پرش به محتوا

ناصبی: تفاوت میان نسخه‌ها

ناصبی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۵۰

۱۷۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۸
جز
افزایش منبع
دیداریویکی‌متن
جز (افزایش منبع)
جز (افزایش منبع)
خط ۷: خط ۷:
[[شهید ثانی]] ناصبی را کسی دانسته که با اهل بیت یا دوستداران آنان دشمن است و دشمنی خود را به صورت صریح یا کنایه آشکار می‌کند.<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> او کراهت داشتن از یاد و نشر فضایل اهل بیت، روی‌گردانی از مناقب آنان و دشمنی ورزیدن با دوستداران اهل بیت را اظهار کردن دشمنی به صورت کنایه می‌داند.<ref> شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> برخی نیز معتقدند ناصبی کسی است که بغض [[امام علی(ع)]] را جزو دین خود قرار داده باشد.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref>
[[شهید ثانی]] ناصبی را کسی دانسته که با اهل بیت یا دوستداران آنان دشمن است و دشمنی خود را به صورت صریح یا کنایه آشکار می‌کند.<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> او کراهت داشتن از یاد و نشر فضایل اهل بیت، روی‌گردانی از مناقب آنان و دشمنی ورزیدن با دوستداران اهل بیت را اظهار کردن دشمنی به صورت کنایه می‌داند.<ref> شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> برخی نیز معتقدند ناصبی کسی است که بغض [[امام علی(ع)]] را جزو دین خود قرار داده باشد.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref>


[[حسن بن فرحان مالکی]] از علمای اهل سنت، هر گونه انحراف از امام علی(ع) و اهل بیت را نصب دانسته است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> ابن تیمیه ناصبی را کسی می‌داند که بعض علی را دارد و معتقد به فسق یا کفر اوست.<ref>ابن تیمیه، مجموع الفتاوی، ج۴، ص۴۴۷.</ref> نواصب کسانی که اهل بیت را از روی دشمنی نصب می‌کنند و در آنان قدح وارد می‌سازند و ایشان را سب می‌کنند.<ref> ابن عثیمین، شرح الواسطیه، ج۲، ص۲۳۸.</ref>
[[ابن تیمیه]] از رهبران فکری [[سلفیه]]، ناصبی را کسی می‌داند که بغض علی را دارد و معتقد به [[فسق]] یا [[کفر]] او باشد.<ref>ابن تیمیه، مجموع الفتاوی، ج۴، ص۴۴۷.</ref> همچنین از نظر ابن عثیمین نواصب کسانی که با اهل بیت دشمنی داشته و آنان را تنقیص و [[سب علی|سب]] می‌کنند.<ref> ابن عثیمین، شرح الواسطیه، ج۲، ص۲۳۸.</ref> [[حسن بن فرحان مالکی]] از علمای اهل سنت، هر گونه انحراف از امام علی(ع) و اهل بیت را نصب دانسته است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref>
 
==مصادیق نصب==
==مصادیق نصب==
فقیهان شیعه برای ناصبی مصادیقی ذکر کرده‌اند:
در منابع مصادیقی برای نصب ذکر شده است، از جمله:
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
* مقدم کردن دیگران بر [[امام علی(ع)]]<ref> ابن حجر، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ص۴۶۰.</ref>
* انکار فضایل [[اهل بیت(ع)]]
* انکار فضایل [[اهل بیت(ع)]]
* مقدم کردن دیگران بر [[امام علی(ع)]]<ref> ابن حجر، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ص۴۶۰.</ref>
 
