Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۶۹
ویرایش
جز (←سیر تاریخی) |
(اصلاح نشانی وب) |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
هدف از بستنشینی در واقع برآورده شدن خواسته و گاه به مصالحه کشاندنِ طرف مقابل بود.<ref>کالمرد، «بست و بستنشینی»، ص۲۰۵.</ref> بستنشینی به عنوان یک اعتراض خیلی سریع از سوی گروههای مختلف مورد استفاده قرار گرفت.<ref>کالمرد، «بست و بستنشینی»، ص۲۰۸.</ref>{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقلقول = نامه [[ناصرالدین شاه]] خطاب به [[ملاعلی کنی]]:{{-}}«شما که رئیس علما هستید حکم بدهید به رفع بستنشینی و آنرا مهمل گذارید.»{{-}} | هدف از بستنشینی در واقع برآورده شدن خواسته و گاه به مصالحه کشاندنِ طرف مقابل بود.<ref>کالمرد، «بست و بستنشینی»، ص۲۰۵.</ref> بستنشینی به عنوان یک اعتراض خیلی سریع از سوی گروههای مختلف مورد استفاده قرار گرفت.<ref>کالمرد، «بست و بستنشینی»، ص۲۰۸.</ref>{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقلقول = نامه [[ناصرالدین شاه]] خطاب به [[ملاعلی کنی]]:{{-}}«شما که رئیس علما هستید حکم بدهید به رفع بستنشینی و آنرا مهمل گذارید.»{{-}} | ||
پاسخ ملا علی کنی: {{-}} '''«گمانم این است دولت باب عدالت را باز نماید، تا جمیع ابواب بسته شود»'''<ref>[http://www.iichs.ir/News-132/ | پاسخ ملا علی کنی: {{-}} '''«گمانم این است دولت باب عدالت را باز نماید، تا جمیع ابواب بسته شود»'''<ref>[http://www.iichs.ir/News-132/نگاهی-به-سنت-بست-نشینی-در-ایران/?id=132 معینی، «نگاهی به سنت بستنشینی در ایران»]، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع =| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پسزمینه =#FFF9E7| گیومه نقلقول =| تراز منبع = چپ}} برخی معتقدند بستنشینی در ابتدا وسیلهای برای طلب [[شفاعت]] و رهایی از خشم خداوند بود، اما با گذشت زمان دامنه آن از امور [[آخرت|اخروی]] و معنوی به مسائل اجتماعی تسری یافت.<ref>قصابیان، «تاریخچه بست و بستنشینی در مشهد»، ص۲۲۴.</ref> | ||
بستنشینی گاه به صورت فردی و گاه به صورت جمعی با هدف و انگیزهای مشترک انجام میشد و در شکل جمعی به صورت اعتصاب بروز پیدا میکرد.<ref>خوش افتخار، «بست و بستنشینی در دوره قاجار»، ص۳۴.</ref> اصطلاح «بستنشینی» امروزه مفهوم تاریخی خود را از دست داده<ref>قصابیان، «تاریخچه بست و بستنشینی در مشهد»، ص۲۲۳.</ref> و تحت مفاهیمی مانند تحصن و پناهندگی بروز پیدا میکند.<ref>فرهنگی، «بست و بستنشینی (تاریخچه)»، ج۳، ص۳۹۶.</ref> | بستنشینی گاه به صورت فردی و گاه به صورت جمعی با هدف و انگیزهای مشترک انجام میشد و در شکل جمعی به صورت اعتصاب بروز پیدا میکرد.<ref>خوش افتخار، «بست و بستنشینی در دوره قاجار»، ص۳۴.</ref> اصطلاح «بستنشینی» امروزه مفهوم تاریخی خود را از دست داده<ref>قصابیان، «تاریخچه بست و بستنشینی در مشهد»، ص۲۲۳.</ref> و تحت مفاهیمی مانند تحصن و پناهندگی بروز پیدا میکند.<ref>فرهنگی، «بست و بستنشینی (تاریخچه)»، ج۳، ص۳۹۶.</ref> | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
