دعای اللهم کن لولیک: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دعای اَللّهُمَّ کُنْ لِوَلیّک''' یا '''دعای سلامتی امام زمان(عج)''' دعایی مشهور برای سلامتی [[امام مهدی(عج)]] که با عبارت «اللَّهُمَ کُنْ لِوَلِیکَ» آغاز می‌شود. این دعا در [[تهذیب الأحکام (کتاب)|تهذیب الأحکام]] از [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]] نقل شده، اما در سایر منابع مشخص نشده دعا از کدام [[امام]] است. در بیشتر منابع، عبارت «اللَّهُمَ کُنْ لِوَلِیکَ فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ» آمده است؛ اما گروهی از علما مانند [[سید بن طاووس]] و [[کفعمی]] به جای فلان بن فلان، نام امام زمان(ع) را ذکر کرده‌اند.  

در بیشتر منابعی که این دعا را نقل کرده‌اند عبارت «فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ» آمده است.<ref>نگاه کنید به: کلینی، الکافی،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۲؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۳؛ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۶۳۰و۶۳۱؛ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۶۱۲؛ کفعمی، البلد الامین، ۱۴۱۸ق، ص۲۰۳.</ref> [[سید بن طاووس]]، [[محدث]] شیعی در قرن ششم و هفتم قمری، در اقبال به جای فلان بن فلان، این‌گونه آورده است: «اللَّهُمَ کُنْ لِوَلِیکَ الْقَائِمِ بِأَمْرِکِ الْحُجَّةِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الْمَهْدِی عَلَیهِ وَ عَلَی آبَائِهِ أَفْضَلُ الصَّلَاةِ وَ السَّلَامِ».<ref>سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۹ق، ج۱،‌ ص۸۵.</ref> در کتاب [[مصباح کفعمی]] نیز «مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الْمَهْدِی» آمده است.<ref>کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۵۸۶.</ref> [[محمد تقی مجلسی]]، [[فقیه]] و محدث [[شیعه|شیعی]] قرن یازدهم قمری، گفته است که ظاهر عبارت دعا شاهد این است که گفتن نام [[امام زمان(عج)]] به جای فلان بن فلان جایز است؛ البته اگر از القاب آن حضرت استفاده شود بهتر است؛‌ زیرا در این صورت میان [[روایات|روایاتی]] که از نام بردن اسم خاص امام منع کرده‌اند و احادیثی که آن را جایز دانسته‌اند، جمع و سازگاری ایجاد شده است.<ref>مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۴۴۹.</ref> در کتاب [[مفاتیح الجنان]] گفته شده به جای فلان بن فلان، «الحُجَّةِ بْنِ الحَسَنِ» بگویید.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، ص۳۰۷، ذیل دعای شب ۲۳ ماه رمضان.</ref> برخی به جهت اینکه در دعا «فلان بن فلان» آمده، احتمال داده‌اند این دعا برای امام هر عصری باشد نه مخصوص امام زمان(ع)؛ البته در این صورت نیز دعا شامل امام زمان(عج) می‌شود.<ref>نگاه کنید به: قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۴۸.</ref>

براساس عبارات ابتدایی دعا،{{یادداشت|این عبارات چنین است: «تُکرِّرُ فِی لَیلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ هَذَا الدُّعَاءَ سَاجِداً وَ قَائِماً وَ قَاعِداً وَ عَلَی کلِّ حَالٍ وَ فِی الشَّهْرِ کلِّهِ وَ کیفَ أَمْکنَک وَ مَتَی حَضَرَک مِنْ دَهْرِک تَقُولُ بَعْدَ تَحْمِیدِ اللَّهِ تَبَارَک وَ تَعَالَی وَ الصَّلَاةِ عَلَی النَّبِی ص...» (کلینی، الکافی،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۲؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۲و۱۰۳؛ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۶۳۰.)}} این دعا، هرچند مخصوص شب [[۲۳ رمضان]] است؛ اما آن را در همه حال و زمان می‌توان خواند؛ زیرا گفته شده این دعا را در هر حالتی(ایستاده، نشسته و سجده) در شب ۲۳ ماه رمضان و بلکه کل [[ماه رمضان]] و در همه لحظات عمر تکرار کنید.<ref>نگاه کنید به: کلینی، الکافی،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۲؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۲و۱۰۳؛ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۶۳۰؛ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۶۱۲؛ کفعمی، البلد الامین، ۱۴۱۸ق، ص۲۰۳؛ سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۹ق، ج۱،‌ ص۸۵.</ref> برهمین اساس گفته شده تکرار این دعا در هر شبانه روز و در نمازها شایسته است.<ref>نگاه کنید به: قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۳۵و۳۶.</ref>

