پرش به محتوا

ابوطالب: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۰۲۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۸ مارس ۲۰۲۱
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه اطلاعات صحابه
| اندازه جعبه =350px
|اطلاعات صحابه        =ابوطالب
| عنوان =
| تصویر               =قبرستان ابوطالب در مکه.jpg
| نام = ابوطالب
| توضیح تصویر         =تصویری از [[قبرستان ابوطالب]]
| تصویر = قبرستان ابوطالب در مکه.jpg
| نام کامل            =عبدمناف بن عبدالمطلب
| اندازه تصویر =350px
| کنیه                =ابوطالب
| عنوان تصویر = تصویری از [[قبرستان ابوطالب]]
| لقب                =
| زادروز = ۳۵ سال پیش از ولادت [[پیامبر اسلام(ص)]]
| زادروز              =
| مکان تولد =
| زادگاه              =مکه
| تاریخ مرگ = [[۲۶ رجب]] سال دهم [[بعثت]] ([[عام الحزن]])
| محل زندگی          =مکه
| آرامگاه = [[قبرستان حجون]]، [[مکه]]
| مهاجر/انصار        =
|عرض جغرافیایی محل دفن=
| نسب/قبیله          =قریش- بنی‌هاشم
|طول جغرافیایی محل دفن=
| خویشاوندان سرشناس  =[[امام علی(ع)]]، [[پیامبر(ص)]]
<!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال-->
| تاریخ و مکان درگذشت =[[۲۶ رجب]] سال دهم [[بعثت]] ([[عام الحزن]])
|latd=|latm=|lats=|latNS=N
| تاریخ و مکان شهادت  =
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب-->
| نحوه درگذشت        =
|longd=|longm=|longs=|longEW=E
| نحوه شهادت          =
| محل زندگی = [[مکه]]
| مدفن                =مکه، [[قبرستان حجون|قبرستان حُجون]]
| ملیت =
| زمان اسلام آوردن    =
| نژاد = [[قریش]]
| نحوه اسلام آوردن    =
| تابعیت =
| حضور در جنگ‌ها      =
| تحصیلات =
| هجرت به            =
| دانشگاه =
| دلیل شهرت          =حمایت از پیامبر(ص)
| پیشه =
| نقش‌های برجسته      =سرپرستی پیامبر(ص)
| سال‌های فعالیت =
| دیگر فعالیت‌ها      = سقایت و رفادت حاجیان
| کارفرما =
| آثار               =[[دیوان ابوطالب]]
| نهاد =
| نماینده =
| شناخته‌شده برای = مسلمانان
| نقش‌های برجسته = از بزرگان [[مکه]] و طایفه [[بنی هاشم]]
| سبک =
| تأثیرگذاران =
| تأثیرپذیرفتگان =
| شهر خانگی =
| تلویزیون =
| لقب =
| حزب =
| جنبش =
| مخالفان =
| هیئت =
| دین = [[اسلام]]
| مذهب =
| منصب =
| مکتب =
| آثار =
| خویشاوندان سرشناس = [[محمد بن عبدالله]] (برادرزاده){{سخ}}[[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابی‌طالب]] (فرزند){{سخ}}[[فاطمه بنت اسد]] (همسر){{سخ}}[[ جعفر بن ابی‌طالب]] (فرزند)
| گفتاورد =
| جوایز =
| امضا =
| اندازه امضا =
| وبگاه =
| پانویس =
}}
}}
'''عبدمناف بن عبدالمطلب''' مشهور به '''ابوطالب''' پدر [[امام علی(ع)]]، عموی [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام(ص)]] و از بزرگان [[مکه]] و [[بنی‌هاشم]] بود. او در دوره کوتاهی منصب [[سقایة الحاج]] را بر عهده داشت و پس از وفات پدرش [[عبدالمطلب]]، سرپرست برادرزاده‌اش [[محمد(ص)]] بود و در ماجرای رسالت پیامبر(ص) از او حمایت کرد.  
'''عبدمناف بن عبدالمطلب''' مشهور به '''ابوطالب''' پدر [[امام علی(ع)]]، عموی [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام(ص)]] و از بزرگان [[مکه]] و [[بنی‌هاشم]] بود. او در دوره کوتاهی منصب [[سقایة الحاج]] را بر عهده داشت و پس از وفات پدرش [[عبدالمطلب]]، سرپرست برادرزاده‌اش [[محمد(ص)]] بود و در ماجرای رسالت پیامبر(ص) از او حمایت کرد.  
خط ۵۸: خط ۳۲:
== تبارنامه ==
== تبارنامه ==
ابوطالب عموی پیامبر(ص) بود. او ۳۵ سال پیش از ولادت [[پیامبر اسلام(ص)]] به دنیا آمد. پدرش [[عبدالمطلب]]، جدّ پیامبر(ص) است که به گفته برخی تاریخ‌نگاران، قبایل عرب او را به بزرگی و تبلیغ [[آیین حنیف]] می‌شناختند. مادرش [[فاطمه دختر عمرو بن عائذ مخزومی]] است.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۲؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۸۴ق، ج۲، ص۱۱۱.</ref> ابوطالب و [[عبدالله بن عبدالمطلب|عبدالله]]، پدر پیامبر (ص)، برادران پدری و مادری بودند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۱، ص۹۳.</ref> نسب‌شناسان، نام ابوطالب را عبدمناف بن عبدالمطّلب ثبت کرده‌اند. که به [[کنیه|کنیه‌اش]] (ابوطالب) شهرت داشت.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۸۸؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۱، ص۱۲۱.</ref> در برخی منابع نام وی عمران ذکر شده است. [[ابن عنبه]] گزارشی که ابوطالب را عمران نامیده‌ است، ضعیف شمرده است.<ref>ابن عنبه، عمدة الطالب، ۱۳۸۰ق، ص۲۰.</ref>  
ابوطالب عموی پیامبر(ص) بود. او ۳۵ سال پیش از ولادت [[پیامبر اسلام(ص)]] به دنیا آمد. پدرش [[عبدالمطلب]]، جدّ پیامبر(ص) است که به گفته برخی تاریخ‌نگاران، قبایل عرب او را به بزرگی و تبلیغ [[آیین حنیف]] می‌شناختند. مادرش [[فاطمه دختر عمرو بن عائذ مخزومی]] است.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۲؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۸۴ق، ج۲، ص۱۱۱.</ref> ابوطالب و [[عبدالله بن عبدالمطلب|عبدالله]]، پدر پیامبر (ص)، برادران پدری و مادری بودند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۱، ص۹۳.</ref> نسب‌شناسان، نام ابوطالب را عبدمناف بن عبدالمطّلب ثبت کرده‌اند. که به [[کنیه|کنیه‌اش]] (ابوطالب) شهرت داشت.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۸۸؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۱، ص۱۲۱.</ref> در برخی منابع نام وی عمران ذکر شده است. [[ابن عنبه]] گزارشی که ابوطالب را عمران نامیده‌ است، ضعیف شمرده است.<ref>ابن عنبه، عمدة الطالب، ۱۳۸۰ق، ص۲۰.</ref>  
{{تبارنامه ابوطالب}}
{{تبارنامه ابوطالب}}


