۱۶٬۵۵۴
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (removed Category:یاران امام علی; added Category:راویان از امام علی using HotCat) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| نسب/قبیله = یربوع از قبیله بنی حَنْظَله | | نسب/قبیله = یربوع از قبیله بنی حَنْظَله | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس = | ||
| تاریخ و مکان درگذشت= ۷۰ق | | تاریخ و مکان درگذشت= حدود ۷۰ق | ||
| نحوه درگذشت= | | نحوه درگذشت= | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| دیگر فعالیتها =از مخالفان [[عثمان]] • فرماندهان [[امام علی(ع)]] در جنگهای [[جنگ صفین|صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] • شهادت علیه [[حجر بن عدی]] • تحریک و همراهی [[مصعب بن زبیر|مصعب]] در قتل [[مختار]] • نقل [[روایت]] | | دیگر فعالیتها =از مخالفان [[عثمان]] • فرماندهان [[امام علی(ع)]] در جنگهای [[جنگ صفین|صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] • شهادت علیه [[حجر بن عدی]] • تحریک و همراهی [[مصعب بن زبیر|مصعب]] در قتل [[مختار]] • نقل [[روایت]] | ||
}} | }} | ||
'''شَبَث بن رِبعِی بن حصین تمیمی یربوعی''' | '''شَبَث بن رِبعِی بن حصین تمیمی یربوعی''' (درگذشت حدود ۷۰ق)، از اشراف [[کوفه]] و شخصیتهای بیثبات تاریخ اسلام. | ||
شبث، از مخالفان [[عثمان بن عفان|عثمان]] و فرماندهان سپاه [[امام علی(ع)]] در [[جنگ صفین]] بود. او در مسیر حرکت به سوی [[نهروان]]، به [[خوارج]] پیوست اما با سخنان امام برگشت و فرماندهی قسمتی از سپاه امام را در [[جنگ نهروان]] به دست گرفت. او از کسانی بود که علیه [[حجر بن عدی]] [[شهادت (در دادگاه)|شهادت]] داد. | شبث، از مخالفان [[عثمان بن عفان|عثمان]] و فرماندهان سپاه [[امام علی(ع)]] در [[جنگ صفین]] بود. او در مسیر حرکت به سوی [[نهروان]]، به [[خوارج]] پیوست اما با سخنان امام برگشت و فرماندهی قسمتی از سپاه امام را در [[جنگ نهروان]] به دست گرفت. او از کسانی بود که علیه [[حجر بن عدی]] [[شهادت (در دادگاه)|شهادت]] داد. | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
در [[واقعه کربلا]]، از کسانی بود که به [[امام حسین(ع)]] نامه نوشت و از آن حضرت خواست تا به کوفه بیاید. اما با تسلط [[ابن زیاد]] بر کوفه تغییر موضع داد و در پراکنده کردن اهالی کوفه، از اطراف [[مسلم بن عقیل]] نقش بسزایی داشت. در [[روز عاشورا]] با آنکه فرماندهی نیروهای پیاده سپاه [[عمر بن سعد]] را بر عهده داشت. اما سعی میکرد تا خود را کمتر نشان دهد. | در [[واقعه کربلا]]، از کسانی بود که به [[امام حسین(ع)]] نامه نوشت و از آن حضرت خواست تا به کوفه بیاید. اما با تسلط [[ابن زیاد]] بر کوفه تغییر موضع داد و در پراکنده کردن اهالی کوفه، از اطراف [[مسلم بن عقیل]] نقش بسزایی داشت. در [[روز عاشورا]] با آنکه فرماندهی نیروهای پیاده سپاه [[عمر بن سعد]] را بر عهده داشت. اما سعی میکرد تا خود را کمتر نشان دهد. | ||
او در [[قیام مختار]] و شورش اشراف کوفه به مقابله با [[مختار]] پرداخت و در تحریک مصعب بن زبیر و قتل مختار نیز نقش داشت. | او در [[قیام مختار]] و شورش اشراف کوفه به مقابله با [[مختار]] پرداخت و در تحریک مصعب بن زبیر و قتل مختار نیز نقش داشت. شبث در حدود ۷۰ق درگذشت. | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[امام حسین(ع)]] در [[روز عاشورا]] خطاب به افرادی مانند شبث بن ربعی فرمود:| نقلقول = «ای شبث بن ربعی!،ای [[حجار بن ابجر|حجّار بن أبجر]]!،ای [[قیس بن اشعث]]،... مگر شما برایم ننوشته بودید: میوهها رسیده، باغها سرسبز شده و نهرها لبریز گردیده، [اگر بیایی] بر سپاهی که برایت آماده شده، وارد خواهی شد، بیا؟!»