پرش به محتوا

سلونی قبل ان تفقدونی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
لینک
جز (لینک)
خط ۱۶: خط ۱۶:
  | مؤید روایی =  
  | مؤید روایی =  
}}
}}
'''سَلُونِی قَبْلَ‏ أَنْ‏ تَفْقِدُونِی''' (از من بپرسید، پیش از آنکه مرا از دست بدهید) عبارتی است از [[امام علی(ع)]] که به گستردگی علم او اشاره دارد. بنا به نقل منابع شیعه و سنی، امام علی(ع) این جمله را بارها بر زبان جاری کرده است. از جمله در ضمن خطبه‌ای بود که با واکنش [[سعد بن ابی‌وقاص]] مواجه شد و از علی(ع) پرسید که تعداد موهای سر و محاسنش به چه میزان است.
'''سَلُونِی قَبْلَ‏ أَنْ‏ تَفْقِدُونِی''' (از من بپرسید، پیش از آنکه مرا از دست بدهید) عبارتی است از [[امام علی(ع)]] که به گستردگی علم او اشاره دارد. بنا به نقل منابع شیعه و سنی، امام علی(ع) این جمله را بارها بر زبان جاری کرده است. از جمله در ضمن [[خطبه|خطبه‌ای]] بود که با واکنش [[سعد بن ابی‌وقاص|سَعد بن ابی وَقّاص]] مواجه شد و از علی(ع) پرسید که تعداد موهای سر و محاسنش به چه میزان است؟


امام علی در پاسخ او گفت در سر تو مویی نیست، جز اینکه در بیخ آن شیطانی ساکن است. همچنین از شهادت [[امام حسین(ع)]] به‌دست [[عمر بن سعد]] فرزند وی خبر داد.
امام علی در پاسخ او گفت در سر تو مویی نیست، جز اینکه در بیخ آن شیطانی ساکن است. همچنین از شهادت [[امام حسین(ع)]] به‌دست [[عمر بن سعد]] فرزند وی خبر داد.


سلونی قبل ان تفقدونی را از فضایل اختصاصی امام علی(ع) دانسته و آن را دلیلی بر برتری او نسبت به دیگر اصحاب پیامبر دانسته‌اند.  
سلونی قبل ان تفقدونی را از فضایل اختصاصی امام علی(ع) دانسته و آن را دلیلی بر برتری او نسبت به دیگر اصحاب پیامبر دانسته‌اند.  
==معرفی اجمالی  ==
==معرفی اجمالی  ==
«سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی»، (به‌معنای از من بپرسید، پیش از آنکه مرا از دست بدهید»، جمله‌ای از [[امام علی(ع)]] است.<ref> نگاه کنید به: صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۲۶۶-۲۶۸، ۲۹۶-۲۹۹؛‌ ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۷۴؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳ و۳۴۱-۳۴۴؛ نهج‌البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۸۹، ص۲۸۰؛ حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۸۳؛ خوارزمی، المناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۹۱؛ جوینی، فرائد السمطین، ۱۴۰۰ق، ج۱، ص۳۴۰ و ۳۴۱؛ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۸۶، ج۶، ص۱۳۶، ج۷، ص۵۷، ج۱۰، ص۱۴، ج۱۳، ص۱۰۱.</ref> بر پایه روایتی که در [[ینابیع الموده لذوی القربی|یَنابیع‌ُالمَودَّه]] نقل شده، علی بن ابی‌طالب این جمله را بارها بر زبان جاری کرده است.<ref> قندوزی، ینابیع‌الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۲۲.</ref> از جمله پس از آنکه مردم با او به عنوان خلیفه بیعت کردند، در خطبه‌ای خطاب به مردم کوفه<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۴و۳۵ و۳۳۰.</ref> و نیز در فاصله [[جنگ صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] در جمع گروهی از اصحابش.<ref> نگاه کنید به: هلالی، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۰۲ و۹۴۱.</ref>
«سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی»، (به‌معنای از من بپرسید، پیش از آنکه مرا از دست بدهید»، جمله‌ای از [[امام علی(ع)]] است.<ref> نگاه کنید به: صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۲۶۶-۲۶۸، ۲۹۶-۲۹۹؛‌ ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۷۴؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳ و۳۴۱-۳۴۴؛ نهج‌البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۸۹، ص۲۸۰؛ حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۸۳؛ خوارزمی، المناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۹۱؛ جوینی، فرائد السمطین، ۱۴۰۰ق، ج۱، ص۳۴۰ و ۳۴۱؛ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۸۶، ج۶، ص۱۳۶، ج۷، ص۵۷، ج۱۰، ص۱۴، ج۱۳، ص۱۰۱.</ref> بر پایه روایتی که در [[ینابیع الموده لذوی القربی|یَنابیع‌ُالمَودَّه]] نقل شده، علی بن ابی‌طالب این جمله را بارها بر زبان جاری کرده است.<ref> قندوزی، ینابیع‌الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۲۲.</ref> از جمله پس از آنکه مردم با او به عنوان خلیفه [[بیعت]] کردند، در [[خطبه|خطبه‌ای]] خطاب به مردم کوفه<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۴و۳۵ و۳۳۰.</ref> و نیز در فاصله [[جنگ صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] در جمع گروهی از اصحابش.<ref> نگاه کنید به: هلالی، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۰۲ و۹۴۱.</ref>


