پرش به محتوا

نجمه مادر امام رضا(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''نجمه خاتون''' همسر [[امام کاظم(ع)]] و مادر [[امام رضا(ع)]] و [[فاطمه معصومه]] (س). او کنیزی بود که توسط [[حمیده بربریه|حمیده]] همسر [[امام صادق(ع)]] خریداری و به امام کاظم (ع) بخشیده شد.
'''نجمه خاتون''' همسر [[امام کاظم(ع)]] و مادر [[امام رضا(ع)]] و [[فاطمه معصومه]](س). او کنیزی بود که توسط [[حمیده بربریه|حمیده]] همسر [[امام صادق(ع)]] خریداری و به امام کاظم(ع) بخشیده شد.
==اصل ونسب==
==اصل ونسب==
وی کنیزی از اشراف عجم (غیرعرب) بود که در بین عرب‌ها متولد شده‌بود.<ref>صدوق، امالی، ص ۲۴</ref> بعضی وی را اصالتاً اهل شهر نوبه در شمال [[آفریقا]] و برخی از اهل جزیره مارسی در جنوب [[فرانسه]] می‌دانند.<ref>درمکتب آل محمد، ص۳۰</ref>از این‌روی وی به خَیزُران مَرسِیَّه و شَقْرَاء نُوبِيَّه نیز شناخته می‌شد.<ref>کشف الغمة فی معرفة الأئمة (ط - القدیمة)، ج۲، ص: ۲۵۹</ref>
وی کنیزی از اشراف عجم (غیرعرب) بود که در بین عرب‌ها متولد شده‌بود.<ref>صدوق، امالی، ص۲۴</ref> بعضی وی را اصالتاً اهل شهر نوبه در شمال [[آفریقا]] و برخی از اهل جزیره مارسی در جنوب [[فرانسه]] می‌دانند.<ref>درمکتب آل محمد، ص۳۰</ref>از این‌روی وی به خَیزُران مَرسِیه و شَقْرَاء نُوبِیه نیز شناخته می‌شد.<ref>کشف الغمة فی معرفة الأئمة (ط - القدیمة)، ج۲، ص: ۲۵۹</ref>


==اسامی و القاب==
==اسامی و القاب==
معروفترین اسم وی نجمه خاتون است ولی از وی به نام‌های سَکَن نُوبیّه<ref>کلینی۱۳۶۷، ج۱ص۴۸۶</ref><ref>مجمل التواریخ والقصص،متن،ص:۴۵۷</ref> أرویٰ، سمانه، تَکتَم و خَیزُران<ref>مجمل التواریخ والقصص،متن،ص:۴۵۷</ref> نیز یاد شده است.
معروفترین اسم وی نجمه خاتون است ولی از وی به نام‌های سَکَن نُوبیه<ref>کلینی۱۳۶۷، ج۱ص۴۸۶</ref><ref>مجمل التواریخ والقصص،متن،ص:۴۵۷</ref> أرویٰ، سمانه، تَکتَم و خَیزُران<ref>مجمل التواریخ والقصص،متن،ص:۴۵۷</ref> نیز یاد شده است.


لقب وی شَقْراء و [[کنیه]] وی ام البنین<ref>تاریخ قم،ص:۱۹۹</ref> می‌باشد.
لقب وی شَقْراء و [[کنیه]] وی ام البنین<ref>تاریخ قم،ص:۱۹۹</ref> می‌باشد.
خط ۱۰: خط ۱۰:


==ازدواج==
==ازدواج==
تاریخ ازدواج نجمه خاتون با امام کاظم(ع) مشخص نیست، حمیده مادر امام کاظم(ع) در خواب [[پیامبر(ص)]] را می‌بیند که به وی دستور می دهد نجمه را به ازدواج فرزندت [[موسی بن جعفر الکاظم|موسی]] در آور، به زودی بهترین فرزند از او متولد می شود. من به این دستور عمل نمودم و نجمه را به ازدواج امام کاظم در آوردم. <ref>مظفری، 185</ref>
تاریخ ازدواج نجمه خاتون با امام کاظم(ع) مشخص نیست، حمیده مادر امام کاظم(ع) در خواب [[پیامبر(ص)]] را می‌بیند که به وی دستور می‌دهد نجمه را به ازدواج فرزندت [[موسی بن جعفر الکاظم|موسی]] در آور، به زودی بهترین فرزند از او متولد می‌شود. من به این دستور عمل نمودم و نجمه را به ازدواج امام کاظم در آوردم.<ref>مظفری، ۱۸۵</ref>


==مقام و منزلت==
==مقام و منزلت==
خط ۱۷: خط ۱۷:
طبق گزارشی، کسی که نجمه را از او خریدند می‌گوید زنی از [[اهل کتاب]] از تولد فرزند بزرگی از این کنیز خبر داده بود.<ref>عیون أخبار الرضا علیه‌السلام، ج۱، ص۱۸</ref>
طبق گزارشی، کسی که نجمه را از او خریدند می‌گوید زنی از [[اهل کتاب]] از تولد فرزند بزرگی از این کنیز خبر داده بود.<ref>عیون أخبار الرضا علیه‌السلام، ج۱، ص۱۸</ref>


