Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۰۰
ویرایش
ابن سبیل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تأمین هزینه سفر ابن سبیل
| خط ۸: | خط ۸: | ||
در منابع فقهی از ابن سبیل در ابواب [[زکات]]، [[خمس]] و [[فیء]] بحث شده است.<ref>ر.ک: ابن‌براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۶۹؛ محقق حلی، المختصر النافع، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۶۳.</ref> | در منابع فقهی از ابن سبیل در ابواب [[زکات]]، [[خمس]] و [[فیء]] بحث شده است.<ref>ر.ک: ابن‌براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۶۹؛ محقق حلی، المختصر النافع، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۶۳.</ref> | ||
==تأمین هزینه سفر ابن سبیل== | ==تأمین هزینه سفر ابن سبیل== | ||
* '''زکات''': بر اساس [[آیه زکات]] (آیه ۶۰ [[سوره توبه]]) ابن سبیل یکی از هشت گروه دریافت‌کننده [[زکات]] به شمار می‌رود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۷ش، ج۱۵، ص۳۷۲ و ۳۷۳.</ref> برخی از [[فقه|فقها]] استحقاق زکات به ابن سبیل را منحصر در فقر مطلق مسافر ندانسته‌اند بلکه گفته‌اند اگر مسافری در شهر خود توانایی مالی دارد اما در سفر برای رسیدن به مقصد با ناتوانی مالی مواجه شده است نیز مستحق دریافت زکات است.<ref>طوسی، النهایة، ۱۴۰۰ق، ج۱، ص۱۹۲.</ref> عده‌ای نیز پرداخت زکات به ابن سبیل را به [[سفر واجب]] و [[سفر مستحب|مستحب]] منحصر کرده‌اند که در مقابل این قول، نظریه مباح بودن سفر مطرح است؛ یعنی صرف اینکه سفر حرامی نباشد مسافر در راه مانده مستحق دریافت زکات است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعة، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۲۰۶.</ref> [[شهید ثانی]] دریافت زکات از سوی ابن سبیل را به ناتوانی او در فروش و معاوضه اموال خود و ممکن نبودن استقراض شرط کرده است.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۰.</ref> برخی این شرط را به نظر مشهور فقها نسبت داده‌اند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۲۱.</ref> بعضی مراد از در راه مانده در آیه زکات را هجرت کنندگان در راه خدا | * '''زکات''': بر اساس [[آیه زکات]] (آیه ۶۰ [[سوره توبه]]) ابن سبیل یکی از هشت گروه دریافت‌کننده [[زکات]] به شمار می‌رود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۷ش، ج۱۵، ص۳۷۲ و ۳۷۳.</ref> برخی از [[فقه|فقها]] استحقاق زکات به ابن سبیل را منحصر در فقر مطلق مسافر ندانسته‌اند بلکه گفته‌اند اگر مسافری در شهر خود توانایی مالی دارد اما در سفر برای رسیدن به مقصد با ناتوانی مالی مواجه شده است نیز مستحق دریافت زکات است.<ref>طوسی، النهایة، ۱۴۰۰ق، ج۱، ص۱۹۲.</ref> عده‌ای نیز پرداخت زکات به ابن سبیل را به [[سفر واجب]] و [[سفر مستحب|مستحب]] منحصر کرده‌اند که در مقابل این قول، نظریه مباح بودن سفر مطرح است؛ یعنی صرف اینکه سفر حرامی نباشد مسافر در راه مانده مستحق دریافت زکات است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعة، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۲۰۶.</ref> [[شهید ثانی]] دریافت زکات از سوی ابن سبیل را به ناتوانی او در فروش و معاوضه اموال خود و ممکن نبودن استقراض شرط کرده است.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۰.</ref> برخی این شرط را به نظر مشهور فقها نسبت داده‌اند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۲۱.</ref> بعضی مراد از در راه مانده در [[آیه زکات]] را هجرت کنندگان در راه خدا دانسته‌اند: مانند مسافران [[حج]]، [[عمره]] و [[زیارت]] و مسافران برای تحصیل علم؛ نه هر مسافری که در راه مانده باشد.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۹۳ش، ج۳۴، ص۲۸۳، ۳۰۳ و ۳۰۴.</ref> | ||
بیشتر فقها که گفته‌اند اگر از پول دریافت‌شده زکات پس از رسیدن ابن سبیل، مبلغی باقی ماند، باید آن را برگرداند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۷ش، ج۱۵، ص۳۷۲ و ۳۷۳.</ref> | |||
بیشتر فقها گفته‌اند اگر از پول | |||
* '''خمس و فیء''': بیشتر [[مجتهد|فقهای]] [[امامیه]] معتقدند در صورتی که ابن سبیل از [[سادات]] باشد می‌توان هزینه سفر او را از [[سهم سادات]] و [[فیء]] پرداخت نمود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۷ش، ج۱۵، ص۳۷۲ و ۳۷۳.</ref> شرایطی که در پرداخت زکات وجود دارد در [[خمس]] نیز ذکر شده است از جمله اینکه [[سفر معصیت]] نباشد و ابن سبیل از راه [[قرض]] کردن یا فروش اموال خود نتواند هزینه رسیدن به مقصد را تأمین کند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۲۱.</ref> | * '''خمس و فیء''': بیشتر [[مجتهد|فقهای]] [[امامیه]] معتقدند در صورتی که ابن سبیل از [[سادات]] باشد می‌توان هزینه سفر او را از [[سهم سادات]] و [[فیء]] پرداخت نمود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۷ش، ج۱۵، ص۳۷۲ و ۳۷۳.</ref> شرایطی که در پرداخت زکات وجود دارد در [[خمس]] نیز ذکر شده است از جمله اینکه [[سفر معصیت]] نباشد و ابن سبیل از راه [[قرض]] کردن یا فروش اموال خود نتواند هزینه رسیدن به مقصد را تأمین کند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۲۱.</ref> | ||