=== واکنش سعد بن ابی‌وقاص ===
=== واکنش سعد بن ابی‌وقاص ===
به‌گزارش برخی منابع، پس از اینکه امام علی(ع) این جمله را در خطبه‌ای بر زبان آورد، [[سعد بن ابی‌وقاص|سَعد بن ابی وَقّاص]] از او سؤال کرد چند تار مو در سر و محاسن من است؟ امام علی(ع) در پاسخ او، سوگند یاد کرد که رسول خدا(ص) به او خبر داده بود که تو چنین سؤالی از من خواهی کرد. در سر و محاسن تو تار مویی نیست، مگر آنکه در بیخ آن، شیطانی ساکن است. همچنین در خانه تو بزغاله‌ای است (اشاره به [[عمر بن سعد]]) که فرزندم حسین(ع) را به قتل می‌رساند.<ref> ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۷۴؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳و ۱۳۴؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۳۰و۳۳۱.</ref> برخی این ماجرا را درباره اَنَس، پدر [[سنان بن انس|سنان بن انس]] از قاتلان [[امام حسین(ع)]] نقل کرده‌اند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۲،‌ ص۲۸۶؛ مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۴۰۰.</ref>
به‌گزارش برخی منابع، پس از اینکه امام علی(ع) این جمله را در خطبه‌ای بر زبان آورد، [[سعد بن ابی‌وقاص|سَعد بن ابی وَقّاص]] از او سؤال کرد چند تار مو در سر و محاسن من است؟ امام علی(ع) در پاسخ او، سوگند یاد کرد که رسول خدا(ص) به او خبر داده بود که تو چنین سؤالی از من خواهی کرد. در سر و محاسن تو تار مویی نیست، مگر آنکه در بیخ آن، شیطانی ساکن است. همچنین در خانه تو بزغاله‌ای است (اشاره به [[عمر بن سعد]]) که فرزندم حسین(ع) را به قتل می‌رساند.<ref> ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۷۴؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳و ۱۳۴؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۳۰و۳۳۱.</ref> برخی این ماجرا را درباره اَنَس، پدر [[سنان بن انس|سنان بن انس]] از قاتلان [[امام حسین(ع)]] نقل کرده‌اند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۲،‌ ص۲۸۶؛ مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۴۰۰.</ref>


مضمون این جمله با عبارت‌های «فَاسْأَلُونی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی»،<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۹۳، ص۱۳۷.</ref> «سَلُونِی عَمَّا شِئْتُمْ» (بپرسید از هر آنچه می‌خواهید)،<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۹۹،‌ ح۲؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۲.</ref> «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ لَا تَسْأَلُونِی»<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۵۰۶.</ref> و «سَلونی» (بپرسید)<ref>نگاه کنید به ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۷؛ طبری، ذخایر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۹و۴۰۰؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۲۷، ص۱۰۰ و ج۴۲، ص۳۹۸ و ج۴۴، ص۳۳۵ و ۳۹۷؛ خوارزمی، المناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۹۴؛ حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۰-۴۲ و ۴۵.</ref> نیز نقل شده است.
مضمون این جمله با عبارت‌های «فَاسْأَلُونی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی»،<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۹۳، ص۱۳۷.</ref> «سَلُونِی عَمَّا شِئْتُمْ» (بپرسید از هر آنچه می‌خواهید)،<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۹۹،‌ ح۲؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۲.</ref> «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ لَا تَسْأَلُونِی»<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۵۰۶.</ref> و «سَلونی» (بپرسید)<ref>نگاه کنید به ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۷؛ طبری، ذخایر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۹و۴۰۰؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۲۷، ص۱۰۰ و ج۴۲، ص۳۹۸ و ج۴۴، ص۳۳۵ و ۳۹۷؛ خوارزمی، المناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۹۴؛ حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۰-۴۲ و ۴۵.</ref> نیز نقل شده است.