[[حاج میرزا آقاسی]] صدر اعظم [[محمد شاه قاجار]]، بستنشینی را محدود کرد و تنها در سه مکان اجازه بستنشینی داد.<ref>خوش افتخار، «بست و بستنشینی در دوره قاجار»، ص۳۵.</ref> [[امیرکبیر]] نیز در دوران صدارت خود بستنشینی را به صورت کامل لغو کرد و عملاً مصونیتی برای بستنشینان وجود نداشت.<ref>خوش افتخار، «اصلاحات قضایی امیر کبیر»، ص۵.</ref> این دستور امیرکبیر با وجود موافقت [[نماز جمعه|امام جمعه تهران]]، با مخالفتهای شدیدی در شهرهای دیگر مواجه گردید.<ref>الگار، نقش روحانیت پیشرو در جنبش مشروطیت، ۱۳۵۶ش، ص۱۸۹.</ref> | [[حاج میرزا آقاسی]] صدر اعظم [[محمد شاه قاجار]]، بستنشینی را محدود کرد و تنها در سه مکان اجازه بستنشینی داد.<ref>خوش افتخار، «بست و بستنشینی در دوره قاجار»، ص۳۵.</ref> [[امیرکبیر]] نیز در دوران صدارت خود بستنشینی را به صورت کامل لغو کرد و عملاً مصونیتی برای بستنشینان وجود نداشت.<ref>خوش افتخار، «اصلاحات قضایی امیر کبیر»، ص۵.</ref> این دستور امیرکبیر با وجود موافقت [[نماز جمعه|امام جمعه تهران]]، با مخالفتهای شدیدی در شهرهای دیگر مواجه گردید.<ref>الگار، نقش روحانیت پیشرو در جنبش مشروطیت، ۱۳۵۶ش، ص۱۸۹.</ref> | ||
رونق و اوج بستنشینی در [[دوره قاجار]] بود<ref>متین، «بست»، ج۱۲، ص۱۰۵.</ref> که بزرگترین بستها در [[مشروطیت|زمان مشروطه]] شکل گرفت و تحولات مهمی را شکل داد.<ref>کالمرد، «بست و بستنشینی»، ص۲۰۹.</ref> با آغاز سلطنت [[رضاشاه پهلوی]]، بستنشینی و تحصن ممنوع شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/96082414875/ | رونق و اوج بستنشینی در [[دوره قاجار]] بود<ref>متین، «بست»، ج۱۲، ص۱۰۵.</ref> که بزرگترین بستها در [[مشروطیت|زمان مشروطه]] شکل گرفت و تحولات مهمی را شکل داد.<ref>کالمرد، «بست و بستنشینی»، ص۲۰۹.</ref> با آغاز سلطنت [[رضاشاه پهلوی]]، بستنشینی و تحصن ممنوع شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/96082414875/بست-نشینان «بستنشینان»]، خبرگزاری ایسنا.</ref> در نهایت و با گذشت زمان، بستنشینی جای خود را به اقداماتی مانند تحصن و پناهندگی داد.<ref>متین، «بست»، ج۱۲، ص۱۰۸.</ref> | ||
[[پرونده:Bast neshini.jpg|بندانگشتی|300px|بستنشینی مشروطهخواهان در سفارت انگلیس]] | [[پرونده:Bast neshini.jpg|بندانگشتی|300px|بستنشینی مشروطهخواهان در سفارت انگلیس]] | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
* [[سید جمال الدین اسدآبادی]] در ۱۳۰۸ق در [[حرم حضرت عبدالعظیم]] بست نشست<ref>قرائتی، «نقش اماکن مذهبی در گفتمانهای اجتماعی و سیاسی دوره قاجار؛ بررسی موردی تهران»، ص۱۸۳.</ref> و در طول هفت ماه بستنشینی جلساتی برگزار میکرد و علیه حکومت قاجار سخنرانی میکرد.<ref>فرهنگی، «بست و بستنشینی (تاریخچه)»، ج۳، ص۳۹۸.</ref> در نهایت به دستور ناصرالدین شاه و با تحقیر فراوان از بستنشینی خارج شد، در بازار گردانده شد و سپس تبعید گردید.<ref>امین، «نظام قضایی ایران از آغاز قاجار تا انقلاب مشروطیت»، ص۶۵.</ref> | * [[سید جمال الدین اسدآبادی]] در ۱۳۰۸ق در [[حرم حضرت عبدالعظیم]] بست نشست<ref>قرائتی، «نقش اماکن مذهبی در گفتمانهای اجتماعی و سیاسی دوره قاجار؛ بررسی موردی تهران»، ص۱۸۳.</ref> و در طول هفت ماه بستنشینی جلساتی برگزار میکرد و علیه حکومت قاجار سخنرانی میکرد.<ref>فرهنگی، «بست و بستنشینی (تاریخچه)»، ج۳، ص۳۹۸.</ref> در نهایت به دستور ناصرالدین شاه و با تحقیر فراوان از بستنشینی خارج شد، در بازار گردانده شد و سپس تبعید گردید.<ref>امین، «نظام قضایی ایران از آغاز قاجار تا انقلاب مشروطیت»، ص۶۵.</ref> | ||
