پرش به محتوا

امامت امامان شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع
جز (←‏پیوند به بیرون: تمیزکاری)
imported>M.r.seifi
(منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۱۵: خط ۱۵:
پیامبر(ص) در برخی موارد، از امامان بعد از خود با عنوان «اثنا عشر امیراً» نام برده است، مثل حدیث: «یکون من بعدی اثنا عشر أمیراً... کلّهم من قریش».<ref>''صحیح'' بخاری، ج۸، ص۱۲۷؛ ''مسند'' احمد، ج۵، ص۹۴؛ ''سنن'' ترمذی، ج۳، ص۳۴۰.</ref>
پیامبر(ص) در برخی موارد، از امامان بعد از خود با عنوان «اثنا عشر امیراً» نام برده است، مثل حدیث: «یکون من بعدی اثنا عشر أمیراً... کلّهم من قریش».<ref>''صحیح'' بخاری، ج۸، ص۱۲۷؛ ''مسند'' احمد، ج۵، ص۹۴؛ ''سنن'' ترمذی، ج۳، ص۳۴۰.</ref>


در چند حدیث دیگر تعداد جانشینان پیامبر(ص) همان تعداد نقبای (رؤسای) [[بنی‌اسرائیل]] برای [[حضرت موسی(ع)]]، دانسته شده است، مثل: «انّ عدة الخلفاء بعدی عدة نقباء موسی»<ref>سیوطی، ''الجامع الصغیر''، ج۱، ص۳۵۰؛ متقی هندی، ''کنزالعمال''، ج۶، ص۸۹</ref> و «الخلفاء بعدی اثنا عشر کعدد نقباء بنی اسرائیل».<ref>قندوزی، ''ینابیع الموده''، ج۲، ص۳۱۵؛ صدوق، امالی، ص۳۸۷؛ سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج۲، ص۲۷۱.</ref> نقبای بنی‌اسرائیل نیز دوازده نفر بوده‌اند.
در چند حدیث دیگر تعداد جانشینان پیامبر(ص) همان تعداد نقبای (رؤسای) [[بنی‌اسرائیل]] برای [[حضرت موسی(ع)]]، دانسته شده است، مثل: «انّ عدة الخلفاء بعدی عدة نقباء موسی»<ref>سیوطی، الجامع الصغیر، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۳۵۰؛ متقی هندی، کنزالعمال، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۸۹.</ref> و «الخلفاء بعدی اثنا عشر کعدد نقباء بنی اسرائیل».<ref>قندوزی، ینابیع الموده، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۳۱۵؛ صدوق، امالی، ص۳۸۷؛ سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج۲، ص۲۷۱.</ref> نقبای بنی‌اسرائیل نیز دوازده نفر بوده‌اند.


===عدم تطابق این روایات بر غیر اهل‌بیت===
===عدم تطابق این روایات بر غیر اهل‌بیت===
خط ۲۲: خط ۲۲:
این دوازده نفر همچنین بر خلفای [[بنی عباس]] قابل تطبیق نیست؛ زیرا تعداد آنان نیز بیشتر از دوازده نفر بوده است.
این دوازده نفر همچنین بر خلفای [[بنی عباس]] قابل تطبیق نیست؛ زیرا تعداد آنان نیز بیشتر از دوازده نفر بوده است.


بنابراین ناگزیر این احادیث نبوی باید بر ائمه دوازده‌گانه که اهل‌بیت پیامبر(ص) هستند تطبیق شود؛ زیرا آنان از نظر علم و جلالت و [[ورع|وَرَع]] و [[تقوا]] و نَسَب، برتر از همگان بوده‌اند. [[حدیث ثقلین]] و احادیث مشابه آن نیز مؤید و شاهد این مدعاست که مراد پیامبر(ص) از امامان دوازده‌گانه، دوازده نفر از اهل‌بیت آن حضرت بوده است.<ref>قندوزی، ''ینابیع الموده''، ج۳، ص۲۹۲ ۲۹۳.</ref>
بنابراین ناگزیر این احادیث نبوی باید بر ائمه دوازده‌گانه که اهل‌بیت پیامبر(ص) هستند تطبیق شود؛ زیرا آنان از نظر علم و جلالت و [[ورع|وَرَع]] و [[تقوا]] و نَسَب، برتر از همگان بوده‌اند. [[حدیث ثقلین]] و احادیث مشابه آن نیز مؤید و شاهد این مدعاست که مراد پیامبر(ص) از امامان دوازده‌گانه، دوازده نفر از اهل‌بیت آن حضرت بوده است.<ref>قندوزی، ینابیع الموده، ج۳، ص۲۹۲، ۲۹۳.</ref>