خط ۶۴: خط ۳۷:
ابوطالب از [[فاطمه بنت اسد]] چهار پسر داشت که عبارت‌اند از: [[طالب بن ابی‌طالب|طالب]]، [[عقیل بن ابی‌طالب|عقیل]]،‌ [[جعفر بن‌ابی‌طالب|جعفر]] و [[علی(ع)]]. همچنین در منابع از [[فاخته بنت ابی‌طالب|اُمّ هانی]] (فاخِته)، [[جمانه بنت ابی‌طالب|جُمانَه]]<ref>ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۲۶ق، ص۱۵۸-۱۶۷. </ref> و رَیطَه (اسماء) به عنوان دختران وی یاد شده است. گفته شده وی فرزندی به نام «طُلَیق» از همسری به اسم «عَلَّه» داشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۱، ص۱۲۱ و ۱۲۲.</ref>
ابوطالب از [[فاطمه بنت اسد]] چهار پسر داشت که عبارت‌اند از: [[طالب بن ابی‌طالب|طالب]]، [[عقیل بن ابی‌طالب|عقیل]]،‌ [[جعفر بن‌ابی‌طالب|جعفر]] و [[علی(ع)]]. همچنین در منابع از [[فاخته بنت ابی‌طالب|اُمّ هانی]] (فاخِته)، [[جمانه بنت ابی‌طالب|جُمانَه]]<ref>ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۲۶ق، ص۱۵۸-۱۶۷. </ref> و رَیطَه (اسماء) به عنوان دختران وی یاد شده است. گفته شده وی فرزندی به نام «طُلَیق» از همسری به اسم «عَلَّه» داشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۱، ص۱۲۱ و ۱۲۲.</ref>