* بزرگترین و مهمترین بستنشینی در تاریخ ایران را در [[مشروطیت|دوره نهضت مشروطیت]] و درخواست عدالتخانه در زمان [[مظفرالدین شاه]] دانستهاند.<ref>متین، «بست»، ج۱۲، ص۱۰۷.</ref> در [[تیر]] ۱۲۸۴ش تعدادی از علمای تهران به همراه بسیاری از مردم که جمعیت چند هزار نفری را تشکیل میدادند، به [[قم]] رفته و در [[حرم حضرت معصومه]] بست نشستند تا شاه را به تاسیس عدالتخانه مجاب کنند.<ref>[http://pajoohe.ir/ | * بزرگترین و مهمترین بستنشینی در تاریخ ایران را در [[مشروطیت|دوره نهضت مشروطیت]] و درخواست عدالتخانه در زمان [[مظفرالدین شاه]] دانستهاند.<ref>متین، «بست»، ج۱۲، ص۱۰۷.</ref> در [[تیر]] ۱۲۸۴ش تعدادی از علمای تهران به همراه بسیاری از مردم که جمعیت چند هزار نفری را تشکیل میدادند، به [[قم]] رفته و در [[حرم حضرت معصومه]] بست نشستند تا شاه را به تاسیس عدالتخانه مجاب کنند.<ref>[http://pajoohe.ir/مهاجرت-کبری__a-36631.aspx زندی، «مهاجرت کبری»]، سایت پژوهه.</ref> پس از هجرت علما به قم، بسیاری از مردم تهران به سفارت انگلستان در تهران پناهنده شدند تا هم در مقابل حکومت امنیت داشته باشند و هم حکومت خواستههای آنان را بپذیرد.<ref>تهرانی، «بستنشینی در سفارت انگلیس»، ص۶۶.</ref> آمار متفاوتی از تعداد بستنشینان در سفارت انگلیس وجود دارد که برخی آنان را تا بیست هزار نفر دانستهاند.<ref>[http://pajoohe.ir/مهاجرت-کبری__a-36631.aspx زندی، «مهاجرت کبری»]، سایت پژوهه.</ref> | ||
* [[شیخ فضلالله نوری]] در جریان دعوای مشروعهخواهان و مشروطهخواهان مدتی را در اعتراض به آنچه انحراف مشروطهخواهان خوانده میشد در [[حرم حضرت عبدالعظیم]] تحصن کرد و در جریان این بستنشینی نقطه نظرات خود را در نوشتههایی که به لوایح شیخ فضل الله معروف شد منتشر کرد.<ref>[https://www.isna.ir/news/96082414875/ | * [[شیخ فضلالله نوری]] در جریان دعوای مشروعهخواهان و مشروطهخواهان مدتی را در اعتراض به آنچه انحراف مشروطهخواهان خوانده میشد در [[حرم حضرت عبدالعظیم]] تحصن کرد و در جریان این بستنشینی نقطه نظرات خود را در نوشتههایی که به لوایح شیخ فضل الله معروف شد منتشر کرد.<ref>[https://www.isna.ir/news/96082414875/بست-نشینان «بستنشینان»]، خبرگزاری ایسنا.</ref> | ||
* [[ستارخان]] و سران مشروطه در [[تبریز]] در کشاکش جنگ با نیروهای دولتی و پس از وقایعی به سفارت عثمانی پناهنده شدند و در آنجا بست نشستند.<ref>خواجهنوری، «برگی از تاریخ: ستارخان»، ص۸۴.</ref> | * [[ستارخان]] و سران مشروطه در [[تبریز]] در کشاکش جنگ با نیروهای دولتی و پس از وقایعی به سفارت عثمانی پناهنده شدند و در آنجا بست نشستند.<ref>خواجهنوری، «برگی از تاریخ: ستارخان»، ص۸۴.</ref> | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
* استوار، امیرحسن، «طرح بستنشینی و تحصن دی ۵۷»، مجله حافظ، شماره۵۰، اردیبهشت ۱۳۸۷ش. | * استوار، امیرحسن، «طرح بستنشینی و تحصن دی ۵۷»، مجله حافظ، شماره۵۰، اردیبهشت ۱۳۸۷ش. | ||
* امین، سیدحسن، «نظام قضایی ایران از آغاز قاجار تا انقلاب مشروطیت»، مجله حقوق عمومی، شماره۹، زمستان۱۳۸۹ش. | * امین، سیدحسن، «نظام قضایی ایران از آغاز قاجار تا انقلاب مشروطیت»، مجله حقوق عمومی، شماره۹، زمستان۱۳۸۹ش. | ||