==دلیل دوم: روایاتِ مشتمل بر اسامی ائمه(ع) ==
==دلیل دوم: روایاتِ مشتمل بر اسامی ائمه(ع) ==
خط ۲۸: خط ۲۸:


۱. در یک دسته از این احادیث، [[علی|امیرمؤمنان علی]](ع)، اولین نفر از ائمه و [[امام مهدی]](ع) آخرین آنان ذکر شده است؛ چنان‌که از پیامبر(ص) نقل شده است:
۱. در یک دسته از این احادیث، [[علی|امیرمؤمنان علی]](ع)، اولین نفر از ائمه و [[امام مهدی]](ع) آخرین آنان ذکر شده است؛ چنان‌که از پیامبر(ص) نقل شده است:
:::امامان بعد از من دوازده نفرند. اولین آنان علی بن‌ابیطالب و آخرین آنان [[امام مهدی|قائم]] است. اطاعت از آنان، اطاعت از من و نافرمانی از آنان، نافرمانی از من است. هر کس آنان را انکار کند، مرا انکار کرده است.<ref>صدوق، ''الاعتقادات فی دین الإمامیه''، ص۱۰۴؛ همو، ''عیون اخبار الرضا'' (علیه‌السلام)، ج۲، ص۶۲.</ref>
:::امامان بعد از من دوازده نفرند. اولین آنان علی بن‌ابیطالب و آخرین آنان [[امام مهدی|قائم]] است. اطاعت از آنان، اطاعت از من و نافرمانی از آنان، نافرمانی از من است. هر کس آنان را انکار کند، مرا انکار کرده است.<ref>صدوق، ''الاعتقادات فی دین الإمامیه''، ص۱۰۴؛ صدوق، عیون اخبار الرضا(علیه‌السلام)، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۲.</ref>


آن حضرت در جای دیگر می‌فرماید:
آن حضرت در جای دیگر می‌فرماید:
:::امامان بعد از من دوازده نفرند. اولین آنان علی بن‌ابیطالب و آخرین آنان حضرت قائم است. آنان جانشینان من و اوصیا و اولیای من و حجت‌های الهی بر امت من بعد از من هستند. اقرارکنندگان به امامت آنان، مؤمن و انکارکنندگان آنان کافرند.<ref>صدوق، ''من لا یحضره الفقیه''، ج۴، ص۱۸۰.</ref>
:::امامان بعد از من دوازده نفرند. اولین آنان علی بن‌ابیطالب و آخرین آنان حضرت قائم است. آنان جانشینان من و اوصیا و اولیای من و حجت‌های الهی بر امت من بعد از من هستند. اقرارکنندگان به امامت آنان، مؤمن و انکارکنندگان آنان کافرند.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۱۸۰.</ref>