* اعتقاد به [[امامت]] و [[خلافت]] دشمنان اهل بیت(ع)
* اعتقاد به [[امامت]] و [[خلافت]] دشمنان اهل بیت(ع)
* هتک حرمت اهل بیت(ع)
* سبّ و ناسزا گفتن به [[اهل بیت]]<ref> ابن عثیمین، شرح الواسطیه، ج۲، ص۲۳۸.</ref>
* سبّ و دشنام دان به [[ائمه(ع)]]
* [[لعن امام علی|لعن امام علی(ع)]]<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref>
* لعن امام علی(ع)<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref>
* فاسق دانستن امام علی<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref>
* فاسق دانستن امام علی<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref>
* جنگ با اهل بیت(ع)
* جنگ با اهل بیت(ع)
* دشمنی با دوستداران اهل بیت؛ در صورتی که دشمنی با آنان به خاطر محبتشان به اهل بیت باشد.<ref> شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref>  
* دشمنی با دوستداران اهل بیت؛ در صورتی که دشمنی با آنان به خاطر محبتشان به اهل بیت باشد.<ref> شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref>  
*دشمنی با [[شیعه|شیعیان]].<ref>ابن ادریس حلی، اجوبة مسائل و رسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۷؛ ابن فهد، الرسائل العشر، ص۳۸؛‌ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> طریحی آن را مقید کرده در صورتی که دشمنی با آنان اهل بیت به خاطر پیروی شیعیان از اهل بیت باشد.<ref> طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref>
*دشمنی با [[شیعه|شیعیان]].<ref>ابن ادریس حلی، اجوبة مسائل و رسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۷؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> در صورتی که دشمنی با آنان به خاطر پیرویشان از اهل بیت باشد.<ref> طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref>
* کاستن از فضایل امام علی(ع)
* کاستن از فضایل امام علی(ع)
* تضعیف احادیث صحیح در مدح امام علی
* تضعیف احادیث صحیح در مدح امام علی
خط ۲۸: خط ۲۷:
* مبالغه کردن در ستایش دشمنان امام علی<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref>
* مبالغه کردن در ستایش دشمنان امام علی<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
== پیدایش ناصبی‌گری==
برخی معتقدند، ناصبی‌گری با [[قتل عثمان]]، نمود پیدا کرد  و در [[حکومت امویان]] رسمیت یافت.<ref>کوثری، بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری، </ref> به گزارش منابع تاریخی معاویه بن ابی‌سفیان هنگامی که در سال ۴۱ق مغیرة بن شعبه را به امارت کوفه گماشت به او دستور داد به امام علی ناسزا بگوید و از یاران او بدگویی کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۵، ص۲۴۳؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۲۵۴.</ref> پس از او خلفای بنی امیه تا زمان خلافت عمر بن عبدالعزیز بر منابر<ref>زمخشری، ربیع الابرار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۳۵.</ref> حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۴۲.</ref> حاکم نیشابوری، قرن چهارم قمری را آکنده از نصب بر ضد علی توصف می‌کند و انگیزه خود از نگارش کتاب فضائل فاطمة الزهراء را مقابله با این جریان ذکر می‌کند او در توصیف فضای قرن چهارم می‌نویسد:
:::زمانه ما را گرفتار رهبرانی کرده که مردم برای تقرب به آنان، به بغض آل رسول توسل می‌جویند و آنان را کوچک می‌شمارند.<ref>حاکم نیشابوری، ۱۴۲۹ق،  فضائل فاطمة الزهراء، ص۳۰.</ref>


===پیامدهای ناصبی‌گری===
==احکام==
* ورود روایات جعلی  به کتب اهل سنت درباره تنقیص اهل بیت و انکار فضایل آنان به وسیله راویان ناصبی
فقیهان شیعه در بحث [[نجاست کفار]] از به نصب نیز پرداخته‌اند.<ref> برای نمونه، نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۳-۶۵؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۸۵-۱۷۷.</ref>از نظر آنان، نواصب نجس و در حکم کفّارند<ref> طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۵.</ref> همچنین بر اساس روایات نواصب از برخی حقوق اجتماعی محروم شده‌اند، مانند؛
* ممنوعیت نامگذاری کودکان به نام امام علی
{{ستون-شروع|۲}}
* قتل کودکان هم‌نام علی
* جایز نبودن خوردن [[ذبح|ذبیحه]] آنان<ref>امام خمینی، رساله النجاة، ص۳۲۵.</ref>
* قتل و مجازات افرادی که فضایل امام علی را بیان یا از سب او خودداری می‌کردند یا فضیلتی برای معاویه نقل نمی‌کردند. ابن ابی‌لیلی و نسائی از این موارد است.
* جایز نبودن [[ازدواج]] با آنان<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۰۸.</ref>
* عدم وجوب [[کفن]]، [[دفن]] و [[نماز میت]] بر آنان<ref> نک: المقنعه، ج۱، ص۲۲۸، می‌گوید اگر میت ناصبی است تقیتاٌ بر او نماز بخوان</ref>
* عدم جواز [[نیابت]] از ناصبی در [[حج]]
* اشکال داشتن دادن گوشت [[قربانی]] به آنان
*جایز نبودن دادن [[صدقه]] به نواصب<ref> امام خمینی، رسالة النجاة، ص۳۰۹.</ref>
{{پایان}}


