طلوع خورشید از مغرب: تفاوت میان نسخه‌ها

طلوع خورشید از [[مغرب شرعی|مغرب]]، از نشانه‌های نزدیکی [[قیامت]] ([[اشراط الساعة|اشراط الساعه]]) دانسته شده است.<ref>سبحانی، دانشنامه کلام اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۴۷.</ref> [[شیخ مفید]] درباره چگونگی طلوع خورشید از مغرب معتقد است خورشید ابتدا به هنگامه [[ظهر شرعی|ظهر]] در آسمان راکد شده و سپس از محل غروبش طلوع می‌کند.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۶۸.</ref> [[طلوع فجر|طلوع]] خورشید از مغرب در میان نشانه‌های قیامت، امری حتمی معرفی شده است.<ref name=":0">دانشنامه مهدویت،ج۱، ص۴۳۰.</ref>  

در کتاب‌های حدیثی [[شیعه]] حدود ۲۰ روایت بدون در نظر گرفتن احادیث تکراری، درباره واقعه طلوع خورشید از مغرب است.<ref>میبدی و پورسیدآقایی، «بررسی طلوع خورشید از مغرب در روایات اسلامی»، ص۱۶۸.</ref> گفته شده چون تعداد راویان حدیث بیش از ۱۰ نفر{{یادداشت|اسامی روایان عبارتند از: ابی‌حمزه ثمالی، ابی‌بصیر، زراره، حمران بن اعین، محمد بن مسلم، عامر بن وائله، حذیفه بن اسید غفاری، عبدالله بن عباس، حفص بن غیاث، نزال بن سبره وابی جارود.(میبدی و پورسیدآقایی، «بررسی طلوع خورشید از مغرب در روایات اسلامی»، ص۱۶۹.)}} است، می‌توان آن را در حد شهرت فتوایی و حتی [[تواتر|تواتر معنوی]] دانست.<ref>میبدی و پورسیدآقایی، «بررسی طلوع خورشید از مغرب در روایات اسلامی»، ص۱۶۹.</ref> وجود این احادیث در [[کتب اربعه|کتب معتبر شیعی]] نیز بر اعتبار آن‌ها افزوده است؛{{یادداشت| این منابع عبارتند از:کافی، تهذیب الاحکام، خصال، کمال الدین، ارشاد مفید و غیبت طوسی میبدی و پورسیدآقایی، «بررسی طلوع خورشید از مغرب در روایات اسلامی»، ص۱۶۹.)}} اگرچه برخی پژوهشگران احادیث مربوط به طلوع خورشید از مغرب را ضعیف السند دانسته‌اند.<ref>اسماعیلی، «بررسی نشانه‌های ظهور»، ص۷۰.</ref> پژوهشگران قرآنی نیز آیه ۱۵۸ [[سوره انعام]] را اشاره [[قرآن]] به مواردی نظیر طلوع خورشید از مغرب دانسته‌اند.<ref>هاشمی رفسنجانی و دیگران، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۳ش، ج۱۹، ص۲۲۰.</ref>

روایات [[طلوع فجر|طلوع]] خورشید از مغرب را نشانه‌ای بر [[قیامت]] دانسته‌اند. [[شیخ طوسی]] نیز معتقد است، [[حدیث|روایاتی]] که رویداد طلوع خورشید از محل غروب آن را نقل کرده، آن را قطعی و نشانه قیامت دانسته است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به: شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق،ج۱،ص۴۳۵؛ </ref> در کتاب‌های روایی اهل سنت نیز احادیثی که از طلوع خورشید از محل غروب خورشید به عنوان نشانه قیامت یاد می‌کنند، بسیار است.<ref>میبدی و پورسیدآقایی، «بررسی طلوع خورشید از مغرب در روایات اسلامی»، ص۱۶۹.</ref> سیوطی ۴۳ حدیث دراین باره ذکر کرده است.<ref>سیوطی، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، ۱۴۰۴ق، ص۳۵۷.</ref>گفته شده در میان احادیث [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] در خصوص نشانه‌های آخر الزمان([[اشراط الساعة|اشراط الساعه]]) که طلوع خورشید از مغرب نیز از آن نشانه‌ها شمرده شده، موارد جعل بسیاری دیده می‌شود.<ref name=":1" />

در برخی [[حدیث|روایات]] این رویداد از [[علائم ظهور|نشانه‌های ظهور]] دانسته شده است.<ref name=":1">اسماعیلی، «بررسی نشانه‌های ظهور»، ص۲۲۴.</ref> ‌برخی از پژوهشگران این رویداد را تنها با عنوان نشانه ظهور<ref>ابراهیم‌زاده و دیگران، اندیشه‌های اسلام در بستر تاریخ، ۱۳۸۳ش، ص۱۸۶.</ref> و یا نمادین<ref>ورمرزیار و ورمرزیار، «طلوع خورشید از مغرب، نماد یا واقعیت»، ص۸۸.</ref> معرفی کرده‌اند، اما برخی دیگر آنرا نشانه برپایی [[قیامت]] و رویدادی پس از [[ظهور امام زمان|ظهور حضرت مهدی(عج)]] و قبل از قیامت دانسته‌اند.<ref>دانشنامه مهدویت، پایگاه تخصصی عاشورا، ج۱، ص۴۳۰.</ref> عده‌ای مانند [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]]<ref>فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۴۶.</ref> طلوع شمس از مغرب را عبارتی کنایه بر ظهور حضرت مهدی(عج) دانسته‌اند و گفته‌اند حضرت مهدی(عج) همان خورشیدی است که در پایان عمر طولانی خود طلوع خواهد نمود.<ref name=":0" />