پرش به محتوا

تشییع جنازه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۶۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ آوریل ۲۰۱۸
اصلاح پانویس و منابع
imported>Hasaninasab
جز (←‏فضیلت و ثواب تشییع جنازه: تغییر عنوان بندی)
imported>Hasaninasab
(اصلاح پانویس و منابع)
خط ۳: خط ۳:
'''تشییع جنازه''' به معنای حرکت کردن در پشت جنازه، در دین [[اسلام]] از [[مستحب|مستحباتی]] است که تأکید زیادی بر آن شده و اجر فراوانی دارد.
'''تشییع جنازه''' به معنای حرکت کردن در پشت جنازه، در دین [[اسلام]] از [[مستحب|مستحباتی]] است که تأکید زیادی بر آن شده و اجر فراوانی دارد.


==تشییع در لغت و اصطلاح==
==واژه‌شناسی==
تشییع در لغت به معنای بدرقه رفتن، به قصد وداع دنبال کسی رفتن، در مراسم دفن مرده شرکت کردن را گویند.<ref>فرهنگ عمید، ص۳۲۱، مولف: حسن عمید مؤسسه انتشارات امیرکبیر تهران. سال چاپ: ۱۳۵۶، چاپ: دوازدهم.</ref> و در اصطلاح فقهی خارج شدن و رفتن دنبال جنازه [[میت]] تا زمانی که میت را در [[قبر]] می‌گذارند.<ref>مصطلحات الفقه، ص۱۴۶، مولف: آیت الله علی مشکینی مؤسسه: چاپ الهادی قم: چاپ دوم: ۱۳۷۹ – همچنین جواهر، ج۴، ص۲۶۳: مولف شیخ محمدحسن نجفی چاپ هفتم: محل چاپ: بیروت - لبنان – سال چاپ ۱۹۸۱.</ref>
تشییع در اصطلاح فقهی به معنای خارج شدن و رفتن دنبال جنازه [[میت]] تا زمانی گذاشتن میت در [[قبر]] است.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۳۷۹ش، ص۱۴۶؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۹۸۱م، ج۴، ص۲۶۳.</ref>


