پرش به محتوا

ابرهه: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۰
اصلاح ترتیب بخش‌ها
(اصلاح ترتیب بخش‌ها)
خط ۵۴: خط ۵۴:


ابرهه را همچنین ابویكسوم‌،<ref>ذهبی، تاریخ ‏الإسلام، ۱۴۰۹ق،‌ ج۱، ص۱۶۴.</ref> صاحب الفیل<ref>سمعانی‏، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج۵، ص۲۰۰.</ref> و ابرهه حبشی<ref name=":42">مقریزی، إمتاع‏ الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۶۸.</ref> می‌خواندند. او پس از ناکامی در نابود کردن [[کعبه]]، با جراحتی که برداشته بود به یمن برده شد و در آنجا درگذشت.<ref>ابن‌قتیبة، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۶۳۸.</ref> پس از مرگ او فرزندش یکسوم پادشاه یمن شد.‏<ref name=":02">ابن‌خلدون، تاریخ ‏ابن‌‏خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۷۲.</ref>
ابرهه را همچنین ابویكسوم‌،<ref>ذهبی، تاریخ ‏الإسلام، ۱۴۰۹ق،‌ ج۱، ص۱۶۴.</ref> صاحب الفیل<ref>سمعانی‏، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج۵، ص۲۰۰.</ref> و ابرهه حبشی<ref name=":42">مقریزی، إمتاع‏ الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۶۸.</ref> می‌خواندند. او پس از ناکامی در نابود کردن [[کعبه]]، با جراحتی که برداشته بود به یمن برده شد و در آنجا درگذشت.<ref>ابن‌قتیبة، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۶۳۸.</ref> پس از مرگ او فرزندش یکسوم پادشاه یمن شد.‏<ref name=":02">ابن‌خلدون، تاریخ ‏ابن‌‏خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۷۲.</ref>
== حمله به مکه برای تخریب کعبه ==
{{اصلی|اصحاب فیل}}
ابرهه پس از جنگ و درگیری فراوان حاکم یمن شد و برای جلوگیری از سفر عرب‌های یمنی به مکه، کلیسایی در یمن ساخت و آنها را وادار کرد آن را زیارت کنند.<ref>بلاذری، أنساب ‏الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۷.</ref> در این حال با بی‌حرمتی یکی از عرب‌ها به کلیسای خود مواجه شد و از همین رو قسم یاد کرد کعبه را نابود کند.<ref name=":32" /> ابرهه با سپاهیانی که فیل‌هایی در جلوی آن بودند به سمت [[مکه]] لشکر کشید<ref>بلاذری، أنساب ‏الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۷.</ref> تا [[کعبه]] را خراب کند.‏<ref name=":22">مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۵.</ref> از جمله اهداف اصلی این حمله، گسترش نفوذ مسیحیت در بخش‌های غربی و جنوبی شبه‌جزیره [[عربستان]] و همچنین تأمین منافع سیاسی و اقتصادی روم و حبشه دانسته شده است.<ref>برگ‌نیسی، «ابرهه»، ج۲، ص۵۶۹.</ref> در نهایت پرندگانی که در قرآن [[ابابیل]] خوانده شده‌اند، با [[معجزه]] الهی<ref>رجوع کنید به: سوره فیل.</ref> سنگریزه‌هایی بر سر سپاه ابرهه ریختند و این سپاه شکست خورد و به یمن بازگشت.<ref name=":22" /> [[سوره فیل]] در قرآن، به ماجرای اصحاب فیل و نابودی آنان با حمله ابابیل پرداخته است.<ref>سوره فیل، آیه ۱-۵.</ref>
== ساخت کلیسا برای رویگردانی مردم از کعبه ==
ابرهه پس از آغاز حکومت خود بر یمن، از وجود [[کعبه]] در [[مکه]] آگاه شد که عرب‌ها آن را [[بیت الله|بیت‌الله]] می‌دانستند و برای [[زیارت]] به آنجا می‌رفتند؛ از همین رو [[کلیسا|کلیسایی]] در یمن ساخت<ref>بلاذری، أنساب ‏الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۷.</ref> و به مردم دستور داد که آن کلیسا را زیارت کنند.<ref>ابن‌حجر، الإصابة، ۱۹۹۵م، ج۶، ص۲۶۴.</ref> کلیسای مذکور که «قلیس» خوانده می‌شد،<ref>ابن‌الكلبى‏، الأصنام، ۱۳۶۴ش، ص۴۶-۴۷.</ref> با طلا و جواهرات بسیار تزیین شده بود.<ref name=":32">بلاذری، أنساب ‏الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۷.</ref>
ابرهه در نامه‌ای به پادشاه حبشه نوشت که هیچ‌کدام از پادشاهان پیشین چنین کلیسایی نداشته‌اند<ref>مقریزی، إمتاع‏ الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۸۱.</ref> و در همین نامه هدف از ساخت آن را بازداشتن عرب‌ها از سفر به مکه اعلام کرد.<ref>ابن‌کثیر دمشقی‏، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۷۰.</ref> با این حال مردمان عرب خواسته ابرهه را نپذیرفتند و یکی از آنان وارد کلیسا شد و محراب آن را با مدفوع آلوده کرد. ابرهه با اطلاع از این عمل قسم خورد [[کعبه]] را نابود کند.<ref name=":32" />


