۱۷٬۸۰۹
ویرایش
ذوی القربی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
اصلاح جزیی
(پیوند میان ویکی در ویکی داده و حذف از مبدا ویرایش) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح جزیی) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
ذوی‌القربی به معنای خویشاوندان نزدیک است. واژه القربی در قرآن به همراه کلمه ذی،<ref>سوره بقره آیه ۸۳.</ref> ذوی،<ref> سوره بقره آیه ۱۷۷.</ref> اولی<ref>سوره توبه آیه۱۱۳.</ref> و در آیه «قُلْ لا أَسْئَلُکمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی»<ref> سوره شوری، آیه۲۳.</ref> بدون اضافه‌ای آمده است. زمخشری مفسر و لغت‌شناس | ذوی‌القربی به معنای خویشاوندان نزدیک است. واژه القربی در قرآن به همراه کلمه ذی،<ref>سوره بقره آیه ۸۳.</ref> ذوی،<ref> سوره بقره آیه ۱۷۷.</ref> اولی<ref>سوره توبه آیه۱۱۳.</ref> و در آیه «قُلْ لا أَسْئَلُکمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی»<ref> سوره شوری، آیه۲۳.</ref> بدون اضافه‌ای آمده است. زمخشری مفسر و لغت‌شناس اهل‌سنت منظور القربی در این آیه را اهل القربی دانسته است.<ref> زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۱۹.</ref> | ||
القربی در قرآن | القربی در قرآن به معنای خویشان و نزدیکان به کار رفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: راغب، المفردات فی غریب القرآن، ۱۴۱۲ق، ص۶۶۳-۶۶۴.</ref> قُرب در لغت به معنای نزدیکی در نسبت، زمان و مکان است.<ref> راغب، المفردات فی غریب القرآن، ۱۴۱۲ق، ص۶۶۳-۶۶۴؛ ابن فارس، مقاییس اللغة، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۸۰.</ref> بنا بر احادیث، القربی در [[آیه مودت]]، [[آیه خمس]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۹، ص۵۰۹-۵۲۰.</ref> و [[آیه فیء]]<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۰۴.</ref> به [[امامان معصوم]] تفسیر شده است. | ||
==مصداق‌شناسی== | ==مصداق‌شناسی== | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
بنا بر نظر شیعه منظور از ذی‌القربی در آيه «قُلْ لا أَسْئَلُکمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی»<ref>سوره شوری، آیه۲۳.</ref> [[امام معصوم|امام معصوم(ع)]] است<ref>قمی، جامع الخلاف و الوفاق، ۱۳۷۹ش، ص۲۳۴؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۶، ص۸۶-۸۷.</ref> و شامل [[حضرت فاطمه(س)]] نیز می‌شود.<ref>خویی، مستند العروة، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> همچنین در روایاتی که در منابع تفسیری و روایی اهل سنت نقل شده، [[امام علی(ع)]]، [[فاطمه(س)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] مصداق القربی معرفی شده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: ابن حنبل، فضائل الصحابه، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۸۳۳؛ بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۱۲۹؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۰۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۷؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۲۲.</ref> | بنا بر نظر شیعه منظور از ذی‌القربی در آيه «قُلْ لا أَسْئَلُکمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی»<ref>سوره شوری، آیه۲۳.</ref> [[امام معصوم|امام معصوم(ع)]] است<ref>قمی، جامع الخلاف و الوفاق، ۱۳۷۹ش، ص۲۳۴؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۶، ص۸۶-۸۷.</ref> و شامل [[حضرت فاطمه(س)]] نیز می‌شود.<ref>خویی، مستند العروة، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> همچنین در روایاتی که در منابع تفسیری و روایی اهل سنت نقل شده، [[امام علی(ع)]]، [[فاطمه(س)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] مصداق القربی معرفی شده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: ابن حنبل، فضائل الصحابه، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۸۳۳؛ بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۱۲۹؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۰۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۷؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۲۲.</ref> | ||
به گفته برخی از مفسران | به گفته برخی از مفسران اهل‌سنت این آیه خطاب به قریش است. خدا به پیامبر(ص) دستور داده که از قریش بخواهد اگر ایمان نمی‌آورند، به دلیل خویشاوندی با پیامبر(ص)، با او دشمنی نکنند.<ref>ابن کثیر، تفسیر ابن کثیر، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۲۱؛ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۳، ص۳۱-۳۰.</ref> همچنین بنا به نقلی این آیه خطاب به [[انصار]] است که از جانب سلمی بنت زید نجار، مادر عبدالمطلب و دایی‌های [[آمنه بنت وهب|آمنه مادر پیامبر(ص)]] با او خویشاوند بودند. آنان اموالی را برای پیامبر(ص) آورند اما این آیه نازل شد و پیامبر اموالشان را رد کرد.<ref> آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۳، ص۳۱.</ref> | ||
== احکام فقهی== | == احکام فقهی== | ||