== جایگاه اجتماعی، حرفه و ویژگی‎ها ==
== جایگاه اجتماعی، حرفه و ویژگی‎‌ها ==
ابوطالب در مدت کوتاهی، دو منصب رفادت (مهمانداری حاجیان) و [[سقایت حاجیان|سقایت]] (آب‌رسانی به حاجیان) را در [[مکه]] بر عهده داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۸۴ق، ج۲، ص۱۳.</ref> وی بازرگان بود و عطر و گندم خرید و فروش می‌کرد.<ref>ابن قتیبه، المعارف، دار المعارف، ص۵۷۵.</ref>
ابوطالب در مدت کوتاهی، دو منصب رفادت (مهمانداری حاجیان) و [[سقایت حاجیان|سقایت]] (آب‌رسانی به حاجیان) را در [[مکه]] بر عهده داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۸۴ق، ج۲، ص۱۳.</ref> وی بازرگان بود و عطر و گندم خرید و فروش می‌کرد.<ref>ابن قتیبه، المعارف، دار المعارف، ص۵۷۵.</ref>


خط ۷۵: خط ۴۸:


==حمایت از پیامبر(ص)==
==حمایت از پیامبر(ص)==
{{جعبه نقل قول
|عنوان=نمونه‌ای از اشعار ابوطالب
{{شعر۲
|أَلَمْ تَعْلَمُوا أَنَّا وَجَدْنَا مُحَمَّدًا
|نَبِیا کمُوسَی خُطَّ فِی أَوَّلِ الْکتُبِ
|وَأَنَّ عَلَیهِ فِی الْعِبَادِ مَحَبَّةً
|وَلَا خَیرَ مِمَّنْ خَصَّهُ اللَّهُ بِالْحُبِّ
|ترجمه= '''ترجمه''' آیا نمی‌دانید که ما او (محمد) را مانند موسی پیامبر یافته‌ایم و نام و نشان او در کتاب‌های آسمانی قید گردیده است، و بندگان خدا محبت مخصوصی به وی دارند، و هیچ شخصی برتر نیست از کسی که خدا او را به محبت ویژه خود اختصاص داده است.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفه، ج۱، ص۳۵۲. </ref>}}
گزارش‌های تاریخی از حمایت‌های ابوطالب از [[رسول اکرم(ص)]] در برابر فشارها و تهدیدهای قریش نسبت به پیامبر(ص) حکایت دارد. وی با آنکه در زمان [[بعثت]] رسول خدا(ص) ۷۵ سال داشت، با وی در انجام رسالتش همراه شد و در دیدارها و گفتگوهایش با سران [[قریش]]، رسما حمایت خویش را از او اعلام کرد.<ref> ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۱۷۲ و ۱۷۳.</ref>  
گزارش‌های تاریخی از حمایت‌های ابوطالب از [[رسول اکرم(ص)]] در برابر فشارها و تهدیدهای قریش نسبت به پیامبر(ص) حکایت دارد. وی با آنکه در زمان [[بعثت]] رسول خدا(ص) ۷۵ سال داشت، با وی در انجام رسالتش همراه شد و در دیدارها و گفتگوهایش با سران [[قریش]]، رسما حمایت خویش را از او اعلام کرد.<ref> ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۱۷۲ و ۱۷۳.</ref>  
به گفته [[یعقوبی]] این حمایت تا آنجا بود که ابوطالب و همسرش بسان پدر و مادر محمد(ص) گردیدند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۸۴ق، ج ۲، ص۱۴.</ref> قریش به ابوطالب پیشنهاد داد عماره بن ولید مخزومی را که جوانی زیبا و قوی بود، به عنوان [[فرزندخوانده]] بگیرد و در مقابل پیامبر را به آنان تحویل دهد؛ اما ابوطالب پیشنهاد آنان را نپذیرفت و آنان را سرزنش کرد.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۲۶۷؛ طبری، تاریخ الطبری، ۱۴۰۳ق، ج ۲، ص۳۲۷.</ref>
به گفته [[یعقوبی]] این حمایت تا آنجا بود که ابوطالب و همسرش بسان پدر و مادر محمد(ص) گردیدند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۸۴ق، ج ۲، ص۱۴.</ref> قریش به ابوطالب پیشنهاد داد عماره بن ولید مخزومی را که جوانی زیبا و قوی بود، به عنوان [[فرزندخوانده]] بگیرد و در مقابل پیامبر را به آنان تحویل دهد؛ اما ابوطالب پیشنهاد آنان را نپذیرفت و آنان را سرزنش کرد.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۲۶۷؛ طبری، تاریخ الطبری، ۱۴۰۳ق، ج ۲، ص۳۲۷.</ref>


