و همگی از [[قریش]] و [[اهل بیت پیامبر(ص)]] هستند.
نام امامان در [[قرآن]] ذکر نشده است؛‌ اما در روایاتی از [[پیامبر(ص)]] همچون [[حدیث جابر]] و [[حدیث دوازده خلیفه]] اسامی و شمار امامان(ع) آمده است. بنابر این روایات، امامان و جانشینان پیامبر(ص)، دوازده نفر و همگی از [[قریش]] و [[اهل بیت پیامبر(ص)]] هستند.


به باور [[شیعیان امامیه]]، امام علی(ع) به نص و معرفی پیامبر(ص) به [[امامت]] منصوب شد و از آن پس، هر امامی، امام پس از خویش را به صورت صریح و نص معرفی کرده است. براین اساس، جانشینان پس از پیامبر(ص) ۱۲ نفر به این ترتیب هستند: [[امام علی علیه‌السلام|على بن ابى‌طالب]]، [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن بن علی]]، [[امام حسین علیه‌السلام|حسین بن على]]، [[امام سجاد عليه‌السلام|على بن حسین]]، [[امام محمد باقر علیه‌السلام|محمد بن على]]، [[امام صادق علیه‌السلام|جعفر بن محمد]]، [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|موسى بن جعفر]]، [[امام رضا علیه‌السلام|على بن موسى]]‏، [[امام جواد علیه‌السلام|محمد بن على]]، [[امام هادی علیه‌السلام|على بن محمد]]، [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|حسن بن على]] و [[امام مهدی عجل‌ الله تعالی فرجه|مهدى]](عليهم‌السلام‏). بنابر دیدگاه مشهور [[شیعه]]، یازده امام [[شهید]] شدند و آخرین آنها، مهدی موعود در [[غیبت]] به سر می‌برد که پس از [[ظهور]]، زمین را پر از عدل و داد می‌کند.
از نظر شیعیان اثنی عشری، امام علی(ع) به نص و معرفی پیامبر(ص) به [[امامت]] منصوب شد و از آن پس، هر امامی، امام پس از خویش را به صورت صریح و نص معرفی کرده است. براین اساس، جانشینان پس از پیامبر(ص) ۱۲ نفر به این ترتیب هستند: [[امام علی علیه‌السلام|على بن ابى‌طالب]]، [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن بن علی]]، [[امام حسین علیه‌السلام|حسین بن على]]، [[امام سجاد عليه‌السلام|على بن حسین]]، [[امام محمد باقر علیه‌السلام|محمد بن على]]، [[امام صادق علیه‌السلام|جعفر بن محمد]]، [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|موسى بن جعفر]]، [[امام رضا علیه‌السلام|على بن موسى]]‏، [[امام جواد علیه‌السلام|محمد بن على]]، [[امام هادی علیه‌السلام|على بن محمد]]، [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|حسن بن على]] و [[امام مهدی عجل‌ الله تعالی فرجه|مهدى]](عليهم‌السلام‏). بنابر دیدگاه مشهور [[شیعه]]، یازده امام [[شهید]] شدند و آخرین آنها، مهدی موعود در [[غیبت]] به سر می‌برد که پس از [[ظهور]]، زمین را پر از عدل و داد می‌کند.


== جایگاه و ویژگی‌ها==
== جایگاه و ویژگی‌ها==
خط ۱۶: خط ۱۵:
[[شیعیان]] برآن‌اند هرچند نام امامان در [[قرآن]] ذکر نشده است؛‌ اما در آیاتی همچون [[آیه اولی الامر]]، [[آیه تطهیر]]، [[آیه ولایت]]، [[آیه اکمال]]، [[آیه تبلیغ]] و [[آیه صادقین]] به [[امامت امامان شیعه|امامت امامان]] اشاره شده است.<ref>نگاه کنید به:‌ مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۱۷۰و۱۷۱ و ۳۶۹و۳۷۰.</ref> البته در [[روایات]] نام و تعداد ائمه(ع) ذکر شده است.<ref>نگاه کنید به: حکیم، الامامة‌ و اهل البیت، ۱۴۲۴ق، ص۳۰۵-۳۳۸.</ref>
[[شیعیان]] برآن‌اند هرچند نام امامان در [[قرآن]] ذکر نشده است؛‌ اما در آیاتی همچون [[آیه اولی الامر]]، [[آیه تطهیر]]، [[آیه ولایت]]، [[آیه اکمال]]، [[آیه تبلیغ]] و [[آیه صادقین]] به [[امامت امامان شیعه|امامت امامان]] اشاره شده است.<ref>نگاه کنید به:‌ مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۱۷۰و۱۷۱ و ۳۶۹و۳۷۰.</ref> البته در [[روایات]] نام و تعداد ائمه(ع) ذکر شده است.<ref>نگاه کنید به: حکیم، الامامة‌ و اهل البیت، ۱۴۲۴ق، ص۳۰۵-۳۳۸.</ref>