|تاریخ بایگانی| منبع = <small> طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۵؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۳، ص۱۸۸.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پسزمینه =#ffeebb| گیومه نقلقول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان = [[امام حسین(ع)]] در [[روز عاشورا]] خطاب به افرادی مانند شبث بن ربعی فرمود:| نقلقول = «ای شبث بن ربعی!،ای [[حجار بن ابجر|حجّار بن أبجر]]!،ای [[قیس بن اشعث]]،... مگر شما برایم ننوشته بودید: میوهها رسیده، باغها سرسبز شده و نهرها لبریز گردیده، [اگر بیایی] بر سپاهی که برایت آماده شده، وارد خواهی شد، بیا؟!»|تاریخ بایگانی| منبع = <small> طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۵؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۳، ص۱۸۸.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پسزمینه =#ffeebb| گیومه نقلقول =| تراز منبع = چپ}} | ||
== نسب | == نسب == | ||
{{اصلی|قبیله | {{اصلی|قبیله بنیحنظله}} | ||
نسب شبث بن ربعی به بنی یربوع از [[قبیله | نسب شبث بن ربعی به بنی یربوع از [[قبیله بنیحنظله|قبیله بنیحَنْظَله]] میرسد.<ref> بلاذری، انسابالاشراف، ج۱۲، ص۱۶۳.</ref> شماری از بنی حنظله در [[جنگ جمل]] به تحریک [[طلحه بن عبید الله|طلحه]] و [[زبیر بن عوام|زبیر]] به سپاه [[عایشه همسر خدا(ص)|عایشه]] پیوستند. اما [[بنی یربوع]] همگی بر طاعت [[حضرت علی(ع)]] وفادار ماندند.<ref> منقری، وقعةصفین، ص۲۰۵</ref> در [[جنگ نهروان]]، نیز برخی از بنی حنظله از جمله شبث بن ربعی به خوارج پیوستند.<ref>ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۳۲۶؛ ابنکلبی، جمهرةالنسب، ص۲۱۷، ۲۲۵،۲۲۶.</ref> | ||
== دوره پیامبر و خلفا== | |||
کنیۀ شبث، أبوعبدالقدوس بود. از کسانی که دوره پیامبر را درک کرد. وی مدتی [[مؤذن]] [[سجاح]] (مدعی [[نبوت]]) شد ولی دوباره به [[اسلام]] بازگشت.<ref> بلاذری، انسابالاشراف، ج۱۲، ص۱۶۳؛ ابنکثیر، البدایه و النهایه، ج۵، ص۵۱.</ref> از مخالفان عثمان بود و در نامهای به [[معاویه]]، او را در قتل [[عثمان]] دخیل میدانست. در حدود ۷۰ق درگذشت.<ref> ابنحجر، الاصابه، ج۳، ص۳۰۳.</ref> برخی منابع از او به شبث بن ربعی ریاحی یاد کردهاند.<ref> ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۲۸۴؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۶، ص۳۷۳.</ref> | کنیۀ شبث، أبوعبدالقدوس بود. از کسانی که دوره پیامبر را درک کرد. وی مدتی [[مؤذن]] [[سجاح]] (مدعی [[نبوت]]) شد ولی دوباره به [[اسلام]] بازگشت.<ref> بلاذری، انسابالاشراف، ج۱۲، ص۱۶۳؛ ابنکثیر، البدایه و النهایه، ج۵، ص۵۱.</ref> از مخالفان عثمان بود و در نامهای به [[معاویه]]، او را در قتل [[عثمان]] دخیل میدانست. در حدود ۷۰ق درگذشت.<ref> ابنحجر، الاصابه، ج۳، ص۳۰۳.</ref> برخی منابع از او به شبث بن ربعی ریاحی یاد کردهاند.<ref> ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۲۸۴؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۶، ص۳۷۳.</ref> | ||
== دوران امام علی == | === دوران امام علی === | ||
شبث، در [[جنگ صفین]] فرماندهی قسمتی از سپاه [[امام علی(ع)]] را بر عهده داشت.<ref> منقری، وقعةصفین، ص۱۹۸-۱۹۵؛ ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۲۸۷.</ref> او به همراه افراد دیگری در جنگ صفین به نمایندگی از امام، نزد [[معاویه]] رفتند.<ref> منقری، وقعةصفین، ص۱۸۷؛ ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۲۸۵، ۲۸۹؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۲، ص۳۰۲؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۵</ref> هنگامی که [[حنظلة بن ربیع]] گریخت، به دستور امام علی(ع)، شبث بن ربعی و دو تن دیگر از [[بنی تمیم]] خانه او را ویران کردند.