== حمله به یمن و حکومت بر آن ==
== حمله به یمن و حکومت بر آن ==
حاکم [[حبشه]] دو سپاه را برای تصرف یمن اعزام کرد.<ref name=":52">ابن‌کثیر دمشقی‏، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۳۰۶.</ref> ابرهه فرمانده یکی از این دو سپاه بود و فردی به نام اریاط بر لشکر دیگر فرماندهی می‌کرد.<ref name=":52" /> بر اساس برخی نقل‌ها تنها یک سپاه به فرماندهی اریاط به یمن فرستاده شد و ابرهه نیز جزو سپاهیان اریاط بود.<ref>طبری، تاریخ ‏الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۱۲۵.</ref>
ابرهه یکی از فرماندهان سپاهی بود که حاکم حبشه به یمن فرستاد تا آن را تصرف کنند.<ref name=":52" /> سرانجام ابرهه به حکومت یمن رسید.<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، بیروت، ج۱، ص۴۱.</ref> حاکم [[حبشه]] پیش از آن دو سپاه را برای تصرف یمن اعزام کرد.<ref name=":52">ابن‌کثیر دمشقی‏، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۳۰۶.</ref> ابرهه فرمانده یکی از این دو سپاه بود و فردی به نام اریاط بر لشکر دیگر فرماندهی می‌کرد.<ref name=":52" /> بر اساس برخی نقل‌ها تنها یک سپاه به فرماندهی اریاط به یمن فرستاده شد و ابرهه نیز جزو سپاهیان اریاط بود.<ref>طبری، تاریخ ‏الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۱۲۵.</ref>


در نهایت یمن به دست سپاه حبشه فتح شد.<ref name=":62">یعقوبی، تاریخ ‏الیعقوبى، بیروت، ج۱، ص۲۰۰.</ref> پس از گذشت چند سال، اختلافاتی میان اریاط و ابرهه پدید آمد و هر کدام با طرفدارانی که داشتند به جنگ یکدیگر رفتند.<ref name=":62" /> ابرهه، اریاط را کشت و خود حاکم یمن شد.<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، بیروت، ج۱، ص۴۱.</ref>
در نهایت یمن به دست سپاه حبشه فتح شد.<ref name=":62">یعقوبی، تاریخ ‏الیعقوبى، بیروت، ج۱، ص۲۰۰.</ref> پس از گذشت چند سال، اختلافاتی میان اریاط و ابرهه پدید آمد و هر کدام با طرفدارانی که داشتند به جنگ یکدیگر رفتند.<ref name=":62" /> ابرهه، اریاط را کشت و خود حاکم یمن شد.<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، بیروت، ج۱، ص۴۱.</ref>