به باور شیعیان، امامان تمام وظایف پیامبر(ص) همچون تبیین [[آیات قرآن |آیات قرآن]]، بیان احکام شرعی، تربیت افراد جامعه، پاسخگویی به پرسش‌های دینی، برقراری [[عدالت]] در جامعه و پاسداری از مرزهای [[اسلام]] را دارند؛‌ تفاوت آنها با پیامبر(ص) در دریافت [[وحی]] و آوردن [[شریعت]] است.<ref>سبحانی، منشور عقاید امامیه، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۵و۱۶۶.</ref>
===ویژگی‌ها===
===ویژگی‌ها===
از دیدگاه شیعیان امامیه، برخی از ویژگی‌های امامان دوازده‌گانه از این قرار است:
از دیدگاه شیعیان امامیه، برخی از ویژگی‌های امامان دوازده‌گانه از این قرار است:
خط ۲۸: خط ۲۸:


در روایتی از [[امام رضا(ع)]] صفات و ویژگی‌های امام بیان شده است.<ref>نگاه کنید به:‌ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹۸-۲۰۳.</ref>
در روایتی از [[امام رضا(ع)]] صفات و ویژگی‌های امام بیان شده است.<ref>نگاه کنید به:‌ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹۸-۲۰۳.</ref>
به باور [[شیعیان]]، امامان تمام وظایف پیامبر(ص) همچون تبیین [[آیات قرآن |آیات قرآن]]، بیان احکام شرعی، تربیت افراد جامعه، پاسخگویی به پرسش‌های دینی، برقراری [[عدالت]] در جامعه و پاسداری از مرزهای [[اسلام]] را دارند؛‌ تفاوت آنها با پیامبر(ص) در دریافت [[وحی]] و آوردن [[شریعت]] است.<ref>سبحانی، منشور عقاید امامیه، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۵و۱۶۶.</ref>