== دلالت حدیث بر فراوانی علم امام علی(ع)==
== دلالت حدیث بر فراوانی علم امام علی(ع)==
خط ۵۲: خط ۵۲:


==راویان حدیث و اعتبار آن==
==راویان حدیث و اعتبار آن==
«سلونی قبل ان تفقدونی» از راویان متعددی نقل شده است؛ از جمله [[عامر بن واثلة|عامر بن واثِلَة]]،<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۸۳؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۳۳۵؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۷؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱،‌ ص۳۹۹ و ۴۰۰.</ref> [[عبدالله بن عباس]]،<ref>قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۲۴.</ref> [[سلیم بن قیس هلالی|سُلَیم بن قَیس هِلالی]]،<ref>هلالی، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۰۲ و۹۴۱.</ref> [[اصبغ بن نباته|اَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَة]]<ref>صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳و۳۴۱.</ref> و [[عبایة بن ربعی|عَبَایة بن رِبْعِی]].<ref> صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۲۶۶؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۲۲.</ref> [[حاکم نیشابوری]]، سند روایت به نقل از ابوطفیل عامر بن واثلة را [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده است.<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۸۳ و ۵۰۶.</ref>
«سلونی قبل ان تفقدونی» از راویان متعددی نقل شده است؛ از جمله [[عامر بن واثلة|عامر بن واثِلَة]]،<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۸۳؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۳۳۵؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۷؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱،‌ ص۳۹۹ و ۴۰۰.</ref> [[عبدالله بن عباس]]،<ref>قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۲۴.</ref> [[سلیم بن قیس هلالی|سُلَیم بن قَیس هِلالی]]،<ref>هلالی، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۰۲ و۹۴۱.</ref> [[اصبغ بن نباته|اَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَة]]<ref>صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳و۳۴۱.</ref> و [[عبایة بن ربعی|عَبَایة بن رِبْعِی]].<ref> صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۲۶۶؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۲۲.</ref> [[حاکم نیشابوری]]، سند روایت به نقل از ابوطفیل عامر بن واثلة را [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده است.<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۸۳ و ۵۰۶.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۷۰: خط ۷۰:
*ابن مردویه اصفهانی، احمد بن موسی، مناقب علی بن ابی‌طالب و مانزل من القرآن فی علی،‌ تحقیق عبدالرزاق محمد حرزالدین، قم، دارالحدیث، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق.
*ابن مردویه اصفهانی، احمد بن موسی، مناقب علی بن ابی‌طالب و مانزل من القرآن فی علی،‌ تحقیق عبدالرزاق محمد حرزالدین، قم، دارالحدیث، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق.
*امینی، عبدالحسین، الغدیر، قم، مرکز الغدیر، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
*امینی، عبدالحسین، الغدیر، قم، مرکز الغدیر، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
*جوینی، ابراهیم بن محمد، فرائدالسمطین، تحقیق محمدباقر محمودی، بیروت، مؤسسه محمودی، ۱۴۰۰ق.
*حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۱ق-۱۹۹۰م.
*حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۱ق-۱۹۹۰م.
*حسکانی، عبیدالله بن عبدالله، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق و تصحیح محمدباقر محمودی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
*حسکانی، عبیدالله بن عبدالله، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق و تصحیح محمدباقر محمودی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
*جوینی، ابراهیم بن محمد، فرائدالسمطین، تحقیق محمدباقر محمودی، بیروت، مؤسسه محمودی، ۱۴۰۰ق.
*خوارزمی، موفق بن احمد، مناقب، قم،‌ مؤسسه نشر اسلامی، بی‌تا.
*خوارزمی، موفق بن احمد، مناقب، قم،‌ مؤسسه نشر اسلامی، بی‌تا.
*ذهبی، شمس الدین، المنتقی من منهاج الاعتدال فی نقض کلام أهل الرفض والاعتزال، تحقیق محب الدین خطیب، بی‌نا، بی‌تا.
*ذهبی، شمس الدین، تاریخ الإسلام و وَفیات المشاهیر والأعلام، تحقیق بشار عوّاد معروف،‌ دار الغرب الإسلامی، چاپ اول، ۲۰۰۳م.
*ذهبی، شمس الدین، تاریخ الإسلام و وَفیات المشاهیر والأعلام، تحقیق بشار عوّاد معروف،‌ دار الغرب الإسلامی، چاپ اول، ۲۰۰۳م.
*ذهبی، شمس الدین، المنتقی من منهاج الاعتدال فی نقض کلام أهل الرفض والاعتزال، تحقیق محب الدین خطیب، بی‌نا، بی‌تا.
*زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، تصحیح مصطفی حسین احمد، بیروت، دارالکتب العربی، چاپ سوم، ۱۴۰۷ق.
*زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، تصحیح مصطفی حسین احمد، بیروت، دارالکتب العربی، چاپ سوم، ۱۴۰۷ق.
*شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.  
*شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.  
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
{{پایان}}
{{پایان}}
{{فضائل امام علی}}
{{فضائل امام علی}}
[[Category:فضائل امام علی]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]]
[[Category:احادیث مشهور]]
[[Category:سخنان امام علی]]
[[Category:مقاله‌های نسبتا کامل]]
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]]


[[رده:فضائل امام علی]]
[[رده:فضائل امام علی]]