==فضیلت و ثواب تشییع جنازه==
==فضیلت و ثواب تشییع جنازه==
برای تشییع فضیلت و ثواب زیادی در روایات بیان شده است. ازجمله:
برای تشییع فضیلت و ثواب زیادی در روایات بیان شده است. ازجمله:
* رسول خدا(ص) فرمود: «کسی که جنازه‌ای را تشییع کند هر قدمی که برمی‌دارد تا زمانی که برگردد، صدهزار هزار حسنه خواهد داشت و صد هزار هزار [[گناه]] از او محو می‌شود و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می‌آورد و اگر بر میت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می‌کنند که همه آنها برای او استغفار می‌کنند و اگر در دفن میت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می‌کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند.»<ref group="یادداشت">عن رسول الله صلی الله علیه و آله فی حدیث قال: «من شَیعَ جنازةً فله بکلٍ خطوةٍ حتّی یرجع، مائة‌الف الف حسنة و یمحی عنه مائة الف الف سیئةً و یرفع له مائة‌الف الف درجة. فان صلّی علیها یشیعَهُ فی جنازته مائة الف الف ملک. کلُّهم یستغفرون له حتی یرجع. فان شهد دفنها و‌کلّ الله به الف ملک کلُّهم یستغفرون له: حتّی یبعث من قبره». وسایل الشیعه، ج۳، ص۱۴۳ و ۱۴۴، باب۲، حدیث۶، مولف: شیخ حر عاملی، تحقیق و نشر: مؤسسه آل البیت، قم، چاپ اول، سال ۱۴۰۹، چاپخانه: مهر قم.</ref>
* رسول خدا(ص) فرمود: «کسی که جنازه‌ای را تشییع کند هر قدمی که برمی‌دارد تا زمانی که برگردد، صدهزار هزار حسنه خواهد داشت و صد هزار هزار [[گناه]] از او محو می‌شود و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می‌آورد و اگر بر میت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می‌کنند که همه آنها برای او استغفار می‌کنند و اگر در دفن میت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می‌کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند.»<ref group="یادداشت">عن رسول الله صلی الله علیه و آله فی حدیث قال: «من شَیعَ جنازةً فله بکلٍ خطوةٍ حتّی یرجع، مائة‌الف الف حسنة و یمحی عنه مائة الف الف سیئةً و یرفع له مائة‌الف الف درجة. فان صلّی علیها یشیعَهُ فی جنازته مائة الف الف ملک. کلُّهم یستغفرون له حتی یرجع. فان شهد دفنها و‌کلّ الله به الف ملک کلُّهم یستغفرون له: حتّی یبعث من قبره». حر عاملی، وسایل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۳ و ۱۴۴، باب۲، حدیث۶.</ref>
* پیامبر اکرم(ص) به [[ابوذر]] فرمود:‌ای ابوذر، هرگاه در پی جنازه‌ای به راه افتادی، باید عقلت با تفکر و خشوع به آن مشغول شود و بدان که تو نیز به او می‌پیوندی.
* پیامبر اکرم(ص) به [[ابوذر]] فرمود:‌ای ابوذر، هرگاه در پی جنازه‌ای به راه افتادی، باید عقلت با تفکر و خشوع به آن مشغول شود و بدان که تو نیز به او می‌پیوندی.{{مدرک}}
* [[امام صادق]] (ع) فرمود هرگاه جنازه‌ای را بر دوش کشیدی، تصور کن این تو هستی که بر شانه‌ها حمل می‌شوی یا گویی از پروردگارت می‌خواهی به دنیا برگردی تا دست به عمل (نیک) زنی چگونه (زندگی را) از سر می‌گیری؟ سپس فرمود: شگفتا از مردمی که رستاخیز رفتگانشان به خاطر پیوستن بازماندگانشان به آنها به تاخیر افتاده و چاووشی در میان آنها بانگ رحیل سر داده اما آنان همچنان به بازی و تفریح سرگرمند.
* [[امام صادق]] (ع) فرمود هرگاه جنازه‌ای را بر دوش کشیدی، تصور کن این تو هستی که بر شانه‌ها حمل می‌شوی یا گویی از پروردگارت می‌خواهی به دنیا برگردی تا دست به عمل (نیک) زنی چگونه (زندگی را) از سر می‌گیری؟ سپس فرمود: شگفتا از مردمی که رستاخیز رفتگانشان به خاطر پیوستن بازماندگانشان به آنها به تاخیر افتاده و چاووشی در میان آنها بانگ رحیل سر داده اما آنان همچنان به بازی و تفریح سرگرمند.{{مدرک}}
{{پاک کن}}
{{پاک کن}}
{{نقل قول چهار طبقه|قال الصادق(ع):|ینبَغی لأولیاءِ المَیتِ أن یؤْذِنوا إخوانَ المَیتِ بمَوتهِ، فیشهَدونَ جَنازَتَهُ و یصَلُّونَ علَیهِ، فیکسِبُ لَهُمُ الأجرَ و یکسِبُ لِمَیتهِ الاستِغفارَ|امام صادق(ع) فرمود: بهتر است صاحبان عزا برادران دینی میت را از مرگ او با خبر سازند تا در تشییع جنازه حاضر شوند و بر او نماز خوانند؛ هم برای آنان پاداش خواهد بود و هم برای میت مایه آمرزش.|علل الشرایع، ج۱، ص۳۰۱|عرض=۳۶|تراز=چپ|رنگ حاشیه=D6E0CC}}
{{نقل قول چهار طبقه|قال الصادق(ع):|ینبَغی لأولیاءِ المَیتِ أن یؤْذِنوا إخوانَ المَیتِ بمَوتهِ، فیشهَدونَ جَنازَتَهُ و یصَلُّونَ علَیهِ، فیکسِبُ لَهُمُ الأجرَ و یکسِبُ لِمَیتهِ الاستِغفارَ|امام صادق(ع) فرمود: بهتر است صاحبان عزا برادران دینی میت را از مرگ او با خبر سازند تا در تشییع جنازه حاضر شوند و بر او نماز خوانند؛ هم برای آنان پاداش خواهد بود و هم برای میت مایه آمرزش.|علل الشرایع، ج۱، ص۳۰۱|عرض=۳۶|تراز=چپ|رنگ حاشیه=D6E0CC}}
* پیامبر خدا (ص) فرمود: بهترین تشییع کنندگان جنازه کسی است که (خدا و مرگ و پس از مرگ را) بیشتر یاد کند و کسی که تا جنازه (در گور) نهاده نشود او ننشیند و کاملترین پیمانه (ثواب) را کسی دارد که سه مرتبه (یا سه مشت) خاک روی لحد بریزد.
* پیامبر خدا (ص) فرمود: بهترین تشییع کنندگان جنازه کسی است که (خدا و مرگ و پس از مرگ را) بیشتر یاد کند و کسی که تا جنازه (در گور) نهاده نشود او ننشیند و کاملترین پیمانه (ثواب) را کسی دارد که سه مرتبه (یا سه مشت) خاک روی لحد بریزد.{{مدرک}}
* [[امام علی]] (ع) چون در تشییع جنازه‌ای صدای خنده مردی را شنید، گفت: گویی که مرگ را در این جهان برای دیگران رقم زده‌اند و انگار که حق در این دنیا بر دیگران واجب گشته است و گویی مردگانی را که می‌بینیم، مسافرانی هستند که بزودی سوی ما باز می‌گردند! آنان را در گورهایشان می‌نهیم و میراثشان را می‌خوریم، آنگونه که پنداری پس از آنها جاودان خواهیم ماند. سپرده ایم حال آن که هدف هر بلا و حادثه‌ای بنیاد برافکن قرار داریم.<ref>میزان الحکمه، ج۱۲، آداب تشییع جنازه</ref>
* [[امام علی]] (ع) چون در تشییع جنازه‌ای صدای خنده مردی را شنید، گفت: گویی که مرگ را در این جهان برای دیگران رقم زده‌اند و انگار که حق در این دنیا بر دیگران واجب گشته است و گویی مردگانی را که می‌بینیم، مسافرانی هستند که بزودی سوی ما باز می‌گردند! آنان را در گورهایشان می‌نهیم و میراثشان را می‌خوریم، آنگونه که پنداری پس از آنها جاودان خواهیم ماند. سپرده ایم حال آن که هدف هر بلا و حادثه‌ای بنیاد برافکن قرار داریم.<ref>ری‌شهری، میزان الحکمه، ج۱۲، آداب تشییع جنازه</ref>