از دیدگاه بیشتر علمای شیعه، همه امامان شیعه با شهادت از دنیا  رفته یا خواهند رفت.<ref>طبرسی، إعلام الوری،۱۳۹۰ق، ص۳۶۷؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ ق، ج۲، ص۲۰۹؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۷، ص۲۰۹و۲۱۶.</ref> دلیل آنان، [[روایت|روایات]]<ref>نگاه کنید به: مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۷، ص۲۰۷-۲۱۷.</ref> از جمله روایت «وَ اللَّهِ مَا مِنَّا إِلَّا مَقْتُولٌ شَهِيد»<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۸۵؛ طبرسی، إعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ص۳۶۷.</ref> است که بنابر آن، همه امامان با شهادت از دنیا خواهند رفت.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ص۳۶۷؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ ق، ج۲، ص۲۰۹.</ref>
از دیدگاه بیشتر علمای شیعه، همه امامان شیعه با شهادت از دنیا  رفته یا خواهند رفت.<ref>طبرسی، إعلام الوری،۱۳۹۰ق، ص۳۶۷؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ ق، ج۲، ص۲۰۹؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۷، ص۲۰۹و۲۱۶.</ref> دلیل آنان، [[روایت|روایات]]<ref>نگاه کنید به: مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۷، ص۲۰۷-۲۱۷.</ref> از جمله روایت «وَ اللَّهِ مَا مِنَّا إِلَّا مَقْتُولٌ شَهِيد»<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۸۵؛ طبرسی، إعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ص۳۶۷.</ref> است که بنابر آن، همه امامان با شهادت از دنیا خواهند رفت.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ص۳۶۷؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ ق، ج۲، ص۲۰۹.</ref>
خط ۱۵۹: خط ۱۵۷:
==جایگاه امامان شیعه نزد اهل سنت==
==جایگاه امامان شیعه نزد اهل سنت==
[[اهل سنت]]، [[امامت]] را از [[فروع دین]] شمرده<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۳۲؛ جرجانی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ق، ج۸، ص۳۴۴.</ref> و امامان دوازده‌گانه شیعه را به عنوان [[امام]] و جانشینان بلافصل پیامبر(ص) نمی‌پذیرند؛<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به:‌ قاضی عبدالجبار، شرح الاصول الخمسة، ۱۴۲۲ق، ص۵۱۴؛ تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۶۳و۲۹۰.</ref> اما نسبت به آنها محبت و ارادت دارند<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: بغدادی، الفرق بین الفرق، ۱۹۷۷م، ص۳۵۳و۳۵۴.</ref> و [[روایات|روایاتی]] نیز در این باره نقل کرده‌اند.<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: زمخشری، الکشاف،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۱۹-۲۲۱.</ref>
[[اهل سنت]]، [[امامت]] را از [[فروع دین]] شمرده<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۳۲؛ جرجانی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ق، ج۸، ص۳۴۴.</ref> و امامان دوازده‌گانه شیعه را به عنوان [[امام]] و جانشینان بلافصل پیامبر(ص) نمی‌پذیرند؛<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به:‌ قاضی عبدالجبار، شرح الاصول الخمسة، ۱۴۲۲ق، ص۵۱۴؛ تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۶۳و۲۹۰.</ref> اما نسبت به آنها محبت و ارادت دارند<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: بغدادی، الفرق بین الفرق، ۱۹۷۷م، ص۳۵۳و۳۵۴.</ref> و [[روایات|روایاتی]] نیز در این باره نقل کرده‌اند.<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: زمخشری، الکشاف،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۱۹-۲۲۱.</ref>
در روایتی از [[پیامبر(ص)]] درباره خویشاوندانی که براساس [[آیه مودت]]،<ref>«قُلْ لاأَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی؛ بگو: «به ازاى آن [رسالت‌] پاداشى از شما خواستار نيستم، مگر دوستى در باره خويشاوندان.»‏ سوره شوری، آیه ۲۳.</ref> مودت آنها واجب شده است، سؤال شد. پیامبر(ص) فرمود: مراد از آنها، [[علی(ع)]] و [[فاطمه(س)]] و فرزندان آن دو هستند».<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۱۸۹-۱۹۶؛ زمخشری، الکشاف،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۱۹و۲۲۰.</ref> [[فخرالدین رازی]] با استناد به آیه مودت، صلوات تشهد و [[سیره پیامبر(ص)]]، محبت و دوستی علی(ع) و فاطمه(س) و فرزندان آنها را [[واجب]] دانسته است.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۷، ص۵۹۵.</ref>
در روایتی از [[پیامبر(ص)]] درباره خویشاوندانی که براساس [[آیه مودت]]،<ref>«قُلْ لاأَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی؛ بگو: «به ازاى آن [رسالت‌] پاداشى از شما خواستار نيستم، مگر دوستى در باره خويشاوندان.»‏ سوره شوری، آیه ۲۳.</ref> مودت آنها واجب شده است، سؤال شد. پیامبر(ص) فرمود: مراد از آنها، [[علی(ع)]] و [[فاطمه(س)]] و فرزندان آن دو هستند».<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۱۸۹-۱۹۶؛ زمخشری، الکشاف،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۱۹و۲۲۰.</ref> [[فخرالدین رازی]]، [[مفسر]] و [[متکلم]] اهل سنت در قرن ششم هجری، با استناد به آیه مودت، صلوات تشهد و [[سیره پیامبر(ص)]]، محبت و دوستی علی(ع) و فاطمه(س) و فرزندان آنها را [[واجب]] دانسته است.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۷، ص۵۹۵.</ref>