[[شیخ صدوق]] همچنین روایتی از [[علی بن میثم]] نقل می‌کند و در آن به خوابی اشاره می‌کند که حمیده خاتون [[حضرت محمد(ص)]] را در خواب دیده و حضرت به او می‌گوید: «ای حمیده نجمه را به فرزندت موسی هدیه ببخش، زیرا وی بهترین خلق روی زمین را به دنیا خواهد آورد». با این خواب، حمیده نجمه را به [[موسی بن جعفر(ع)|فرزندش]] بخشید و نجمه در آن هنگام دوشیزه بود.<ref>صدوق،امالی، ص۲۶</ref><ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۴. </ref>امام کاظم(ع) نیز خریداری نجمه را به دستور پیامبر(ص) بیان کرده‌است.<ref>إثبات الوصیة، المسعودی،ص:۲۰۲</ref>
[[شیخ صدوق]] همچنین روایتی از [[علی بن میثم]] نقل می‌کند و در آن به خوابی اشاره می‌کند که حمیده خاتون [[حضرت محمد(ص)]] را در خواب دیده و حضرت به او می‌گوید: «ای حمیده نجمه را به فرزندت موسی هدیه ببخش، زیرا وی بهترین خلق روی زمین را به دنیا خواهد آورد». با این خواب، حمیده نجمه را به [[موسی بن جعفر(ع)|فرزندش]] بخشید و نجمه در آن هنگام دوشیزه بود.<ref>صدوق،امالی، ص۲۶</ref><ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص۲۴. </ref>امام کاظم(ع) نیز خریداری نجمه را به دستور پیامبر(ص) بیان کرده‌است.<ref>إثبات الوصیة، المسعودی،ص:۲۰۲</ref>


==عبادت==
==عبادت==
امام رضا(ع) خود می‌گوید مادرم در دوران حمل من، سنگینی حمل را احساس نمی‌کرد، در خواب خود نیز صدای تسبیح و تهلیل از حمل خود می‌شنید، و بیدار می‌شد ومی دید خبری نیست، بسیار با فضیلت و عابده و نیز کثیر الذکر بود.<ref>در مکتب عالم آل محمد، ص۳۴</ref>
امام رضا(ع) خود می‌گوید مادرم در دوران حمل من، سنگینی حمل را احساس نمی‌کرد، در خواب خود نیز صدای تسبیح و تهلیل از حمل خود می‌شنید، و بیدار می‌شد ومی دید خبری نیست، بسیار با فضیلت و عابده و نیز کثیر الذکر بود.<ref>در مکتب عالم آل محمد، ص۳۴</ref>


[[پرونده:بقعه منسوب به نجمه خاتون در مشربه ام ابراهیم قبل از تخریب.jpg|بندانگشتی|200px|تصویری از بقعه منسوب به نجمه خاتون مادر [[امام رضا علیه السلام]] قبل از تخریب]]
[[پرونده:بقعه منسوب به نجمه خاتون در مشربه‌ام ابراهیم قبل از تخریب.jpg|بندانگشتی|۲۰۰px|تصویری از بقعه منسوب به نجمه خاتون مادر [[امام رضا علیه‌السلام]] قبل از تخریب]]


در گزارش دیگری آمده: نجمه در خواست دایه برای امام رضا(ع) می‌کند و علت این درخواست را پرداختن به نماز و عبادت عنوان می‌کند.<ref>عیون أخبار الرضا علیه‌السلام، ج۱، ص۱۵</ref>
در گزارش دیگری آمده: نجمه در خواست دایه برای امام رضا(ع) می‌کند و علت این درخواست را پرداختن به نماز و عبادت عنوان می‌کند.<ref>عیون أخبار الرضا علیه‌السلام، ج۱، ص۱۵</ref>


==وفات و محل دفن==
==وفات و محل دفن==
در مورد زمان وفات نجمه خاتون گزارشی به دست ما نرسیده ولی محل دفن وی طبق بعضی از اقوال مجاور قبر [[حمیده همسر امام صادق]](ع) در (مشربه ام ابراهیم) واقع در منطقه‌ العوالی در شرق [[قبرستان بقيع]] است.<ref>فدک و العوالي، الحسيني الجلالي، ص۵۵.</ref>
در مورد زمان وفات نجمه خاتون گزارشی به دست ما نرسیده ولی محل دفن وی طبق بعضی از اقوال مجاور قبر [[حمیده همسر امام صادق]](ع) در (مشربه‌ام ابراهیم) واقع در منطقه‌ العوالی در شرق [[قبرستان بقیع]] است.<ref>فدک و العوالی، الحسینی الجلالی، ص۵۵.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۴۱: خط ۴۱:
* مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، انصاریان، قم، ۱۴۲۶ق، چاپ سوم.
* مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، انصاریان، قم، ۱۴۲۶ق، چاپ سوم.
* مجمل التواریخ و القصص، مؤلف مجهول (نوشته در ۵۲۰)، تحقیق ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور، بی‌تا.
* مجمل التواریخ و القصص، مؤلف مجهول (نوشته در ۵۲۰)، تحقیق ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور، بی‌تا.
* مظفری، حیدر، مادران چهارده معصوم، مرکز جهانی علوم اسلامی، قم، 1382ش، چاپ اول.
* مظفری، حیدر، مادران چهارده معصوم، مرکز جهانی علوم اسلامی، قم، ۱۳۸۲ش، چاپ اول.
{{پایان}}
{{پایان}}


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۹۳

ویرایش