خودکشی: تفاوت میان نسخه‌ها

خودکشی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۰۹

۱٬۱۴۴ بایت حذف‌شده ، ‏۲۴ اوت ۲۰۲۰

←‏حرام دانستن و جرم‌انگاشتن خودکشی

دیداریویکی‌متن

Hasanejraei

Automoderated users، confirmed

۳۸۸

ویرایش

@@ خط ۲۰: / خط ۲۰: @@
 خودکشی از پدیده‌های شوم و مصائب مهم اجتماعی محسوب شده که جوامع گوناگون بشری را درگیر خود کرده است.<ref>کی‌نیا، مبانی جرم‌شناسی، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۲۹-۴۵۴.</ref> بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی، خودکشی یکی از ده علت اصلی مرگ در بیشتر کشورهای دنیا<ref>رضائیان، «پیشگیری از خودکشی در کشورهای در حال توسعه»، ص۴۴۱</ref> و سومین علت مرگ در میان نوجوانان معرفی شده است.<ref>کرنلسون، درمان مسائل جوانان و نوجوانان، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۶.</ref> بر اساس این آمارها در سال ۲۰۰۰ حدود ۸۵۰ هزار خودکشی کامل ثبت شده و با افزایش روزافزون تا سال ۲۰۲۰م بیش از یک میلیون و پانصد هزار خواهد شد.<ref>رضائیان، «پیشگیری از خودکشی در کشورهای در حال توسعه»، ص۴۴۱</ref> این در حالی است که بر اساس تخمین سازمان بهداشت جهانی در مقابل هر مورد خودکشی کامل ۱۰ تا ۲۰ مورد اقدام به خودکشی رخ می‌دهد که نشان‌دهنده وسعت و عمق پدیده خودکشی در سطح جوامع است.<ref>رضائیان، «پیشگیری از خودکشی در کشورهای در حال توسعه»، ص۴۴۴</ref>
-==حرام دانستن و جرم‌انگاشتن خودکشی ==
+==حرمت خودکشی در اسلام و ادیان دیگر ==
-بر اساس نقل [[علامه طباطبایی]] خودکشی در همه ادیان و شرایع الهی [[حرام]] دانسته شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۷، ص۳۷۲.</ref> فقیهان [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نیز به حرمت خودکشی تصریح کرده،<ref>منتظری، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، ۱۴۲۹ق، ص۹۱؛ سبحانی، الرسائل الاربع، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۶۶؛ الموسوعة الفقهیه، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۲۸۳.</ref> آن را از [[گناهان کبیره]] و منتحر را [[فاسق]] دانسته‌اند.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۴۱۹ق، ص۹۱.</ref> همچنین در [[آیات]]<ref>سوره نساء، آیه ۲۹-۳۰؛ سوره فرقان، آیه ۶۸-۶۹.</ref> و [[روایات]] عقوبت شدید اخروی برای شخص منتحر وعده داده شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۹، ص۲۴.</ref> با وجود حرمت شدید خودکشی، کسی از فقها به [[کفر]] منتحر [[فتوا]] نداده؛ ولی بر اساس  برخی مبانی فقهی که مباح دانستن گناه کبیره را موجب کفر می‌دانند، اگر کسی خودکشی را جایز بداند، حکم به کفر او می‌دهند.<ref>الموسوعة الفقهیه، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۲۹۱-۲۹۲.</ref>
+[[علامه طباطبایی]] در تفسیر المیزان، خودکشی را بنابر تعالیم همه ادیان و شرایع الهی [[حرام]] دانسته است.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۷، ص۳۷۲.</ref> فقیهان [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نیز به حرمت خودکشی تصریح کرده،<ref>منتظری، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، ۱۴۲۹ق، ص۹۱؛ سبحانی، الرسائل الاربع، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۶۶؛ الموسوعة الفقهیه، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۲۸۳.</ref> آن را از [[گناهان کبیره]] و خودکشی کننده را [[فاسق]] دانسته‌اند.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۴۱۹ق، ص۹۱.</ref> همچنین در [[قرآن]]<ref>سوره نساء، آیه ۲۹-۳۰؛ سوره فرقان، آیه ۶۸-۶۹.</ref> و [[حدیث|روایات]]، عقوبت شدید اخروی برای شخص خودکشی کننده بیان شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۹، ص۲۴.</ref> با وجود حرمت شدید خودکشی، فقیهان [[فتوا|حکمی]] درباره [[کفر|کافر بودن]] خودکشی کننده صادر نکرده‌اند، ولی بر اساس برخی مبانی فقهی که مباح دانستن گناه کبیره را موجب کفر می‌دانند، اگر کسی خودکشی را جایز بداند، حکم به کفر او داده می‌شود.<ref>الموسوعة الفقهیه، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۲۹۱-۲۹۲.</ref>
