جبار: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جبّار''' از [[اسماء و صفات الهی|اسماء خداوند]] به معانی جبران‌کننده، باشکوه و صاحب قدرت و نفوذ است. این کلمه در [[قرآن کریم]] هم برای [[خدا]] و هم برای انسان به کار رفته است. [[مفسران]] معتقدند کاربرد ‌جبار برای خدا مثبت و پسندیده و برای غیرخدا، ناپسند است. واژه جبار در برخی [[روایات]] و [[دعا|دعاها]] نیز استفاده شده است.

جبّار از [[اسماء و صفات الهی|اسماء خداوند]] است،<ref>درودآبادی، شرح الاسماء الحسنی، ۱۴۲۶ق، ص۷۱.</ref> مفسران آن را به جبران‌کننده، اصلاح‌گر زندگی موجودات،  صاحب قدرت، دارای نفوذِ اراده<ref> برای نمونه نگاه کنید به:‌طبری، جامع‌البيان، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۷۱؛ طباطبايی، الميزان، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۲۰؛ رازی، تفسير کبير، ۱۴۲۰ق، ج۲۹، ص۲۵۵.</ref> و باعظمت و باشکوه<ref>طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۲۶۰؛ طوسی، التبیان، ۱۳۷۶ق، ج۹، ص۵۷۴.</ref> معنا کرده‌اند. جبّار، صیغه مبالغه از جبر است<ref>شرباصی، موسوعة له الاسماء الحسنی، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۷۴.</ref> و در لغت به معانی فشار و زور بر انجام کار خلاف میل و اراده، اصلاح، جبران و بهبود<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۱۵و۱۱۶.</ref>و نیز بلند و باشکوه است.<ref>ابن فارس، معجم مقاییس اللغة، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۵۰۱.</ref> گفته شده نخستین بار واصل بن عطا، عالم [[معتزلی]]، جبار را برای [[خدا]] به معنای جبران و اصلاح به کار برده است.<ref>عسکری، الفروق اللغویة، ۱۴۱۲ق، ص۲۰۵.</ref>