کشته شدن اریاط، خشم پادشاه حبشه را به همراه داشت و او تصمیم گرفت با سپاهی حمله کرده و ابرهه را نابود کند.<ref>مسعودی، مروج ‏الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۲.</ref> اما ابرهه هدایا و اموالی را به همراه نامه‌ای برای پادشاه حبشه فرستاد و در آن علاوه بر طلب بخشش، وفاداری و اطاعت از پادشاه حبشه را اعلام کرد.‏<ref name=":12" /> پادشاه حبشه نیز او را بخشید.<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، بیروت، ج۱، ص۴۲.</ref>
کشته شدن اریاط، خشم پادشاه حبشه را به همراه داشت و او تصمیم گرفت با سپاهی حمله کرده و ابرهه را نابود کند.<ref>مسعودی، مروج ‏الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۲.</ref> اما ابرهه هدایا و اموالی را به همراه نامه‌ای برای پادشاه حبشه فرستاد و در آن علاوه بر طلب بخشش، وفاداری و اطاعت از پادشاه حبشه را اعلام کرد.‏<ref name=":12" /> پادشاه حبشه نیز او را بخشید.<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، بیروت، ج۱، ص۴۲.</ref>
== ساخت کلیسا به هدف برگرداندن توجه مردم از کعبه ==
پس از آنکه ابرهه از وجود [[کعبه]] در [[مکه]] آگاه شد که آن را [[بیت الله|بیت‌الله]] می‌دانند و عرب‌های بسیاری از جمله یمنی‌ها برای [[زیارت]] به آنجا می‌روند، تصمیم گرفت [[کلیسا|کلیسایی]] در یمن بسازد.<ref>بلاذری، أنساب ‏الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۷.</ref> او کلیسای بزرگی ساخت و آن را با طلا و جواهرات بسیار تزیین کرد،<ref name=":32">بلاذری، أنساب ‏الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۷.</ref> آن را «قلیس» نامید<ref>ابن‌الكلبى‏، الأصنام، ۱۳۶۴ش، ص۴۶-۴۷.</ref> و به مردم دستور داد که آن کلیسا را زیارت کنند.<ref>ابن‌حجر، الإصابة، ۱۹۹۵م، ج۶، ص۲۶۴.</ref>
ابرهه در نامه‌ای به پادشاه حبشه گفت برای هیچ یک از پادشاهان پیشین چنین کلیسایی وجود نداشته است.<ref>مقریزی، إمتاع‏ الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۸۱.</ref> در همین نامه هدف از ساخت این کلیسا را بازداشتن عرب‌ها از سفر به مکه اعلام کرد.<ref>ابن‌کثیر دمشقی‏، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۷۰.</ref> با این حال مردمان عرب خواسته ابرهه را نپذیرفتند و یکی از آنان وارد کلیسا شد و محراب آن را با مدفوع آلوده کرد. ابرهه با اطلاع از این عمل قسم خورد [[کعبه]] را نابود کند.<ref name=":32" />
== حمله به مکه برای تخریب کعبه ==
{{اصلی|اصحاب فیل}}
ابرهه با سپاهیانی که فیل‌هایی در جلوی آن بودند به سمت [[مکه]] لشکر کشید<ref>بلاذری، أنساب ‏الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۷.</ref> تا [[کعبه]] را خراب کند.‏<ref name=":22">مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۳۵.</ref> از جمله اهداف اصلی این حمله، گسترش نفوذ مسیحیت در بخش‌های غربی و جنوبی شبه‌جزیره [[عربستان]] و همچنین تأمین منافع سیاسی و اقتصادی روم و حبشه دانسته شده است.<ref>برگ‌نیسی، «ابرهه»، ج۲، ص۵۶۹.</ref> در نهایت پرندگانی که در قرآن [[ابابیل]] خوانده شده‌اند، با [[معجزه]] الهی<ref>رجوع کنید به: سوره فیل.</ref> سنگریزه‌هایی بر سر سپاه ابرهه ریختند و این سپاه شکست خورد و به یمن بازگشت.<ref name=":22" /> [[سوره فیل]] در قرآن، به ماجرای اصحاب فیل و نابودی آنان با حمله ابابیل پرداخته است.<ref>سوره فیل، آیه ۱-۵.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
۳۸۶

ویرایش