==نواصب مشهور==
==نواصب مشهور==
خط ۴۲: خط ۴۳:
* [[معاویه بن ابی‌سفیان]]؛ ابن ابی‌الحدید از جاحظ نقل کرده که معاویه در پایان خطبه‌های [[نماز جمعه]] علی(ع) را لعن می‌کرد و می‌گفت این امر آن قدر باید گسترش یابد تا کسی فضیلتی از علی نقل نکند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۵۶-۵۷.</ref>
* [[معاویه بن ابی‌سفیان]]؛ ابن ابی‌الحدید از جاحظ نقل کرده که معاویه در پایان خطبه‌های [[نماز جمعه]] علی(ع) را لعن می‌کرد و می‌گفت این امر آن قدر باید گسترش یابد تا کسی فضیلتی از علی نقل نکند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۵۶-۵۷.</ref>
* [[عثمانیه]]؛ کسانی که به خاطر غلو در محبت عثمان به تنقیص امام علی روی آوردند.<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۱۳.</ref> و براین باور بودند که امام علی عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.{{مدرک}}  از این رو از بیعت با او سر باززدند.<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۳۰.</ref> ابن حجر عسقلانی نواصب را گروهی معرفی کرده که اعتقاد دارند که امام علی عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.<ref>ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۸، ص۴۵۸.</ref>
* [[عثمانیه]]؛ کسانی که به خاطر غلو در محبت عثمان به تنقیص امام علی روی آوردند.<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۱۳.</ref> و براین باور بودند که امام علی عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.{{مدرک}}  از این رو از بیعت با او سر باززدند.<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۳۰.</ref> ابن حجر عسقلانی نواصب را گروهی معرفی کرده که اعتقاد دارند که امام علی عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.<ref>ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۸، ص۴۵۸.</ref>
* [[خوارج]]؛ گروهی از سپاه امام علی(ع) در جنگ صفین بودند که علی بن ابیطالب را متهم به کفر کردند و علیه او شوریدند. آنان را به سبب دشمنی با امام علی(ع)، نواصب یا ناصبه نیز خوانده‌اند<ref> مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ۱۴۲۲-۱۴۲۵ق، ج۴، قسم ۱، ص۴۲۸.</ref>
* [[خلفای بنی‌امیه]]؛ به جز [[عمر بن عبدالعزیز]]، از سال ۴۱ تا ۹۲ق بر منابر حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۴۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۳۰۷.</ref>  
* [[خلفای بنی‌امیه]]؛ به جز [[عمر بن عبدالعزیز]]، از سال ۴۱ تا ۹۲ق بر منابر حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۴۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۳۰۷.</ref>  
* [[حجاج بن یوسف ثقفی]]؛ حجاج <ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۴.</ref>کسانی را که از امام علی و یاران او، اعلام برائت نمی‌کردند، به قتل می‌رساند.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۲۰۰۰م،‌ ص۹۴-۹۶.</ref> او شیعیان را می‌کشت و به کوچک‌ترین ظن و تهمتی بازداشت می‌کرد و اگر به کسی گفته می‌شد زندیق یا کافر، بهتر بود برایش از اینکه وی را شیعه علی معرفی کنند.<ref>ابن ابی‌الحدید، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۴.</ref>
* [[حجاج بن یوسف ثقفی]]؛ حجاج <ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۴.</ref>کسانی را که از امام علی و یاران او، اعلام برائت نمی‌کردند، به قتل می‌رساند.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۲۰۰۰م،‌ ص۹۴-۹۶.</ref> او شیعیان را می‌کشت و به کوچک‌ترین ظن و تهمتی بازداشت می‌کرد و اگر به کسی گفته می‌شد زندیق یا کافر، بهتر بود برایش از اینکه وی را شیعه علی معرفی کنند.<ref>ابن ابی‌الحدید، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۴.</ref>
* [[حریز بن عثمان]]؛ حریز امام علی را بر بالای منبر سب می‌کرد.<ref> سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۹۵.</ref> او [[حدیث منزلت|انت منی بمنزلة هارون من موسی]] را به صورت «انت منی بمنزلة قارون من موسی»  تحریف می‌کرد.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۳۹.</ref> و به گفته ابن حبان، حریز هر روز صبح، و هر شب [[علی|علی بن ابی‌طالب]] را ۷۰ بار [[لعن]] می‌کرد.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۴۰.</ref>
* [[حریز بن عثمان]]؛ حریز امام علی را بر بالای منبر سب می‌کرد.<ref> سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۹۵.</ref> او حدیث [[حدیث منزلت|انت منی بمنزلة هارون من موسی]] را به صورت «انت منی بمنزلة قارون من موسی»  تحریف می‌کرد.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۳۹.</ref> به گفته ابن حبان از رجالیان اهل سنت، حریز هر روز صبح، و هر شب [[علی|علی بن ابی‌طالب]] را ۷۰ بار [[لعن]] می‌کرد.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۴۰.</ref>
*[[مغیرة بن شعبه]]؛ هنگامی که از سوی معاویه فرماندار کوفه بود، بر منبر می‌رفت و امام علی(ع) و شیعیان او را ناسزا می‌گفت و لعن می‌کرد.<ref>ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۹۰؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، بی‌تا، ج۸، ص۵۰.</ref>
*[[مغیرة بن شعبه]]؛ هنگامی که از سوی معاویه فرماندار کوفه بود، بر منبر می‌رفت و امام علی(ع) و شیعیان او را ناسزا می‌گفت و لعن می‌کرد.<ref> ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۵۰.</ref>
همچنین از [[خوارج]]،<ref> امام خمینی، کتاب الطهارة، ج۳، ص۴۵۷.</ref>[[اسحاق بن سوید بن هبیره عدوی]]،<ref> ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۱، ص۲۳۶.</ref>، محمد بن زیاد الهانی حمصی{{مدرک}} و [[زیاد بن جبیر ثقفی]]<ref> ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۳، ص۳۵۸.</ref> به عنوان ناصبی یاد شده است.


