۱۷٬۰۶۵
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
== تولد، نسب و درگذشت == | == تولد، نسب و درگذشت == | ||
سید علی طباطبایی در [[ربیع الاول]] ۱۱۶۱ق. در [[کاظمین]] به دنیا آمد، پدرش سید محمد علی، فرزند ابوالمعالی صغیر و او فرزند ابوالمعالی کبیر<ref> منتهی المقال، ج5، ص63، 65؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ آقابزرگ، الذریعه، ج11، ص336</ref> از تبار [[سادات حسنی]]، معروف به [[سادات طباطبایی|طباطبایی]] است که در قرن دوازدهم قمری از اصفهان به [[کربلا]] کوچ کردهاند. مامقانی در تنقیح القمال نام پدر وی را محمد بن علی ذکر کرده است.<ref>تنقیح المقال، ج2، ص307؛ نک: خوئی، ج12، | سید علی طباطبایی در [[ربیع الاول]] ۱۱۶۱ق. در [[کاظمین]] به دنیا آمد، پدرش سید محمد علی، فرزند ابوالمعالی صغیر و او فرزند ابوالمعالی کبیر<ref> منتهی المقال، ج5، ص63، 65؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ آقابزرگ، الذریعه، ج11، ص336</ref> از تبار [[سادات حسنی]]، معروف به [[سادات طباطبایی|طباطبایی]] است که در قرن دوازدهم قمری از اصفهان به [[کربلا]] کوچ کردهاند. مامقانی در تنقیح القمال نام پدر وی را محمد بن علی ذکر کرده است.<ref>تنقیح المقال، ج2، ص307؛ نک: خوئی، ج12، ص157؛ فوائدالرضویه، ص323</ref> | ||
مادرش، خواهر [[وحید بهبهانی]] و همسرش نیز دختر ایشان است. از این رو، سید علی طباطبایی خواهرزاده و داماد وحید بهبهانی است. نسب جدّ مادری او به [[مجلسی اول]] میرسد؛ مادر وحید بهبهانی، دختر نورالدین پسر [[ملا صالح مازندرانی]] است و مادر نورالدین، [[آمنه بیگم دختر محمد تقی مجلسی|آمنه بیگم]] دختر مجلسی اول است.<ref> منتهی المقال، ج5، ص66؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹- | مادرش، خواهر [[وحید بهبهانی]] و همسرش نیز دختر ایشان است. از این رو، سید علی طباطبایی خواهرزاده و داماد وحید بهبهانی است. نسب جدّ مادری او به [[مجلسی اول]] میرسد؛ مادر وحید بهبهانی، دختر نورالدین پسر [[ملا صالح مازندرانی]] است و مادر نورالدین، [[آمنه بیگم دختر محمد تقی مجلسی|آمنه بیگم]] دختر مجلسی اول است.<ref> منتهی المقال، ج5، ص66؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ فوائدالرضویه، ص324</ref> | ||
به گفته صاحب [[ریحانة الادب]] و [[محمد باقر خوانساری]]، در سال ۱۲۱۶ق که [[وهابیان]] به کربلا حمله ور شدند. سید علی طباطبایی اهل خانهاش را به پناهگاه امنی فرستاده بود، به جز خود و یک کودک شیرخوار در منزل بودند که وهابیان به خانه او حمله کردند، سید علی طفل را به بغل گرفته و زیر سبدی در منزل پنهان میشود، مهاجمان منزل سید را تفتیش میکنند اما او را نمییابند، به گمان اینکه شاید سیدعلی زیر هیزمهایی که در گوشه منزل بوده پنهان شده باشد، هیزمها را برمیدارند و بر روی آن سبد میریزند، وبدین ترتیب از این خطر نجات مییاند.<ref>ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ خوانساری، ج۴، | به گفته صاحب [[ریحانة الادب]] و [[محمد باقر خوانساری]]، در روز غدیر سال ۱۲۱۶ق که [[وهابیان]] به کربلا حمله ور شدند. سید علی طباطبایی اهل خانهاش را به پناهگاه امنی فرستاده بود، به جز خود و یک کودک شیرخوار در منزل بودند که وهابیان به خانه او حمله کردند، سید علی طفل را به بغل گرفته و زیر سبدی در منزل پنهان میشود، مهاجمان منزل سید را تفتیش میکنند اما او را نمییابند، به گمان اینکه شاید سیدعلی زیر هیزمهایی که در گوشه منزل بوده پنهان شده باشد، هیزمها را برمیدارند و بر روی آن سبد میریزند، وبدین ترتیب از این خطر نجات مییاند.<ref>ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ خوانساری، ج۴، ص۴۰۵؛ فوائدالرضویه، ص324</ref> | ||
