احادیث طینت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جز (←سند و اعتبار) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| مؤید قرآنی = | | مؤید قرآنی = | ||
}} | }} | ||
''' | '''اَحادیث طینَت''' روایاتی که به آفرینش [[ایمان|مؤمنان]] از طینت عِلّیّین (ماده‌ای خوش‌بو و خوشایند) و [[کفر|کافران]] از طینت سِجّین (ماده‌ای بدبو و ناخوشایند) اشاره دارد. این [[حدیث|روایات]]، طینت انسان‌ها را در شکل‌دهی به [[ایمان]] و [[کفر]] یا طاعت و [[گناه|معصیت]] انسان مؤثر می‌داند. همچنین در روایات مذکور بر تکلیف و امتحان در مرتبه طینت نیز اشاره کرده و از اطاعت [[اصحاب یمین]] و عصیان [[اصحاب شمال]] در [[امتحان الهی]] سخن به میان آمده است. | ||
مشهور علمای شیعه احادیث طینیت را [[متواتر]] دانسته و اصل آنها را پذیرفته‌اند؛ اما برخی همچون [[سید مرتضی]] و [[علامه شعرانی]] احادیث طینت را [[خبر واحد]] دانسته و قائل به ضعف آنها شدند. | مشهور علمای شیعه احادیث طینیت را [[تواتر|متواتر]] دانسته و اصل آنها را پذیرفته‌اند؛ اما برخی همچون [[سید مرتضی]] و [[علامه شعرانی]] احادیث طینت را [[خبر واحد]] دانسته و قائل به ضعف آنها شدند. | ||
تنافی ظاهر روایات طینت با [[جبر و اختیار|اختیار آدمی]] و [[عدل الهی]] سبب شده تا این مسأله را از سخت‌ترین مباحث [[ | تنافی ظاهر روایات طینت با [[جبر و اختیار|اختیار آدمی]] و [[عدل الهی]] سبب شده تا این مسأله را از سخت‌ترین مباحث [[درایة الحدیث|حدیث‌شناسی]] محسوب کنند. حدیث‌پژوهان شیعه دیدگاه‌های متعددی در خصوص رد یا قبول و نحوه سازگار کردن این روایات با سایر آموزه‌های دینی اتخاذ کرده‌اند که این دیدگاه‌ها را می‌توان در سه دسته کلی دیدگاه‌های حذفی، دیدگاه سکوت و دیدگاه‌های تأویلی تقسیم‌بندی کرد. | ||
== معرفی، متن و ترجمه == | == معرفی، متن و ترجمه == | ||
احادیث طینت مجموعه روایاتی است که ماده اولیه آفرینش انسان‌ها را یکسان نمی‌داند و به آفرینش انسان‌های [[مؤمن]] از ماده‌ای خوش‌بو و خوشایند با عنوان طینت علیین و خلقت انسان‌ها [[کافر]] از ماده‌ای بدبو و ناخوشایند به نام طینت سجین اشاره دارد.<ref>رضوانی و ذاکری، «روایات طینت و اختیار انسان»، ص۴۷-۴۸.</ref> این سلسله [[روایات]] با مضامین متفاوتی مانند خلقت از نور و ظلمت یا [[بهشت]] و [[جهنم]] در بسیاری از کتب حدیثی [[شیعه]] از جمله [[المحاسن]]،<ref>برقی، المحاسن، (باب خلق المؤمن من علییین) ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۵ و ۲۸۲-۲۸۳.</ref> [[بصائر الدرجات]]،<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۴-۱۸ و ۱۷۱.</ref> [[الکافی]]،<ref>کلینی، الکافی، (کتاب الایمان و الکفر) ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲-۷.</ref> [[علل الشرایع]]<ref>صدوق، علل الشرایع، باب عله الطبایع و ...) ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۸۲-۸۴ و۱۱۶-۱۱۷.</ref> و [[بحارالانوار]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، (کتاب العدل و المعاد) ۱۴۰۳ق، ج۵، ۱۵۲-۱۶۱.</ref> آمده است. در برخی از منابع [[اهل سنت]] نیز در موارد معدودی به نقل احادیث طینت پرداخته شده است.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۵۰؛ ابن ابی‌حاتم، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۲۷؛ سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۱۵.</ref> | احادیث طینت مجموعه روایاتی است که ماده اولیه آفرینش انسان‌ها را یکسان نمی‌داند و به آفرینش انسان‌های [[مؤمن]] از ماده‌ای خوش‌بو و خوشایند با عنوان طینت علیین و خلقت انسان‌ها [[کافر]] از ماده‌ای بدبو و ناخوشایند به نام طینت سجین اشاره دارد.<ref>رضوانی و ذاکری، «روایات طینت و اختیار انسان»، ص۴۷-۴۸.</ref> این سلسله [[روایات]] با مضامین متفاوتی مانند خلقت از نور و ظلمت یا [[بهشت]] و [[جهنم]] در بسیاری از کتب حدیثی [[شیعه]] از جمله [[المحاسن]]،<ref>برقی، المحاسن، (باب خلق المؤمن من علییین) ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۵ و ۲۸۲-۲۸۳.</ref> [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]،<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۴-۱۸ و ۱۷۱.</ref> [[الکافی (کتاب)|الکافی]]،<ref>کلینی، الکافی، (کتاب الایمان و الکفر) ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲-۷.</ref> [[علل الشرائع (کتاب)|علل الشرایع]]<ref>صدوق، علل الشرایع، باب عله الطبایع و ...) ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۸۲-۸۴ و۱۱۶-۱۱۷.</ref> و [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، (کتاب العدل و المعاد) ۱۴۰۳ق، ج۵، ۱۵۲-۱۶۱.</ref> آمده است. در برخی از منابع [[اهل سنت]] نیز در موارد معدودی به نقل احادیث طینت پرداخته شده است.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۵۰؛ ابن ابی‌حاتم، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۲۷؛ سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۱۵.</ref> | ||
روایات طینت را به چند دسته تقسیم کرده‌اند. <ref>کریمی و داوری، «تحلیل احادیث طینت از منظر فقه الحدیث»، ص۶۷-۶۸؛ رضوانی و ذاکری، «روایات طینت و اختیار انسان»، ص۴۹-۵۲.</ref> | روایات طینت را به چند دسته تقسیم کرده‌اند. <ref>کریمی و داوری، «تحلیل احادیث طینت از منظر فقه الحدیث»، ص۶۷-۶۸؛ رضوانی و ذاکری، «روایات طینت و اختیار انسان»، ص۴۹-۵۲.</ref> | ||