پیامبر(ص) در روز وفات ابوطالب فرمود: تا زمانی که ابوطالب زنده بود قریش از من واهمه داشت.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج ۶۶، ص۳۳۹؛ ابن اثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۶۴. </ref>[[شیخ مفید]] روایت می‌کند هنگام درگذشت ابوطالب، [[جبرئیل]] بر پیامبر نازل گردید و به ایشان گفت: از [[مکه]] خارج شو که یاوری در این شهر نداری.<ref>مفید، ایمان ابی‌طالب، ۱۴۱۴ق، ص۲۴.</ref>
پیامبر(ص) در روز وفات ابوطالب فرمود: تا زمانی که ابوطالب زنده بود قریش از من واهمه داشت.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج ۶۶، ص۳۳۹؛ ابن اثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۶۴. </ref>[[شیخ مفید]] روایت می‌کند هنگام درگذشت ابوطالب، [[جبرئیل]] بر پیامبر نازل گردید و به ایشان گفت: از [[مکه]] خارج شو که یاوری در این شهر نداری.<ref>مفید، ایمان ابی‌طالب، ۱۴۱۴ق، ص۲۴.</ref>
 
{{-}}
== اشعار ==
== اشعار ==
{{اصلی|دیوان ابوطالب}}
{{اصلی|دیوان ابوطالب}}
اشعار و سخنان ادبی ابوطالب به بیش از هزار بیت می‌رسد و در «دیوان ابوطالب» گردآوری شده است. آن چه در این قصاید و اشعار آمده همه در تأیید و تصدیق [[نبوت]] پیامبر(ص) است. معروف‌ترین اشعار او به [[قصیده لامیه ابوطالب|قصیده لامیه]] شهرت دارد.<ref>مفید، ایمان ابی‌طالب، ۱۴۱۴ق، ص۱۸.</ref>
اشعار و سخنان ادبی ابوطالب به بیش از هزار بیت می‌رسد و در «دیوان ابوطالب» گردآوری شده است. آن چه در این قصاید و اشعار آمده همه در تأیید و تصدیق [[نبوت]] پیامبر(ص) است. معروف‌ترین اشعار او به [[قصیده لامیه ابوطالب|قصیده لامیه]] شهرت دارد.<ref>مفید، ایمان ابی‌طالب، ۱۴۱۴ق، ص۱۸.</ref>