۲. در دسته دیگر از احادیث، پیامبر(ص) نه نفر از دوازده امام بعد از خود را از نسل امام حسین (علیه‌السلام) ذکر کرده است که آخرین آنان حضرت قائم است.
۲. در دسته دیگر از احادیث، پیامبر(ص) نه نفر از دوازده امام بعد از خود را از نسل امام حسین (علیه‌السلام) ذکر کرده است که آخرین آنان حضرت قائم است.
خط ۴۹: خط ۴۹:
==دلیل سوم: عصمت ائمه(ع) ==
==دلیل سوم: عصمت ائمه(ع) ==
{{اصلی|عصمت}}
{{اصلی|عصمت}}
دلیل سوم [[امامت]] [[ائمه]](ع) [[عصمت]] ایشان است. در احادیثی از امامان اهل‌بیت(ع) با ویژگی عصمت یاد شده است.<ref>صدوق، ''کمال الدین''، ص۲۸۰؛ همو، ''عیون اخبارالرضا''، ج۲، ص۶۶؛ سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج۱، ص۱۹۵؛ خزاز قمی، ''کفایة الأثر''، ص۱۳۵؛ محمدباقر مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۳۶، ص۳۳۱.</ref> این روایات در حقیقت به برهان عقلی بر امامت ائمه اهل‌بیت (علیهم السلام) دلالت دارند؛ زیرا از نظر عقلی، امام باید معصوم باشد و چون در میان امت کسی جز امامان اهل‌بیت (علیهم السلام)از ویژگی عصمت برخوردار نبوده است، امامت آنان قطعی خواهد بود.
دلیل سوم [[امامت]] [[ائمه]](ع) [[عصمت]] ایشان است. در احادیثی از امامان اهل‌بیت(ع) با ویژگی عصمت یاد شده است.<ref>صدوق، ''کمال الدین''، ص۲۸۰؛ صدوق، عیون اخبارالرضا، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۶؛ سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج۱، ص۱۹۵؛ خزاز قمی، ''کفایة الأثر''، ص۱۳۵؛ محمدباقر مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۳۶، ص۳۳۱.</ref> این روایات در حقیقت به برهان عقلی بر امامت ائمه اهل‌بیت (علیهم السلام) دلالت دارند؛ زیرا از نظر عقلی، امام باید معصوم باشد و چون در میان امت کسی جز امامان اهل‌بیت (علیهم السلام)از ویژگی عصمت برخوردار نبوده است، امامت آنان قطعی خواهد بود.