-در یونان باستان خودکشی کاری ناروا محسوب می‌شد و آن را ناشی از ترس و ضدعدالت و مغایر با قانون طبیعت می‌دانستند.<ref>محقق داماد، فقه پزشکی، ۱۳۸۹، ص۱۸۳.</ref> در آیین [[یهود]] نیز خودکشی امری مذموم و دفن مرتکبان آن در کنار دیگر یهودیان ممنوع است.<ref>گلاب بخش و کاظمی، «خودکشی» ص۴۰۳.</ref> در [[انجیل]] نیز با گزارش برخی از خودکشی‌ها، به تقبیح مرتکبان پرداخته است.<ref>انجیل متی، باب ۲۷.</ref> در حقوق مسیحی خودکشی را در حکم قتل غیر قرار داده و عاملین آن را از [[تدفین]] طبق مراسم رسمی محروم نموده‌اند.<ref>محقق داماد، فقه پزشکی، ۱۳۸۹، ص۱۸۳؛ شهیدی، «انتحار»، ص۳۴.</ref> در حقوق رومی نیز جنازه شخص منتحر را مجازات می‌کردند به این روش که او را روی حصیری می‌بستند و به وسیله اسب بر روی زمین می‌کشیدند.<ref>نوری، «خودکشی»، ص۸۴؛ پاد، حقوق کیفری اختصاصی جرائم بر علیه اشخاص، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۲۹.</ref> در اروپای قرن شانزدهم و هفدهم جنازه مرتکبان خودکشی بدون تشریفات مذهبی دفن و ورثه آنان نیز از [[ارث]] محروم می‌شدند.<ref>شهیدی، «انتحار»، ص۳۳-۳۵؛ پاد، حقوق کیفری اختصاصی جرائم بر علیه اشخاص، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۲۹.</ref>
+بر اساس روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] کسی که خود را بکشد در [[روز قیامت]] با همان ابزاری که خود را کشته است عذاب می‌شود و برای همیشه در [[جهنم]] ساکن خواهد بود.<ref>ابن حنبل، مسند احمد،‌ دار صادر، ج۲، ص۴۷۸؛ دارمی، سنن دارمی، نشر‌ دار الإحیاء السنة النبوی، ص۱۹۲.</ref> طبق نقل [[امام صادق(ع)]] خداوند خطاب به [[حضرت موسی(ع)]] گفت اگر کسی دست به خودکشی بزند او را صد هزار بار در جهنم خواهم کشت؛ مثل کسی که در دنیا به قتل رسیده است.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۴۰۶ق، ص۲۷۸.</ref>
-در قوانین مجازات‌های کیفری معمولا خودکشی جرم‌انگاری نشده است؛ ولی در صورت ناموفق بودن اقدام به خودکشی یا معاونت در خودکشی، مجازات‌هایی را قابل اعمال دانسته‌اند. بر اساس مواد ۶۱۸ و ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی انجام کارهایی که موجب اخلال در نظم عمومی شود یا تظاهر به انجام اعمال [[حرام]] علاوه بر کیفر عمل به حبس و شلاق محکوم می‌شوند؛ به همین جهت کسی را در مرئی و منظر عموم دست به خودکشی بزند و نمیرد، از باب انجام فعل حرام در انظار و اماکن عمومی، قابل مجازات دانسته‌اند.<ref>[https://faradeed.ir/fa/news/60432/%D9%85%D8%AA%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C قانون مجازات اسلامی]</ref> معاونت در خودکشی نیز طبق قانون جرایم رایانه‌ای مصوب سال ۱۳۸۸ش جرم محسوب شده و برای آن مجازات‌هایی تعیین شده است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/135717 قانون جرائم رایانه‌ای مصوب ۱۳۸۸ش.]</ref>
+خودکشی در آیین [[یهود]] نیز امری مذموم بوده و دفن خودکشی کنندگان در کنار دیگر یهودیان ممنوع است.<ref>گلاب‌بخش و کاظمی، «خودکشی» ص۴۰۳.</ref> در کتاب مقدس مسیحیان، خودکشی کنندگان تقبیح شده‌اند.<ref>انجیل متی، باب ۲۷.</ref> در مسیحیت همچنین خودکشی در حکم قتل قرار داده شده و عاملان آن از [[تدفین]] طبق مراسم رسمی محروم شده‌اند.<ref>محقق داماد، فقه پزشکی، ۱۳۸۹، ص۱۸۳؛ شهیدی، «انتحار»، ص۳۴.</ref> در اروپای قرن شانزدهم و هفدهم، جنازه مرتکبان خودکشی بدون تشریفات مذهبی دفن و ورثه آنان نیز از [[ارث]] محروم می‌شدند.<ref>شهیدی، «انتحار»، ص۳۳-۳۵؛ پاد، حقوق کیفری اختصاصی جرائم بر علیه اشخاص، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۲۹.</ref>
 == دلائل حرمت خودکشی ==