{{شعر۲
|خط اول=نمونه‌ای از اشعار ابوطالب
|أَلَمْ تَعْلَمُوا أَنَّا وَجَدْنَا مُحَمَّدًا
|نَبِیا کمُوسَی خُطَّ فِی أَوَّلِ الْکتُبِ
|وَأَنَّ عَلَیهِ فِی الْعِبَادِ مَحَبَّةً
|وَلَا خَیرَ مِمَّنْ خَصَّهُ اللَّهُ بِالْحُبِّ
|ترجمه= '''ترجمه''' آیا نمی‌دانید که ما او (محمد) را مانند موسی پیامبر یافته‌ایم و نام و نشان او در کتاب‌های آسمانی قید گردیده است، و بندگان خدا محبت مخصوصی به وی دارند، و هیچ شخصی برتر نیست از کسی که خدا او را به محبت ویژه خود اختصاص داده است.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفه، ج۱، ص۳۵۲. </ref>}}
== ایمان ==
== ایمان ==
{{اصلی|ایمان ابوطالب}}
{{اصلی|ایمان ابوطالب}}
خط ۱۰۲: خط ۷۳:
برخی نیز [[۱ ذی‌القعده]] و [[۱۵ شوال]] را ذکر کرده‌اند.<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.</ref>
برخی نیز [[۱ ذی‌القعده]] و [[۱۵ شوال]] را ذکر کرده‌اند.<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.</ref>


پیامبر(ص) روز وفات وی در حالی که به شدت محزون بود و می‌گریست، به [[امام علی(ع)]] دستور [[غسل میت|غسل]] و [[کفن]] او را داد و برای وی طلب رحمت کرد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۵، ص۱۶۳؛ ابن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref> و هنگامی که به محل [[دفن]] وی رسید، فرمود: آن گونه برای تو طلب آمرزش و [[شفاعت]] می‌کنم که [[جن]] و انس دچار شگفتی شوند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج۱۴، ص۷۶.</ref> پیکر وی را در [[قبرستان حجون|قبرستان حُجون]] مکه کنار قبر پدرش [[عبدالمطلب]] به خاک سپردند.<ref>بلارذی، انساب الاشراف، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۲۹.</ref>
پیامبر(ص) روز وفات وی در حالی که به شدت محزون بود و می‌گریست، به [[امام علی(ع)]] دستور [[غسل میت|غسل]] و [[کفن]] او را داد و برای وی طلب رحمت کرد.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۵، ص۱۶۳؛ ابن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref> و هنگامی که به محل [[دفن]] وی رسید، فرمود: آن گونه برای تو طلب آمرزش و [[شفاعت]] می‌کنم که [[جن]] و انس دچار شگفتی شوند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج۱۴، ص۷۶.</ref> پیکر وی را در [[قبرستان حجون|قبرستان حُجون]] مکه کنار قبر پدرش [[عبدالمطلب]] به خاک سپردند.<ref>بلارذی، انساب الاشراف، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۲۹.</ref>


پیامبر سال وفات ابوطالب و [[خدیجه(س)]] را [[عام الحزن|عامُ الحُزْن]] (سال اندوه) نامید.<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.</ref>
پیامبر سال وفات ابوطالب و [[خدیجه(س)]] را [[عام الحزن|عامُ الحُزْن]] (سال اندوه) نامید.<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.</ref>
خط ۱۸۳: خط ۱۵۴:
[[de:Abū Ṭālib]]
[[de:Abū Ṭālib]]
[[ru:Абу Талиб]]
[[ru:Абу Талиб]]
[[Category:افراد قبیله بنی‌هاشم]]
[[Category:امام علی‎‏]]
[[Category:صحابه]]
[[Category:مدفونان در حجون]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:ابوطالب]]
[[Category:افراد قبیله بنی‌هاشم]]
[[Category:امام علی‎‏]]
[[Category:صحابه]]
[[Category:مدفونان در حجون]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:ابوطالب]]
[[Category:افراد قبیله بنی‌هاشم]]
[[Category:امام علی‎‏]]
[[Category:صحابه]]
[[Category:مدفونان در حجون]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:ابوطالب]]
[[Category:افراد قبیله بنی‌هاشم]]
[[Category:امام علی‎‏]]
[[Category:صحابه]]
[[Category:مدفونان در حجون]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:ابوطالب]]
[[Category:افراد قبیله بنی‌هاشم]]
[[Category:امام علی‎‏]]
[[Category:صحابه]]
[[Category:مدفونان در حجون]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:ابوطالب]]
[[Category:افراد قبیله بنی‌هاشم]]
[[Category:امام علی‎‏]]
[[Category:صحابه]]
[[Category:مدفونان در حجون]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:ابوطالب]]


[[رده:افراد قبیله بنی‌هاشم]]
[[رده:افراد قبیله بنی‌هاشم]]