==دلیل چهارم: افضلیت==
==دلیل چهارم: افضلیت==
خط ۹۱: خط ۹۱:
* ذهبی، شمس‌الدین محمدبن‌احمد بن‌عثمان، سیر اعلام النبلاء، مؤسسة الرسالة، بیروت،۱۴۱۳ق/ ۱۹۹۳م.
* ذهبی، شمس‌الدین محمدبن‌احمد بن‌عثمان، سیر اعلام النبلاء، مؤسسة الرسالة، بیروت،۱۴۱۳ق/ ۱۹۹۳م.
* سبزواری، محمدبن‌محمد (قرن ۷)، معارج الیقین فی اصول الدین، تحقیق: علا آل جعفر، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام)لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۰ق/ ۱۹۹۳م.
* سبزواری، محمدبن‌محمد (قرن ۷)، معارج الیقین فی اصول الدین، تحقیق: علا آل جعفر، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام)لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۰ق/ ۱۹۹۳م.
* سیوطی، جلال‌الدین (۹۱۱ق)، الجامع الصغیر فی احادیث البشیر النذیر، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۱ق/ ۱۹۸۱م.
* سیوطی، جلال‌الدین (۹۱۱ق)، الجامع الصغیر فی احادیث البشیر النذیر، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۱ق.
* شافعی، کمال‌الدین محمدبن‌طلحه (۶۵۲ق)، مطالب السئول فی مناقب آل الرسول (صلی الله علیه وآله و سلم)، تحقیق: ماجد احمد العطیه.
* شافعی، کمال‌الدین محمدبن‌طلحه (۶۵۲ق)، مطالب السئول فی مناقب آل الرسول (صلی الله علیه وآله و سلم)، تحقیق: ماجد احمد العطیه.
* شافعی شبراوی، عبداللّه بن‌محمد (متوفای ۱۱۷۲ق)،الاتحاف، مصر.
* شافعی شبراوی، عبداللّه بن‌محمد (متوفای ۱۱۷۲ق)،الاتحاف، مصر.
* صدوق، محمدبن‌علی بن‌بابویه قمی (۳۸۱ق)، الامالی، تحقیق و نشر: مؤسسة البعثة، قم، ۱۴۱۷ق.
* صدوق، محمدبن‌علی بن‌بابویه قمی (۳۸۱ق)، الامالی، تحقیق و نشر: مؤسسة البعثة، قم، ۱۴۱۷ق.
* صدوق، محمدبن‌علی بن‌بابویه قمی، کمال الدین و تمام النعمة، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم، ۱۴۱۶ق.
* صدوق، محمدبن‌علی بن‌بابویه قمی، کمال الدین و تمام النعمة، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم، ۱۴۱۶ق.
* صدوق، محمدبن‌علی بن‌بابویه قمی، من لا یحضره الفقیه، تصحیح و تعلیق: علی‌اکبر غفاری، انتشارات جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۴ق/ ۱۳۶۳ش.
* صدوق، محمدبن‌علی، من لا یحضره الفقیه، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۰۴ق.
* صدوق، محمدبن‌علی بن‌بابویه قمی، عیون اخبار الرضا(علیه‌السلام)، تحقیق: شیخ حسین الاعلمی، مؤسسة الاعلمی، بیروت، ۱۴۰۴ق/ ۱۹۸۴م.
* صدوق، محمدبن‌علی، عیون اخبار الرضا(علیه‌السلام)، تحقیق شیخ حسین الاعلمی، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۴ق.
* ضحّاک، ابن‌ابی‌عاصم، الاحاد والمثانی، تحقیق: فیصل احمد الجوابره، دارالدراسة، ۱۴۱۱ق/ ۱۹۹۱م.
* ضحّاک، ابن‌ابی‌عاصم، الاحاد والمثانی، تحقیق: فیصل احمد الجوابره، دارالدراسة، ۱۴۱۱ق/ ۱۹۹۱م.
* طبرسی، ابوعلی فضل‌بن‌حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام) لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق.
* طبرسی، ابوعلی فضل‌بن‌حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام) لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق.
* طبرسی، ابومنصور احمدبن‌علی بن‌ابوطالب (۵۴۸)، الاحتجاج، تحقیق: سیدمحمدباقر خراسانی، دارالنعمان، نجف الأشرف، ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶م.
* طبرسی، ابومنصور احمدبن‌علی بن‌ابوطالب (۵۴۸)، الاحتجاج، تحقیق: سیدمحمدباقر خراسانی، دارالنعمان، نجف الأشرف، ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶م.
* عربی، محیی‌الدین محمدبن‌علی (۶۳۸ق)، الفتوحات المکیه، دارصادر، بیروت.
* عربی، محیی‌الدین محمدبن‌علی (۶۳۸ق)، الفتوحات المکیه، دارصادر، بیروت.
* قندوزی، سلیمان‌بن‌ابراهیم بن‌محمد (۱۲۹۴ق)، ینابیع الموده، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت.
* قندوزی، سلیمان‌بن‌ابراهیم، ینابیع الموده لذوی القربی، قم، دارالأسوة للطباعة و النشر، الطبعة الثانیة، ۱۴۲۲ق.
* کلینی، ابوجعفر محمد‌بن‌یعقوب (۳۲۹ق)، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۶۳ش.
* کلینی، ابوجعفر محمد‌بن‌یعقوب (۳۲۹ق)، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۶۳ش.
* متقی هندی، علی‌بن‌حسام‌الدین، کنزالعمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق: شیخ کبری حیانی، مؤسسة الرسالة، بیروت، ۱۴۰۹ق/ ۱۹۸۹م.
* متقی هندی، علی‌بن‌حسام‌الدین، کنزالعمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق شیخ کبری حیانی، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۰۹ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تحقیق: یحیی عابدی و عبدالرحیم ربانی، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۳ق/ ۱۹۸۳م.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تحقیق: یحیی عابدی و عبدالرحیم ربانی، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۳ق/ ۱۹۸۳م.
* مسلم‌بن‌حجاج نیشابوری، صحیح، داراحیاء التراث العربی، بیروت.
* مسلم‌بن‌حجاج نیشابوری، صحیح، داراحیاء التراث العربی، بیروت.
کاربر ناشناس