او در سال ۱۲۳۱ ق | او در سال ۱۲۳۱ ق در 70 سالگی در کربلا درگذشت. در [[حرم امام حسین]] (ع) نزدیک قبر استادش، وحید بهبهانی، به خاک سپرده شد.<ref> خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲</ref> هنگامی که درگذشت فرزندش بزرگش [[سید محمد بن سید علی طباطبایی|محمد]] در [[اصفهان]] بود و همانجا برای پدر مراسم عزا برگزار کرد.<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ فوائدالرضویه، ص324</ref> | ||
== خصوصیات اخلاقی == | == خصوصیات اخلاقی == | ||
دانشمندان علم تراجم | دانشمندان علم تراجم مانند، [[ابوعلی حائری]]، [[صاحب روضات]]، صاحب [[ریحانة الادب]]، شیخ عباس قمی و... او را با عبارات مختلف ستودهاند، مامقانی از شدت ورع و احتیاط او نسبت به [[حق الناس]] سخن به میان آورده است.<ref>مامقانی، ج2، ص307</ref> شیخ عباس قمی از عبادت و مداومت بر او بیداری شب های جمعه [[میرزا احمد نیشابوری]] با این که با صاحب ریاض عناد داشت، اما در کتاب رجالش از تخصصش در [[علم رجال]] و برخی آثارش یاد کرده است.<ref> خوانساری، ج۴، ص۴۰۱،۴۰۵</ref> مامقانی می گوید، صاحب ریاض روزی از رفتن به نماز جماعت خودداری کرد، مأمومین از علت این امر سوال کردند، در پاسخ آنان گفت: | ||
«من امروز در عدالت خود اشكال دارم. از اين رو، نميتوانم امام جماعت شما باشم. آنها از علت اشكال پرسيدند. وي گفت: دختر وحيد(همسرش)، حرفهايي به من زد كه من كنترل خود را از دست دادم و به او گفتم: هر چه به من گفتي، به خودت برگردد، او ديگر نماز را با جماعت اقامه نكرد تا اين كه همسرش از او راضي شد.<ref>مامقانی، ج2، ص307</ref> | «من امروز در عدالت خود اشكال دارم. از اين رو، نميتوانم امام جماعت شما باشم. آنها از علت اشكال پرسيدند. وي گفت: دختر وحيد(همسرش)، حرفهايي به من زد كه من كنترل خود را از دست دادم و به او گفتم: هر چه به من گفتي، به خودت برگردد، او ديگر نماز را با جماعت اقامه نكرد تا اين كه همسرش از او راضي شد.<ref>مامقانی، ج2، ص307</ref> | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
== استادان == | == استادان == | ||
* وحید بهبهانی؛ وی از مشهورترین شاگردان وی محسوب میشد. شیخ ابوعلی در | * وحید بهبهانی؛ وی از مشهورترین شاگردان وی محسوب میشد. شیخ ابوعلی در منتهی المقال از میان شاگردان وحید بهبهانی، تنها شرح حال [[علامه بحرالعلوم]] و صاحب ریاض را نوشته است.<ref> منتهی المقال، ج5، ص65</ref> | ||
* محمد علی | * محمد علی بهبهانی، فرزند وحید بهبهانی<ref> منتهی المقال، ج5، ص65</ref> | ||
* [[صاحب حدائق]]؛ او شبانه و بدون اطلاع داییش در درس صاحب حدائق حاضر میشد.<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲</ref> | * [[صاحب حدائق]]؛ او شبانه و بدون اطلاع داییش در درس صاحب حدائق حاضر میشد.<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲</ref> | ||
== شاگردان == | == شاگردان == | ||
* شیخ ابوعلی حائری (درگذشت ۱۲۱۵ق.) نویسنده [[منتهی المقال]]. | * شیخ ابوعلی حائری (درگذشت ۱۲۱۵ق.) نویسنده [[منتهی المقال]]. | ||
* شیخ اسدالله دزفولی (درگذشت ۱۲۳۷ ق.) نویسنده مقابس الانوار. | * شیخ اسدالله دزفولی (درگذشت ۱۲۳۷ ق.) نویسنده مقابس الانوار.<ref>مقابس الانوار، ص19</ref> | ||