==احکام==
== پیدایش ناصبی‌گری==
فقیهان شیعه در بحث [[نجاست کفار]] از به نصب نیز پرداخته‌اند.<ref> برای نمونه، نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۳-۶۵؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۸۵-۱۷۷.</ref>از نظر آنان، نواصب نجس و در حکم کفّارند<ref> طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۵.</ref>و برخی کفر آنان را اجماعی دانسته‌اند.{{مدرک}}همچنین بر اساس روایات نواصب از برخی حقوق اجتماعی محروم شده‌اند، مانند؛
برخی معتقدند، ناصبی‌گری با [[قتل عثمان]]، نمود پیدا کرد  و در [[حکومت امویان]] رسمیت یافت.<ref>کوثری، بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری، </ref> به گزارش منابع تاریخی معاویه بن ابی‌سفیان هنگامی که در سال ۴۱ق مغیرة بن شعبه را به امارت کوفه گماشت به او دستور داد به امام علی ناسزا بگوید و از یاران او بدگویی کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۵، ص۲۴۳؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۲۵۴.</ref> پس از او خلفای بنی امیه تا زمان خلافت عمر بن عبدالعزیز بر منابر<ref>زمخشری، ربیع الابرار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۳۵.</ref> حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن اثیر، الکامل، ج۵، ص۴۲.</ref> حاکم نیشابوری، قرن چهارم قمری را آکنده از نصب بر ضد علی توصف می‌کند و انگیزه خود از نگارش کتاب فضائل فاطمة الزهراء را مقابله با این جریان ذکر می‌کند او در توصیف فضای قرن چهارم می‌نویسد:
{{ستون-شروع|۲}}
:::زمانه ما را گرفتار رهبرانی کرده که مردم برای تقرب به آنان، به بغض آل رسول توسل می‌جویند و آنان را کوچک می‌شمارند.<ref>حاکم نیشابوری، ۱۴۲۹ق،  فضائل فاطمة الزهراء، ص۳۰.</ref>
* جایز نبودن خوردن [[ذبح|ذبیحه]] آنان<ref>امام خمینی، رساله النجاة، ص۳۲۵.</ref>
 
