زکات: تفاوت میان نسخه‌ها

زکات از [[واجبات]] مالی در دین [[اسلام]] است که بر اساس آن، مسلمانان باید مقدار معینی از ۹ قلم کالا برای مصرف در زندگی فقرا و سایر امور عمومی اجتماعی بپردازند. این ۹ کالا عبارتند از [[نقدین]] (طلا و نقره)، [[انعام ثلاثه]] ( گاو، گوسفند و شتر) و [[غلات اربعه]] (گندم، جو، کشمش و خرما). مقدار پرداختی هر یک از این کالاها متفاوت بوده و در [[فقه]] تعیین شده است.

زکات از جمله مهم‌ترین واجبات است و تأکید بسیاری بر آن شده است. زکات از [[فروع دین]] شمرده شده و در منابع دینی در کنار [[نماز]] و [[جهاد]] قرار گرفته و یکی‏ از پنج ستون دین است. در ۵۹ آیه [[قرآن]] و حدود ۲۰۰۰ [[روایت]] به زکات اشاره شده است. در قرآن در بسیاری از موارد از واژه '''[[صدقه]]''' برای اشاره به زکات استفاده شده است و در فقه، زکات را '''صدقه واجب''' می‌خوانند.

از آنجا که در [[قرآن]]<ref>سوره توبه، آیه ۶۰.</ref> برای اشاره به زکات از واژه '''صدقه''' هم استفاده شده است، برای زکات واجب از اصطلاح '''صدقه واجب''' استفاده می‌شود تا از صدقه‌های مستحب متمایز شود.{{مدرک}}

زکات از مهمترین برنامه‌های اقتصادی اسلام است. این واژه به همراه مشتقاتش در [[قرآن]] ۵۹ مرتبه در ۲۹ سوره و ۵۶ آیه به کار رفته، که ۲۷ مورد در کنار [[نماز]] آمده است: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ ﴿٤﴾|سوره=[[سوره مؤمنون|مؤمنون]]|آیه=۴}} {{متن قرآن|الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ...﴿٤١﴾|سوره=[[سوره حج|حج]]|آیه=۴۱}} {{متن قرآن|...وَالْمُقِيمِينَ الصَّلَاةَ ۚ وَالْمُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالْمُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ أُولَـٰئِكَ سَنُؤْتِيهِمْ أَجْرًا عَظِيمًا ﴿١٦٢﴾|سوره=[[سوره نساء|نساء]]|آیه=۱۶۲}} {{متن قرآن|رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّـهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ ۙ...﴿٣٧﴾|سوره=[[سوره نور|نور]]|آیه=۳۷}}

در کتاب [[وسایل الشیعه]] و [[مستدرک الوسائل|مستدرک آن]]، ۱۹۸۰ [[حدیث]] در این باب آمده است که اهمیت بالای آن را می‌رساند. بخشی از آثار زکات در روایات عبارتند از:

از آیات مختلف [[قرآن]] از جمله آیه ۱۵۶ [[سوره اعراف]]، ۳ [[سوره نمل]]، ۴ [[سوره لقمان]]، و آیه ۷ [[سوره فصلت]] که همه از [[سوره های مکی و مدنی|سوره‌های مکّی]] هستند، چنین استفاده می‌شود که: حکم وجوب زکات در [[مکه]] نازل شده است، و مسلمانان موظف به انجام این وظیفه اسلامی بودند؛ ولی هنگامی که [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]] مهاجرت کرد و پایه حکومت اسلامی را گذارد از طرف خداوند مأموریت یافت که زکات را شخصاً از مردم بگیرد - نه این‌که خودشان به میل و نظر خود، در مصارف آن صرف کنند -. آیه شریفه «خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً...» در این هنگام نازل شد. مشهور این است که نزول این آیه در سال دوم [[هجرت]] بود و سپس مصارف زکات به طور دقیق در آیه ۶۰ [[سوره توبه]] بیان گردیده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۸، ص۱۹ </ref>