برخی از عالمان اهل سنت به جهت ارادت به ائمه(ع)، به [[زیارت]] مرقد آنها می‌رفتند و به آنها متوسل می‌شدند. از جمله ابوعلی خَلّال از علمای اهل سنت در قرن سوم هجری، گفته است هر گاه برایش مشکلی پیش می‌آمد، به زیارت قبر [[موسی بن جعفر]] می‌رفتم و به او [[توسل|متوسل]] می‌شدم، مشکلم برطرف می‌شد.<ref>بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref> از [[ابوبکر محمد بن خزیمه|ابوبکر محمد بن خُزَیْمه]]، [[فقیه]]، [[محدث]] و [[مفسر]] اهل سنت در قرن سوم و چهارم هجری، نقل شده که بارها به زیارت قبر [[امام رضا(ع)]] می‌رفت و تعظیم و تضرعش دیگران را به حیرت وا می‌داشت.<ref>ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۳۲۶ق، ج۷، ص۳۸۸.</ref> [[ابن حبان|ابن حِبّان]]، محدث اهل سنت در قرن سوم و چهارم، گفته است زمانی که در طوس بودم هر گاه مشکلی برایم پیش می‌آمد، به زیارت علی بن موسی الرضا(ع) می‌رفتم و دعا می‌کردم، دعایم مستجاب و مشکلم برطرف می‌شد.<ref>ابن حبان، الثقات، ۱۳۹۳ق، ج۸، ص۴۵۷.</ref>
برخی از عالمان اهل سنت به جهت ارادت به ائمه(ع)، به [[زیارت]] مرقد آنها می‌رفتند و به آنها متوسل می‌شدند. از جمله ابوعلی خَلّال از علمای اهل سنت در قرن سوم هجری، گفته است هر گاه برایش مشکلی پیش می‌آمد، به زیارت قبر [[موسی بن جعفر]] می‌رفتم و به او [[توسل|متوسل]] می‌شدم، مشکلم برطرف می‌شد.<ref>بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref> از [[ابوبکر محمد بن خزیمه|ابوبکر محمد بن خُزَیْمه]]، [[فقیه]]، [[محدث]] و مفسر اهل سنت در قرن سوم و چهارم هجری، نقل شده که بارها به زیارت قبر [[امام رضا(ع)]] می‌رفت و تعظیم و تضرعش دیگران را به حیرت وا می‌داشت.<ref>ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۳۲۶ق، ج۷، ص۳۸۸.</ref> [[ابن حبان|ابن حِبّان]]، محدث اهل سنت در قرن سوم و چهارم، گفته است زمانی که در طوس بودم هر گاه مشکلی برایم پیش می‌آمد، به زیارت علی بن موسی الرضا(ع) می‌رفتم و دعا می‌کردم، دعایم مستجاب و مشکلم برطرف می‌شد.<ref>ابن حبان، الثقات، ۱۳۹۳ق، ج۸، ص۴۵۷.</ref>


به گفته [[جعفر سبحانی]]، بسیاری از علمای اهل سنت مرجعیت دینی و علمی امامان شیعه(ع) پذیرفته‌اند.<ref>سبحانی، سیمای عقاید شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۴.</ref> به عنوان نمونه از [[ابوحنیفه]]،‌ پایه‌گذار مذهب حنفی، نقل شده است که احدی فقیه‌تر از [[جعفر بن محمد (ع)|جعفر بن محمد(ع)]] ندیدم.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ۱۴۰۵ق، ج۶، ص۲۵۷.</ref> این جمله از محمد بن مسلم بن شهاب زُهْری، از [[تابعین]] و فقیه و محدث اهل سنت قرن اول و دوم هجری، درباره [[امام سجاد(ع)]] نقل شده است.<ref>ابوزرعه دمشقی،‌ تاریخ ابی زرعة الدمشقی، مجمع اللغة العربیة، ص۵۳۶.</ref> عبدالله بن عطاء مکی، از محدثان اهل سنت و از [[اصحاب امام باقر(ع)|یاران امام باقر(ع)]]، گفته است: «من علما را در نزد هیچ کس به لحاظ علمی پایین‌تر و کوچک‌تر ندیدم؛ چنانکه در نزد [[محمد بن علی الباقر(ع)|محمد بن علی(ع)]] دیدم. حَکَم بن عُتَیبه (از فقهای بزرگ کوفه) را نزد او بسان شاگردی دیدم».<ref>ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۴، ص۲۷۸.</ref>
به گفته [[جعفر سبحانی]]، بسیاری از علمای اهل سنت مرجعیت دینی و علمی امامان شیعه(ع) پذیرفته‌اند.<ref>سبحانی، سیمای عقاید شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۴.</ref> به عنوان نمونه از [[ابوحنیفه]]،‌ پایه‌گذار مذهب حنفی، نقل شده است که احدی فقیه‌تر از [[جعفر بن محمد (ع)|جعفر بن محمد(ع)]] ندیدم.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ۱۴۰۵ق، ج۶، ص۲۵۷.</ref> این جمله از محمد بن مسلم بن شهاب زُهْری، از [[تابعین]] و فقیه و محدث اهل سنت قرن اول و دوم هجری، درباره [[امام سجاد(ع)]] نقل شده است.<ref>ابوزرعه دمشقی،‌ تاریخ ابی زرعة الدمشقی، مجمع اللغة العربیة، ص۵۳۶.</ref> عبدالله بن عطاء مکی، از محدثان اهل سنت و از [[اصحاب امام باقر(ع)|یاران امام باقر(ع)]]، گفته است: «من علما را در نزد هیچ کس به لحاظ علمی پایین‌تر و کوچک‌تر ندیدم؛ چنانکه در نزد [[محمد بن علی الباقر(ع)|محمد بن علی(ع)]] دیدم. حَکَم بن عُتَیبه (از فقهای بزرگ کوفه) را نزد او بسان شاگردی دیدم».<ref>ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۴، ص۲۷۸.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۱۷۴

ویرایش