<ref> منقری، وقعةصفین، ص۹۷.</ref> او پس از ماجرای [[حکمیت]] در شمار [[خوارج]] قرار گرفت.<ref>ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۳۲۶</ref> اما با سخنان امام، به آن حضرت پیوست و فرماندهی قسمتی از سپاه امام را در [[جنگ نهروان]] به عهده گرفت.<ref> دینوری، اخبارالطوال، ص۲۱۰؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۲، ص۳۶۲؛ خلیفه، تاریخ خلیفه، ص۱۱۵؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۸۵.</ref> | شبث، در [[جنگ صفین]] فرماندهی قسمتی از سپاه [[امام علی(ع)]] را بر عهده داشت.<ref> منقری، وقعةصفین، ص۱۹۸-۱۹۵؛ ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۲۸۷.</ref> او به همراه افراد دیگری در جنگ صفین به نمایندگی از امام، نزد [[معاویه]] رفتند.<ref> منقری، وقعةصفین، ص۱۸۷؛ ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۲۸۵، ۲۸۹؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۲، ص۳۰۲؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۵</ref> هنگامی که [[حنظلة بن ربیع]] گریخت، به دستور امام علی(ع)، شبث بن ربعی و دو تن دیگر از [[بنی تمیم]] خانه او را ویران کردند.<ref> منقری، وقعةصفین، ص۹۷.</ref> او پس از ماجرای [[حکمیت]] در شمار [[خوارج]] قرار گرفت.<ref>ابناثیر، الکامل، ج۳، ص۳۲۶</ref> اما با سخنان امام، به آن حضرت پیوست و فرماندهی قسمتی از سپاه امام را در [[جنگ نهروان]] به عهده گرفت.<ref> دینوری، اخبارالطوال، ص۲۱۰؛ بلاذری، انسابالاشراف، ج۲، ص۳۶۲؛ خلیفه، تاریخ خلیفه، ص۱۱۵؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۸۵.</ref> | ||
خط ۵۸: | خط ۵۹: | ||
== روایت == | == روایت == | ||
شبث از [[امام علی(ع)]] و [[حذیفه بن یمان|حذیفه]] روایت کرده است. محمد بن کعب قرظی، سلیمان تیمی<ref> ابنحجر، الاصابه، ج۳، ص۳۰۳.</ref>، [[انس بن مالک]] و دیگران از او روایت کردهاند. یک [[روایت]] از او در [[سنن | شبث از [[امام علی(ع)]] و [[حذیفه بن یمان|حذیفه]] روایت کرده است. محمد بن کعب قرظی، سلیمان تیمی<ref> ابنحجر، الاصابه، ج۳، ص۳۰۳.</ref>، [[انس بن مالک]] و دیگران از او روایت کردهاند. یک [[روایت]] از او در [[سنن ابیداود]] نقل شده است.<ref>ذهبی، تاریخالاسلام، ج۵، ص۴۱۷، ج۶، ص۷۹.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
== منابع== | == منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
خط ۶۹: | خط ۷۰: | ||
* ابن حجر عسقلانی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م. | * ابن حجر عسقلانی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م. | ||
* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، دارالکتاب العربی، بیروت، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م. | * ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، دارالکتاب العربی، بیروت، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م. | ||
* ابن کلبی، جمهرة النسب، چاپ ناجی حسن، بیروت | * ابن کلبی، جمهرة النسب، چاپ ناجی حسن، بیروت ۱۴۰۷ق-۱۹۸۶م. | ||
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م. | * طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م. | ||
* دمشقی(ابن کثیر)، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م. | * دمشقی(ابن کثیر)، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م. | ||
خط ۷۷: | خط ۷۸: | ||
{{عاملان واقعه کربلا}} | {{عاملان واقعه کربلا}} | ||
{{یاران امام علی}} | {{یاران امام علی}} | ||
[[ar:شبث بن ربعي]] | [[ar:شبث بن ربعي]] |
ویرایش