در دعای اللهم کن لولیک با عبارت‌های مختلف برای سلامتی امام دعا شده است.<ref>نگاه کنید به: قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۶۱.</ref> در این دعا با شش واژه «ولیاً»، «حافظاً»، «قائداً»، «ناصراً»، «دلیلاً» و «عیناً» از [[خداوند]] خواسته شده تا سرپرست و ولی امام باشد و او را تحت حفظ، رهبری، نصرت و حراست خود قرار دهد.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۶۱.</ref> گفته شده کلمه «ولی» جامع‌تر از سایر واژگان است و به همین جهت نخست ذکر شده است.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(عج)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۶۱.</ref> واژه «حافظاً» نیز به دعا برای سلامتی امام تصریح دارد.<ref>نگاه کنید به: قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(عج)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۶۱و۶۲.</ref>

از نظر [[حسن بن سلیمان حلی]]، از علمای [[شیعه]] قرن هشتم، مراد از عبارت «حَتَّی تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً» زمان [[ظهور امام زمان|ظهور امام زمان(عج)]] و قدرت یافتن او است؛ زیرا در [[دوران غیبت]]، حق آن حضرت غصب شده و او توان اظهار حق در میان مردم را ندارد.<ref>حلی، مختصر البصائر، ۱۴۲۱ق، ص۴۶۰.</ref> او بر آن است مقصود از «تُمَتِّعَهُ فِیهَا طَوِیلًا» نیز [[رجعت]] و پس از [[شهادت]] امام زمان(عج) است؛ زیرا طبق [[روایات]] آن حضرت پس از ظهور، نوزده سال عمر می‌کند و سپس به شهادت می‌رسد و نوزده سال با طول عمر سازگاری ندارد.<ref>حلی، مختصر البصائر، ۱۴۲۱ق، ص۴۶۰و۴۶۱.</ref> به گفته [[محسن قرائتی]]، از [[مفسران]] شیعی معاصر، مراد از «تُمَتِّعَهُ فِیهَا طَوِیلًا»، آرزوی طولانی شدن حکومت جهانی امام است. از نظر وی بنابر احادیث شیعه، دوران استقرار حکومت امام بیش از سیصد سال خواهد بود.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۸۷-۹۱.</ref>

به گفته [[علامه مجلسی]]، [[سند روایت|سند]] دعا [[مرسل]] است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۹۴؛ مجلسی، ملاذالاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۱۰۶.</ref> با این حال محسن قرائتی برآن است شواهدی همچون وجود دعا در [[کافی]]<ref>کلینی، الکافی،‌ ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۲،‌ ح۴.</ref> و [[تهذیب الأحکام]]<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۲، ح۳۷.</ref> و کتب معتبری مانند [[المزار الکبیر]] اثر [[ابن مشهدی]]،<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۶۱۲.</ref> [[المصباح کفعمی|المصباح]] اثر [[کفعمی]]<ref>کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۵۸۶.</ref> و [[اقبال الاعمال]] اثر [[سید بن طاووس]]؛<ref>سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۹ق، ج۱،‌ ص۸۵.</ref> و سازگاری مضامین دعا با [[عقل]] و نقل و اینکه تمام جملات و عبارات این دعا در ادعیه دیگر نیز آمده است،‌ بر اعتبار و صحت دعا دلالت دارند.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۶-۲۹.</ref>

گفته شده است امام دوازدهم همانند سایر امامان(ع) دارای حیات طبیعی است و دچار بیماری و مشکلات می‌شود. ازاین‌رو، دعا و [[صدقه]] برای سلامتی امام(ع)، امری شایسته و بلکه ضروری است.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۶۲.</ref> در ادعیه منقول از [[امامان(ع)]] نیز برای سلامتی امام زمان(عج) دعا شده است.<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۰۹و۴۱۳ و ج۲، ص۴۰۵.</ref> وجه دیگر دعا برای حفظ و سلامتی امام این است که دعا برای حفظ امام در راستای انجام رسالت و تحمل بار [[امامت]] - چه در دوران غیبت و چه ظهور- است؛ زیرا تحمل چنین بار سنگینی نیازمند حفظ و عنایت ویژه الهی است.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(عج)، ۱۳۹۳ش،‌ ص۶۷.</ref>