قلب به میم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''قلب به میم''' یا اِقلاب اصطلاحی در [[علم تجوید]] و به معنای تبدیل نون ساکن یا تنوین به حرف «میم» است. هرگاه نون یا تنوین ساکنه قبل از حرف باء بیایند، تبدیل به حرف «میم» می‌شوند. مانند [[انبیاء]] که هنگام تلفظ، امبیاء اداء می‌شود. اقلاب یکی از احکام نون و تنوین ساکن است و تنها مختص به همین مورد می‌باشد.  

یکسان و متحد بودن صفات میم و نون ساکنه و راحتی در تلفظ را دلیل بر اجرای اقلاب دانسته‌اند؛ چنان‌که خارج شدن صدا از بینی به همراه غنه، فاصله بسیار کم بین دو لب و کشش آن به‌اندازه دو حرف را از شروط اقلاب ذکر کرده‌اند.

قلب به میم یا اِقلاب در لغت به معنای روی برگرداندن<ref>بستانی، فرهنگ ابجدی، ۱۳۷۵ش، ص۱۱۴. </ref> و دگرگون کردن چیزی از صورت اصلی خود است<ref>موسوی بلده، حلیه القرآن، ۱۳۷۶ش، ص۸۶.</ref> و در اصطلاح علم [[علم تجوید]]<ref>الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۶۱.</ref> و [[علم قرائت]] به معنای تبدیل کردن نون ساکن و تنوین به حرف «میم» است؛<ref>حبیبی، شهیدی، روان‌خوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۵.</ref> بدین ترتیب که هرگاه تنوین یا نون ساکن قبل از حرف «باء» قرار بگیرد به اتفاق تمام علمای علم قرائت،<ref>العبد، المیزان فی احکام تجوید القرآن، ۲۰۱۰م، ص۱۲۱.</ref> تبدیل به «میم» شده<ref>بیگلری، سر البیان، ۱۳۶۴ش، ص۱۹۳.</ref> و میم ایجاد شده به واسطه [[ادغام]]<ref>میرتقی، تجوید و آواشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۰.</ref> در حرف «باء»، [[اخفاء]] گشته و با [[غنه|غُنه]] همراه می‌گردد.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۲۴۱؛ موسوی بلده، حلیه القرآن، ۱۳۷۶ش، ص۸۶.</ref>  

اقلاب می‌تواند در یک کلمه و یا در دو کلمه باشد؛<ref>بیگلری، سر البیان، ۱۳۶۴ش، ص۱۹۳.</ref> هر چند اقلاب در تنوین، تنها در دو کلمه واقع می‌شود؛<ref>العبد، المیزان فی احکام تجوید القرآن، ۲۰۱۰م، ص۱۲۱. </ref> لذا برخی از محققان فرقی در تلفظ بین «مِن بَعد» و «یَعتَصم بِالله» نمی‌دانند.<ref> میرتقی، تجوید و آواشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۰.</ref> به‌عنوان مثال می‌توان به «سمیع بصیر» و یا «اَنبِئهُم» اشاره کرد که در تلفظ «سمیعم بَصیر» و «اَمبِئهُم» اداء می‌شوند و همچنین مثال‌های دیگری چون [[انبیاء]]، صُم بُکم، مِن بَعد و...<ref>برای مثال‌های بیشتر رجوع کن به: الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۶۱.</ref> برخی معتقدند که اقلاب به عنوان یک قاعده طبیعی دستگاه تکلم محسوب می‌شود؛ چنان‌که مصداق آن در زبان فارسی نیز مشاهده می‌شود، مانند شنبه، جنبنده، انبه و....<ref>لطفی‌نیا، آموزش تجوید قرآن، سایت پایگاه جامع قرآن ایران‌صدا، تاریخ بازدید:۹۷/۱۱/۲۵.</ref>