==حکم تشییع جنازه==
==حکم تشییع جنازه==
تشییع جنازه مؤمن، [[مستحب]] مؤکد و دارای اجر و ثواب فراوانی است. برخی فقها گفته‌اند: استحباب تشییع در موردی است که دفن جنازه نیاز به نقل دارد.<ref>جواهر الکلام، ج۴، ص۲۶۳ـ۲۶۴</ref> تشییع جنازه [[مؤمن]] از جمله موارد جواز خروج معتکف از [[مسجد]] است و این عمل، [[اعتکاف]] را باطل نمی‌کند.<ref>جواهر الکلام، ج۱۷، ص۱۸۱</ref>
تشییع جنازه مؤمن، [[مستحب]] مؤکد و دارای اجر و ثواب فراوانی است. برخی فقها گفته‌اند: استحباب تشییع در موردی است که دفن جنازه نیاز به نقل دارد.<ref>جواهر الکلام، ج۴، ص۲۶۳ـ۲۶۴</ref> تشییع جنازه [[مؤمن]] از جمله موارد جواز خروج معتکف از [[مسجد]] است و این عمل، [[اعتکاف]] را باطل نمی‌کند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ج۱۷، ص۱۸۱</ref>


==مراتب==
==مراتب==
خط ۵۴: خط ۵۴:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
{{ستون-شروع}}
* منبع: فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۹۷-۴۹۶.
* منبع: فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۹۷-۴۹۶.
* نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، دارالکتب الاسلامیه و المکتبه الاسلامیه، تهران، ۱۳۶۲- ۱۳۶۹ش.
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدایق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفه، ۱۴۰۵ -۱۴۱۶ق.
* طباطبائی یزدی، محمد کاظم، العروة الوثقی، مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین، قم، ۱۴۱۷ -۱۴۲۰ق.
* حر عاملی، وسایل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، مؤسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث، قم، ۱۴۱۴ ۱۴۲۰-ق.
* طباطبائی یزدی، محمد کاظم، العروة الوثقی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین، ۱۴۱۷ -۱۴۲۰ق.
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدایق الناضره فی احکام العتره الطاهره، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفه، ۱۴۰۵ -۱۴۱۶ق.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، قم، مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۴-۱۴۲۰ق.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب (طبع قدیم)، نشر حاج احمد، تبریز، ۱۳۳۳ش.
* علامه حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب (طبع قدیم)، تبریز، نشر حاج احمد، ۱۳۳۳ش.
{{پایان}}
* مشکینی، علی، مصطلحات الفقه، قم، چاپ الهادی، ۱۳۷۹ش.
* نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران، دارالکتب الاسلامیه و المکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲- ۱۳۶۹ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{معاد}}
{{معاد}}
کاربر ناشناس