Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۱۱
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱۴]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Bazeli }} | {{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱۴]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Bazeli }} | ||
'''فَرِیضَه''' | '''فَرِیضَه''' واجبی که [[وجوب|وجوبش]] در [[قرآن]] بیان شده است. در مقابل فریضه به این معنا، [[سنت]] قرار دارد که وجوب یا [[استحباب|استحبابش]] از سنت [[پیامبر(ص)]] دانسته شده است. برخی به آنچه [[خدا]] تشریع کرده، فریضه گفتهاند؛ هرچند در قرآن بیان نشده باشد. | ||
فریضه در [[فقه]]، کاربردهای دیگری نیز دارد؛ به عنوان مثال به سهم الارث، برخی متعلقات [[زکات]]، [[نمازهای یومیه|نمازهای واجب یومیه]] و [[مهریه]] نیز اطلاق شده است. | فریضه در [[فقه]]، کاربردهای دیگری نیز دارد؛ به عنوان مثال به سهم الارث، برخی متعلقات [[زکات]]، [[نمازهای یومیه|نمازهای واجب یومیه]] و [[مهریه]] نیز اطلاق شده است. | ||
== | ==مفهومشناسی== | ||
برای فریضه دو تعریف ارائه شده است. فریضه به [[واجبات|واجباتی]] گفته میشود که وجوبشان از [[قرآن]] ثابت شده است مانند [[نماز]]، [[روزه]]، [[زکات]] و [[حج]].<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳؛ مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> این تعریف را نظر مشهور دانستهاند.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> در مقابل، به آن چیزی که وجوب یا [[استحباب|استحبابش]] از سنت [[پیامبر(ص)]] دانسته شده است، [[سنت]]{{یادداشت|مراد از سنت در اینجا، سنت به معنای مستحب و در مقابل واجب نیست.(سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹)}} گفته میشود<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳؛ مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> مانند [[غسل میت]].<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> گفته شده اصل تشریع و قانونگذاری سنت ممکن است از سوی [[خداوند]] باشد؛ اما آگاهی از آن از طریق سنت پیامبر(ص) است نه قرآن.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»،سایت فقاهت.]</ref> براساس این تعریف، هر آنچه از قرآن، دلیلی بر وجوب آن داریم، فریضه و الا سنت خواهد بود.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> گفته شده این تعریف از روایات اخذ شده است.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹.</ref> | |||
برخی در تعریف فریضه، تشریع خدا را ملاک قرار داده و فریضه را به آنچه خداوند تشریع کرده است، تعریف کردهاند؛ هرچند در قرآن نیامده باشد. سنت نیز آن است که پیامبر(ص) تشریع کرده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> مستند این تعریف، روایاتی است که در آنها بر بعضی [[احکام]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که آن احکام در قرآن بیان نشدهاند؛ مانند روایت «إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ الصَّلَاةَ رَکْعَتَیْنِ رَکْعَتَیْنِ؛ خداوند نماز را دو رکعت دو رکعت واجب کرد»؛ که در آن به دو [[رکعت]] بودن [[نماز]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که دو رکعت بودن نماز در قرآن نیامده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> | برخی در تعریف فریضه، تشریع خدا را ملاک قرار داده و فریضه را به آنچه خداوند تشریع کرده است، تعریف کردهاند؛ هرچند در قرآن نیامده باشد. سنت نیز آن است که پیامبر(ص) تشریع کرده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> مستند این تعریف، روایاتی است که در آنها بر بعضی [[احکام]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که آن احکام در قرآن بیان نشدهاند؛ مانند روایت «إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ الصَّلَاةَ رَکْعَتَیْنِ رَکْعَتَیْنِ؛ خداوند نماز را دو رکعت دو رکعت واجب کرد»؛ که در آن به دو [[رکعت]] بودن [[نماز]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که دو رکعت بودن نماز در قرآن نیامده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> |