* [[سید محمد باقر شفتی]]، معروف به حجت الاسلام رشتی (درگذشت ۱۲۶۰ق.). | * [[سید محمد باقر شفتی]]، معروف به حجت الاسلام رشتی (درگذشت ۱۲۶۰ق.). | ||
* جواد بن محمّد حسینی عاملی: نویسندة مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه. | * جواد بن محمّد حسینی عاملی: نویسندة مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه. | ||
خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
* سید محمد بن سیدعلی طباطبایی، مشهور به سید محمّد مجاهد طباطبایی. | * سید محمد بن سیدعلی طباطبایی، مشهور به سید محمّد مجاهد طباطبایی. | ||
{{اصلی|سید محمد بن سیدعلی طباطبایی}} | {{اصلی|سید محمد بن سیدعلی طباطبایی}} | ||
از علمای ایران در قرن دوازدهم و سیزدهم قمری. وی در ۱۱۸۰ق در کربلا به دنیا آمد. | از علمای ایران در قرن دوازدهم و سیزدهم قمری. وی در ۱۱۸۰ق در کربلا به دنیا آمد. سیدمحمد،علوم اسلامی را نزد پدرش فراگرفت و از درس استادانی چون علامه بحرالعلوم، شیخ جعفر کاشف الغطاء، آقا محمدباقر هزار جریبی و میرعبدالباقی اصفهانی در کربلا استفاده کرد و با دختر علامه بحرالعلوم ازدواج نمود. پس از حمله وهابیها به کربلا و قتل عام مردم و غارت شهر، سیدمحمد به ایران آمد. نخست در کرمانشاه نزد داییش آقا محمدعلی کرمانشاهی مدت کوتاهی توقف کرد وی سپس برای تدریس و تحقیق روانه حوزه اصفهان گردید. او مدت سیزده سال در اصفهان اقامت داشت و به تدریس و تألیف مشغول شد.<ref> [http://daneshnameh.irdc.ir/?p=1338 دانشنامههای انقلاب اسلامی و تاریخ ایران]</ref> | ||
سیدمحمد،علوم اسلامی را نزد پدرش فراگرفت و از درس استادانی چون علامه بحرالعلوم، شیخ جعفر کاشف الغطاء، آقا محمدباقر هزار جریبی و میرعبدالباقی اصفهانی در کربلا استفاده کرد و با دختر علامه بحرالعلوم ازدواج نمود. پس از حمله وهابیها به کربلا و قتل عام مردم و غارت شهر، سیدمحمد به ایران آمد. نخست در کرمانشاه نزد داییش آقا محمدعلی کرمانشاهی مدت کوتاهی توقف کرد وی سپس برای تدریس و تحقیق روانه حوزه اصفهان گردید. او مدت سیزده سال در اصفهان اقامت داشت و به تدریس و تألیف مشغول شد | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس| | {{پانویس|3}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{ستون-شروع}} | |||
* خوانساری، سید محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، اسماعیلیان، قم۱۳۹۱ق. | * خوانساری، سید محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، اسماعیلیان، قم۱۳۹۱ق. | ||
* مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی، ریحانة الادب، انتشارات خیام، تهران، ۱۳۶۹ش. | * مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی، ریحانة الادب، انتشارات خیام، تهران، ۱۳۶۹ش. | ||
خط ۱۲۸: | خط ۸۷: | ||
* آقا بزرگ تهرانى، الذريعة إلى تصانيف الشيعة، اسماعيليان قم و كتابخانه اسلاميه تهران، 1408 ق. | * آقا بزرگ تهرانى، الذريعة إلى تصانيف الشيعة، اسماعيليان قم و كتابخانه اسلاميه تهران، 1408 ق. | ||
* مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، انتشارات جهان، تهران، 1350ق. | * مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، انتشارات جهان، تهران، 1350ق. | ||
* دزفولی کاظمی، شیخ اسدالله، مقابس الانوار، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث. | |||
* شیخ عباس قمی، فوائدالرضویه، بی نا، بی تا. | |||
{{پایان}} | |||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||
ویرایش