* جایز نبودن [[ازدواج]] با آنان<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۰۸.</ref>
===پیامدها===
* عدم وجوب [[کفن]]، [[دفن]] و [[نماز میت]] بر آنان<ref> نک: المقنعه، ج۱، ص۲۲۸، می‌گوید اگر میت ناصبی است تقیتاٌ بر او نماز بخوان</ref>
برخی از پیامدهایی که برای ناصبی‌گری در این دوره شمرده‌اند عبارتند از:
* عدم جواز [[نیابت]] از ناصبی در [[حج]]
* ورود روایات جعلی  به کتب اهل سنت درباره تنقیص اهل بیت و انکار فضایل آنان به وسیله راویان ناصبی
* اشکال داشتن دادن گوشت [[قربانی]] به آنان
* ممنوعیت نامگذاری کودکان به نام امام علی و قتل کودکان هم‌نام علی.<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۱۳ق، ج۲۰، ص۴۲۹.</ref>
*جایز نبودن [[صدقه]] دادن به نواصب<ref> امام خمینی، رسالة النجاة، ص۳۰۹.</ref>
*مجازات و قتل افرادی که فضایل امام علی را بیان می‌کردند یا از سب او طفره می‌رفتند و یا اینکه برای معاویه فضیلتی نقل نمی‌کردند. شلاق زدن [[ابن ابی‌لیلی]] و قتل [[نسائی]] از نویسندگان [[صحاح سته]] اهل سنت،<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۱۲۴.</ref> از این موارد است.
{{پایان}}


== کتاب‌ها==
== کتاب‌ها==
عالمان و محققان شیعه آثاری درباره نصب نوشته‌اند. به [[ابن ادریس]] و [[فاضل مقداد]] رساله‌هایی در معنای نصب منسوب است.<ref>سجادی، واکاوی مفهوم ناصب و محرومیت او از حقوق مدنی در احادیث فقه و امامیه.</ref>[[محدث بحرانی]] رساله‌ای با عنوان «الشهاب الثاقب فی بیان معنی النواصب» نوشته است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۴۰۵.</ref> همچنین [[آقا بزرگ تهرانی]] از رساله «مال الناصب و انه لیس کل مخالف ناصباً» [[سید عبدالله جزایری]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۷۶.</ref> و «اصول الاسلام و الایمان و حکم الناصب و ما یتعلق به» [[وحید بهبهانی]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۷۶.</ref> یاد کرده است. در عناوین برخی از ردیه‌هایی که عالمان شیعی در نقد آثار مخالفان نوشته‌اند، از تعبیر نواصب استفاده شده است. مصائب النواصب؛ قاضی نورالله شوشتری<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۷۶.</ref> و [[النقض (کتاب)|بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض]] عبدالجلیل قزوینی<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۳۰.</ref> از این موارد است.  
عالمان و محققان شیعه آثاری درباره نصب نوشته‌اند. به [[ابن ادریس]] و [[فاضل مقداد]] رساله‌هایی در معنای نصب منسوب است.<ref>سجادی، واکاوی مفهوم ناصب و محرومیت او از حقوق مدنی در احادیث فقه و امامیه.</ref>[[محدث بحرانی]] رساله‌ای با عنوان «الشهاب الثاقب فی بیان معنی النواصب» نوشته است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۴۰۵.</ref> همچنین [[آقا بزرگ تهرانی]] از رساله «مال الناصب و انه لیس کل مخالف ناصباً» [[سید عبدالله جزایری]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۷۶.</ref> و «اصول الاسلام و الایمان و حکم الناصب و ما یتعلق به» [[وحید بهبهانی]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۷۶.</ref> یاد کرده است. در عناوین برخی از ردیه‌هایی که عالمان شیعی در نقد آثار مخالفان نوشته‌اند، از تعبیر نواصب استفاده شده است. مصائب النواصب فی الرد علی النواقض الروافض اثر [[قاضی نورالله شوشتری]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۷۶.</ref> و [[النقض (کتاب)|بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض]] اثر [[عبدالجلیل قزوینی]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۳۰.</ref> از این موارد است.  