* [https://www.isna.ir/news/96082414875/ | * [https://www.isna.ir/news/96082414875/بست-نشینان «بستنشینان»، سایت ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۴آبان۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید:۲آذر ۱۳۹۸ش.] | ||
* پروشانی، ایرج، «بست و بستنشینی (واژه)»، دانشنامه جهان اسلام، ج۳، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۷۸ش. | * پروشانی، ایرج، «بست و بستنشینی (واژه)»، دانشنامه جهان اسلام، ج۳، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۷۸ش. | ||
* تهرانی، محمدعلی، «بستنشینی در سفارت انگلیس»، مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره۲۷۷ و ۲۷۸، مهر و آبان ۱۳۸۹ش. | * تهرانی، محمدعلی، «بستنشینی در سفارت انگلیس»، مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره۲۷۷ و ۲۷۸، مهر و آبان ۱۳۸۹ش. | ||
* خواجهنوری، خسرو، «برگی از تاریخ: ستارخان»، مجله پیام بهارستان، شماره۶۲، مرداد۱۳۸۵ش. | * خواجهنوری، خسرو، «برگی از تاریخ: ستارخان»، مجله پیام بهارستان، شماره۶۲، مرداد۱۳۸۵ش. | ||
* خوش افتخار، هادی، «بست و بستنشینی در دوره قاجار»، مجله تاریخ پژوهی، شماره۲۲ و ۲۳، بهار و تابستان ۱۳۸۴ش. | * خوش افتخار، هادی، «بست و بستنشینی در دوره قاجار»، مجله تاریخ پژوهی، شماره۲۲ و ۲۳، بهار و تابستان ۱۳۸۴ش. | ||
* [http://pajoohe.ir/ | * [http://pajoohe.ir/مهاجرت-کبری__a-36631.aspx زندی، محمدعلی، «مهاجرت کبری»، سایت پژوهه، تاریخ درج مطلب:۲۴آبان۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید:۳آذر۱۳۹۸ش.] | ||
* فرهنگی، سوسن، «بست و بستنشینی (تاریخچه)»، دانشنامه جهان اسلام، ج۳، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۷۸ش. | * فرهنگی، سوسن، «بست و بستنشینی (تاریخچه)»، دانشنامه جهان اسلام، ج۳، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۷۸ش. | ||
* قرائتی، حامد، «نقش اماکن مذهبی در گفتمانهای اجتماعی و سیاسی دوره قاجار؛ بررسی موردی تهران»، مجله تاریخ اسلام، شماره ۶۰، زمستان۱۳۹۳ش. | * قرائتی، حامد، «نقش اماکن مذهبی در گفتمانهای اجتماعی و سیاسی دوره قاجار؛ بررسی موردی تهران»، مجله تاریخ اسلام، شماره ۶۰، زمستان۱۳۹۳ش. | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
* کالمرد، جی، «بست و بستنشینی»، مترجم: نرگس صالحنژاد، مجله پیام بهارستان، شماره۲۳، سال ششم، بهار و تابستان۱۳۹۳ش. | * کالمرد، جی، «بست و بستنشینی»، مترجم: نرگس صالحنژاد، مجله پیام بهارستان، شماره۲۳، سال ششم، بهار و تابستان۱۳۹۳ش. | ||
* متین، پیمان، «بست»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۳ش. | * متین، پیمان، «بست»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۳ش. | ||
* [http://www.iichs.ir/News-132/ | * [http://www.iichs.ir/News-132/نگاهی-به-سنت-بست-نشینی-در-ایران/?id=132 معینی، محمد، «نگاهی به سنت بستنشینی در ایران»، سایت مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، تاریخ بازدید: ۲آذر ۱۳۹۸ش.] | ||
* نجفی، موسی، «گزیدۀ واژههای تخصصی اندیشۀ سیاسی و تاریخ تحولات ایران و اسلام»، مجله فرهنگ، شماره۲۷-۲۸، پاییز و زمستان ۱۳۹۷ش. | * نجفی، موسی، «گزیدۀ واژههای تخصصی اندیشۀ سیاسی و تاریخ تحولات ایران و اسلام»، مجله فرهنگ، شماره۲۷-۲۸، پاییز و زمستان ۱۳۹۷ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} |