ابن شهر آشوب کتابی با عنوان مثالب النواصب نوشته است و علامه مجلسی نیز در بحار الانوار برای اطلاع از منکراتی که توسط خلفا به وجود آمده به کتابی با عنوان مسالب الغواصب فی مثالب النواصب ارجاع داده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸۲، ص۲۶۴. </ref> همچنین کتاب مائة منقبة ابن شاذان که دربردارنده ۱۰۰ حدیث در مناقب ائمه است را کتابخانه حیدریه نجف در یک چاپ با عنوان ایضاح دفائن النواصب، منتشر کرده است.<ref> پاکتچی، ابن شاذان، «دایرة المعارف بزرگ اسلامی» ج۴، ص۱۳۵۹.</ref>
[[ابن شهر آشوب]] کتابی با عنوان مثالب النواصب نوشته است. علامه مجلسی نیز برای اطلاع از منکراتی که در زمان خلفا به وجود آمده به کتاب «مسالب الغواصب فی مثالب النواصب» ارجاع داده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸۲، ص۲۶۴. </ref> همچنین کتاب مائة منقبة ابن شاذان که دربردارنده ۱۰۰ حدیث در مناقب ائمه است را کتابخانه حیدریه نجف در یک چاپ با عنوان ایضاح دفائن النواصب، منتشر کرده است.<ref> پاکتچی، ابن شاذان، «دایرة المعارف بزرگ اسلامی» ج۴، ص۱۳۵۹.</ref>
برخی دیگر از این آثار درباره نصب و ناصبی عبارتند از:
برخی دیگر از آثار درباره نصب و ناصبی عبارتند از:
* تمام المنة‌ فی بیان عقیدة النواصب عند اهل السنه؛ حاتم بن عارف عونی
* تمام المنة‌ فی بیان عقیدة النواصب عند اهل السنه؛ حاتم بن عارف عونی
* النصب و النواصب؛ محسن معلم<ref>[http://pdf.lib.eshia.ir/94626/1/1  النصب و النواصب]</ref>
* النصب و النواصب؛ محسن معلم<ref>[http://pdf.lib.eshia.ir/94626/1/1  النصب و النواصب]</ref>
خط ۷۲: خط ۷۲:
==منابع==
==منابع==
{{ستون-شروع}}
{{ستون-شروع}}
* ابن کثیر دمشقی‏، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دار الفکر، بی‌تا.
* ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
*  مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، قم، دار الهجره، ۱۴۰۹ق.
*  مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، قم، دار الهجره، ۱۴۰۹ق.
* [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/image/16892/1/199 مغنیه، محمدجواد، الشیعه و الحاکمون، بیروت،  دار الجواد، ۲۰۰۰م.]
* [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/image/16892/1/199 مغنیه، محمدجواد، الشیعه و الحاکمون، بیروت،  دار الجواد، ۲۰۰۰م.]
*ابواالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الأغانی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۱۵ق.
*ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغه، تصحیح: ابراهیم محمد ابوالفضل، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
*ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغه، تصحیح: ابراهیم محمد ابوالفضل، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
*بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف (ج۵)، تحقیق: احسان عباس، بیروت، جمعیة المستشرقین الالمانیه، ۱۴۰۰ق/۱۹۷۹م.
*بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف (ج۵)، تحقیق: احسان عباس، بیروت، جمعیة المستشرقین الالمانیه، ۱۴۰۰ق/۱۹۷۹م.
خط ۹۹: خط ۹۸:
* صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۳ق.
* صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۳ق.
* طوسی، محمد بن حسن، النهایة فی مجرد لفقه و الفتاوی، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق.
* طوسی، محمد بن حسن، النهایة فی مجرد لفقه و الفتاوی، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق.
* ابن فهد حلی، احمد بن محمد، الرسائل العشر، تصحیح: سید مهدی رجائی، قم، انتشارات کتابخانه آیه الله مرعشی، ۱۴۰۹ق.
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/3537 زمخشری، محمود بن عمر، ربیع الابرار و نصوص الاخبار، تحقیق: مهنا عبدالامیر، بیروت، مؤسسه اعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۲ق.]  
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/3537 زمخشری، محمود بن عمر، ربیع الابرار و نصوص الاخبار، تحقیق: مهنا عبدالامیر، بیروت، مؤسسه اعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۲ق.]  
* [http://alwahabiyah.com/fa/Article/View/128287 کوثری، احمد، بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری، سراج منیر، شماره ۱۶، زمستان ۱۳۹۳ش.]
* [http://alwahabiyah.com/fa/Article/View/128287 کوثری، احمد، بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری، سراج منیر، شماره ۱۶، زمستان ۱۳۹۳ش.]
* امام خمینی، سید روح الله، کتاب الطهارة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۲۱ق.
* مزی، یوسف بن عبدالرحمان، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، تحقیق: بشار عواد معروف، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م.
* مقریزی، احمد بن علی، المواعظ و الاعتبار فی ذکر الخطط و الآثار، تحقیق: ایمن فؤاد سید، لندن، ۱۴۲۲ـ۱۴۲۵ق/۲۰۰۲ـ۲۰۰۴م.
{{پایان}}
{{پایان}}
[[ar:ناصبي]]
[[ar:ناصبي]]
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/599609»